بررسی ابعاد گوناگون سفرهای زنجیرهای ترامپ؛
مجلسی: کسب سود فوری و منافع متضاد هدف اصلی رئیس جمهوری آمریکا/ رسانههای غربی به دنبال عدم کفایت ترامپ
سفرهای اخیر رئیسجمهوری آمریکا بیشتر بر پایه باجگیری و کسب سودهای هنگفت بنا شده بود که تمامی آن به خاستگاه اقتصادی وی باز میگردد و همین موضوع باعث میشود که آمریکا در نظام بینالملل با مشکلات جدید مواجهه شود.
«فریدون مجلسی» تحلیلگر مسائل آمریکا در تحلیل اولین دوره از سفرهای خارجی دونالد ترامپ در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: نخستین سفر رئیسجمهوری ایالات متحده که موجب ایجاد واکنشهای بسیار متعدد در فضای رسانههای جهانی شد، عزیمت وی به عربستان و پس از آن به سرزمینهای اشغالی بود. در اخبار اولیه که منتشر شده بود، تنها به سفر ترامپ به عربستان و پس از آن سرزمینهای اشغالی اشاره شده بود اما پس از آن شاهد انتشار تصاویر حضور ترامپ در واتیکان، بروکسل و نهایتاً شهر سیسیل ایتالیا بودیم. از این منظر باید عنوان «سفرهای زنجیرهای» به برنامههای اخیر ترامپ داده شود.
وی ادامه داد: نخستین سفر وی به عربستان سعودی بود که باید آن را به «جنجال اول» تشبیه کرد. چراکه تمامی این سفر تنها باجخواهی ترامپ از کشورهای عربی و در راس آن عربستان سعودی را به تصویر کشید و خط بطلانی بر اظهارات ترامپ قبل از ورود به کاخ سفید قلمداد میشود. اگر به اظهارات ترامپ در زمان برگزاری کمپینهای انتخاباتی توجه کنیم، میبینیم که وی عربستان را عامل بیثباتی و ریشه اصلی تروریسم خوانده بود و حتی با اشاره به حادثه ۱۱ سپتامبر قرار بر این بود که بیش از ۷۰۰ میلیارد دلار از داراییهای عربستان در خاک آمریکا ضبط شده و تمامی آن به نفع ایالات متحده بلوکه شود؛ اما امروز ما شاهد هستیم که قراردادهای متعددی به ارزش ۴۵۰ میلیارد دلار توسط ریاض و واشنگتن به امضاء رسید و این موضوع از سوی عربستان تنها جنبه یارگیری دارد.
ترامپ به دنبال آن بود تا با انعقاد قراردادهای کلان به حامی عربستان تبدیل شود؛ بدون تردید روح سیاست خارجی آمریکا در اولین سفر خارجی ترامپ به عربستان آن طور که در ادوار گذشته مشاهده شده بود، به چشم نمیآید که این موضوع ریشه در اندیشه و دیدگاه اقتصادی رئیس جمهوری آمریکا دارد. به عبارتی دیگر حضور ترامپ در ریاض و دیدار با سران کشورهای عربی، نوعی تجارت آشکار در پوشش دیپلماتیک و سیاسی به حساب میآید که در حاشیه آن هم چند شعار ضد ایرانی داده شد و نهایتاً پرونده این سفر بسته شد.
این دیپلمات اسبق کشورمان با اشاره به حادثه تروریستی منچستر عنوان کرد: یکی از موضوعهایی که نمایش خارجی ترامپ در خاک کشورهای دیگر را خراب کرد، عملیات تروریستی در شهر منچستر بریتانیا بود. عامل این حمله یک جوان لیبیاییالاصل بود و پدر وی هم یکی از سخنرانان و واعظهای دروس وهابی در منچستر بوده که مرتبط با عربستان سعودی بودند و همین موضوع باعث شد تا انتقادهای بسیار زیادی علیه ترامپ صورت بگیرد. در ادامه سفر به سرزمینهای اشغالی هم تحولات خاصی را شاهد نبودیم جز دیدار محمود عباس و دونالد ترامپ با یکدیگر. حضور محمود عباس در مقابل ترامپ را نمی توان محور کلیدی دانست چراکه وی به عنوان رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین جایگاه رسمی دارد و این دیدار هم نوعی گفتوگوی دیپلماتیک به حساب میآید.
وی افزود: آنچه که در تفسیر سفر ترامپ مشخص است، این خواهد بود که سفر به عربستان که از نظر وی رهبر کشورهای اسلامی است و پس از آن ورود به سرزمینهای اشغالی و قرار گرفتن در جلوی دیوار ندبه به انضمام سفر به واتیکان و دیدار با پاپ، این پیام را مخابره میکند که ترامپ به رهبری از طیف محافظهکاران آمریکا به دنبال آن است که پایبند بودن جمهوریخواهان به آموزههای دینی و مذهبی را به نمایش بگذارد. در حقیقت ما شاهد ورود ترامپ به سه جغرافیای متفاوت با ترکیبی از اسلام، یهودیت و مسیحیت هستیم تا بتواند در حد توان بر مشکلات داخلی در آمریکا فائق آید.
سفر ترامپ به بروکسل که پایتخت سیاسی اروپا تلقی میشود و پس از آن حضور در نشست گروه هفت که در ایتالیا برگزار شده بود تنها چهره رئیس جمهوری آمریکا در سطح بینالمللی را مخدوش کرد. چراکه در بلژیک شاهد بودیم که ترامپ مواضعی در قبال ناتو و در امتداد آن کشورهای اروپایی اتخاذ کرد که به نوعی تهدید اروپا قلمداد میشد. با نگاهی به اظهارات وی تنها مفهومی که از سخنان ترامپ برمیآید، این است که ریاست جمهوری آمریکا به دنبال باجخواهی و کسب منافع مادی آمریکا است و هیچگونه خروجی موثری از آن نمایان نشده است. حتی زبان بدن و حرکات ترامپ به نوعی بوده که انتقادهای زیادی به ساختار سیاسی آمریکا و شخص رئیس جمهوری وارد شده است.
این کارشناس مسائل بینالملل در پایان خاطرنشان کرد: ترامپ در نشست گروه هفت به صورت کاملاً شعاری در میان سران کشورها ظاهر شد. از نگاهی دیگر، باید بدانیم که ترامپ در دنیای سیاست خارجی تنها به دنبال کسب سود فوری و منافع کلان است که اوج آن سخنرانی وی در بروکسل در برخورد با کشورهای اروپایی بود که نهایتاً پیگیری ترامپ مبنی بر پرداخت بدهی کشورهای اروپایی به آمریکا نمایان شد. از حیثی دیگر باید این موضوع را بدانیم که در داخل آمریکا تمامی رسانهها در طول مدت سفر ترامپ، تمامی حرکات و اظهارات وی را به زیر ذرهبین قرار داده بودند و خیلی از آنها با انتشار اسناد و گزارشهای تحلیلی متعدد به دنبال راه انداختن فضا برای تثبیت عدم کفایت ترامپ هستند. بنابراین باید بگویم که یک سکوت دیپلماتیک همراه با بلاتکلیفی به نام ترامپ در عرصه بینالمللی وجود دارد که در آینده نه چندان دور مخاطرات زیادی را برای جهان به بار خواهد آورد.