سفیر سابق ایران در نروژ در گفتوگو با ایلنا مطرح کرد:
آلمان به دنبال اعمال حداکثر فشار بر ترکیه است/برلین تمایلی به ورود در پروندههای منطقهای ندارد
خروج نیروهای آلمان از پایگاه اینجرلیک ترکیه نه تنها برای اعمال فشار بر ترکیه صورت گرفت، بلکه سایر کشورهای اروپایی هم در آینده نزدیک بر آنکارا فشار خواهند آورد.
«عبدالرضا فرجیراد» سفیر سابق ایران در نروژ در تشریح دلایل خروج نظامیان آلمان از پایگاه هوایی اینجرلیک ترکیه در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار داشت: خروج نظامیان آلمان از پایگاه اینجرلیک ترکیه را نمیتوان تنها متوجه تحولات منطقه خصوصاً سوریه و اردن دانست؛ به عبارت دیگر باید بگوییم که اصلیترین علت خروج آلمان از این پایگاه نظامی به روابط برلین و آنکارا و تنشهای اخیر این دو کشور بر میگردد. به گونهای که در دو سال گذشته شاهد بودیم که ترکیه فشارهای بسیار زیادی را به آلمان وارد کرد که یکی از آنها موضوع عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا بود. از این جهت «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان احساس میکند که نمیتواند با ترکیه وارد گفتوگوهای سازنده شود و همچنان تنشها میان دو کشور ادامه خواهد داشت.
وی ادامه داد: از جهتی دیگر هزینههای نظامی برای کشورهای اروپایی به خصوص آلمان به هیچ وجه قابل مقایسه با آمریکا نیست تا جایی که در حالت فعلی کشورها برای هزینههای نظامی خود در پروندههای مختلف نمیتوانند توجیه مناسبی داشته باشند. به عنوان مثال قرار بود که در حدود ۵۰ هزار نیروی نظامی از آمریکا به افغانستان فرستاده شود که تمامی آن در قالب ناتو توجیه میشد اما شاهد هستیم که تا به این لحظه هیچگونه موافقتی از سوی واشنگتن و مقامهای سیاسی و نظامی ایالات متحده در این خصوص صورت نگرفته است. از این جهت نمیتوانیم بگوییم که آلمان در صدد ورود به خاک سوریه و انجام عملیات علیه داعش در رقه است.
مقامهای آلمان در صورت افزایش تنش خود با ترکیه احتمال دارد که خروج آنکارا از ناتو را قبول کنند، چراکه ترکیه یکی از ارتشهای بزرگ ناتو به حساب میآید و از گذشته هم چندین بار تهدید به خروج از پیمان آتلانتیک شمالی کرده است؛ از این جهت به نظر میرسد که برلین در صورت افزایش فشار و تنشها با خروج ترکیه از ناتو موافقت کند.
این کارشناس مسائل اروپا با اشاره به متضاد بودن رفتار ترکیه و آرمانهای سه گانه اتحادیه اروپایی با یکدیگر، بیان داشت: اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن سه معیار اصلی را برای خود در نظر گرفتهاند؛ نخست حقوق بشر، دوم دموکراسی و سوم تجارت آزاد است. تمامی کشورهای عضو اتحادیه ملزم به رعایت کردن این سه اصل در روابط خود هستند اما در این بین ترکیه دو اصل اساسی اتحادیه اروپا یعنی حقوق بشر و دموکراسی را زیر پا گذاشته است که اوج آن را میتوانیم از کودتای ۱۵ جولای تاکنون به چشم ببینیم. لذا آلمان به این نتیجه رسیده است تا با خروج نیروهای خود از پایگاه هوایی اینجرلیک به ترکیه هشدار بدهد که اگر در رفتار خود تجدید نظر نکند، علاوه بر قطع تماس با آنکارا احتمال دارد که سایر کشورهای اروپایی هم با ترکیه وارد چالش شوند.
در حالت فعلی و با توجه به وجود بحرانهای متعدد نظامی، امنیتی و اقتصادی در قاره سبز، به نظر نمیرسد که کشورهای اروپایی قادر به ورود در پروندههایی مانند سوریه و در پلان کلیتر، منطقه غرب آسیا باشند. به صورتی که اگر آنها بخواهند وارد خاک سوریه شوند، بدون تردید آمریکا مجدداً پای آنها را به پروندههایی مانند عراق، یمن، لیبی و حتی افغانستان باز خواهد کرد. از این جهت متغیری که باید در این بین مورد نظر قرار بگیرد، این است که در دولت اوباما علاقهای برای ورود آمریکا به پروندههای خاورمیانهای به صورت مشهود و قطعی وجود نداشت اما در دوران فعلی که «دونالد ترامپ» ساکن کاخ سفید است، تا حدودی استراتژی واشنگتن در مقابل منطقه خاورمیانه عوض شده است اما باز هم اروپاییها مایل به ورود در پروندههای منطقهای نیستند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: آنچه که موجب شده تا آنگلا مرکل و ساختار سیاسی و نظامی آلمان خروج از اینجرلیک را تایید کنند، بحث روابط آمریکا و ترکیه در حالت فعلی است. ایالات متحده پس از آنکه نیروهای حزب دموکراتیک سوریه (ی.پ.گ) که متشکل از طیف مختلف جریانهای کردی این کشور هستند را آموزش داده و برای مبارزه با داعش در رقه و کوبانی تسلیح کرد، وارد چالش سیاسی با ترکیه شد؛ از این جهت در حال فعلی روابط آمریکا و ترکیه تیره و تار شده است و اروپاییها از این مساله به شدت نگران هستند. لذا آنها هم در امتداد سیاستهای کاخ سفید و واشنگتن خواهان فاصله گرفتن از ترکیه بوده که اولین قدم، خروج نیروهای آلمان از پایگاه هوایی اینجرلیک بوده است.