بررسی ابعاد مختلف انتخابات زودهنگام پارلمانی بریتانیا؛
تفرشی: تثبیت آرای محافظهکاران هدف اصلی ترزا می در هشتم ژوئن/ائتلاف حزب حاکم با دیگر احزاب کوچک قابل تصور است
حزب محافظهکار اگر در جریان انتخابات هشتم ژوئن اکثریت پارلمانی خود را از دست بدهد، گزینه دوم این خواهد بود که اکثریت نسبی را حفظ کند و با حزب دیگر مانند لیبرال دموکراتها یا حتی احزاب کوچکتر محلی اقدام به تشکیل دولت ائتلافی کند.
«مجید تفرشی» تحلیلگر ارشد مسائل بینالملل در تشریح آخرین وضعیت سیاسی بریتانیا قبل از برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی این کشور، در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: پس از آن که دیوید کامرون نخستوزیر پیشین بریتانیا در راستای پیروزی شگفتیساز دیدگاه خروج این کشور از جمع کشورهای عضو اتحادیه اروپایی (برگزیت) مجبور به کنارهگیری از سمت خود شد و پس از آن ترزا می به عنوان ساکن خانه شماره ۱۰ به نخستوزیری بریتانیا منصوب شد، شاهد بودیم که بحث برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی این کشور مطرح شد که یکی از دلایل اصلی آن را باید خیزش موج مخالفان برگزیت در لندن و طرفداران جدایی از بریتانیا در اسکاتلند و حتی ایرلند شمالی دانست.
وی ادامه داد: باید توجه داشته باشیم که «ترزا می» در شرایطی از سوی رهبری حزب محافظهکار به سمت نخستوزیری انتخاب شد که شاهد حاکم شدن خلاء قدرت در بریتانیا بودیم. اگرچه او همانند شماری دیگر از هم حزبیهای خود مخالف خروج از اتحادیه اروپایی بود، اما چندی نگذشت که همحزبیهای وی و سایر احزاب بریتانیا عنوان کردند که نخستوزیر جدید، محصول دوران گذار و اضطرار است و صلاحیت و توان اداره امور و همچنین هدایت «پرونده برگزیت» را ندارد. از این جهت به نظر میآید که نخستوزیر بریتانیا به دنبال آن است تا با برگزاری انتخابات زودهنگام جمعیت زیادی را با خود هماهنگ و همراه کرده و برای شخص خود و دولت آیندهاش مشروعیت و اقتدار بیشتری کسب کند.
مخالفان داخلی و خارجی ترزا می بر این باور هستند که وی در شرایط اضطراری زمام امور در بریتانیا را به دست گرفت و به عنوان نخستوزیر این کشور انتخاب شد. به عبارتی دیگر مخالفان وی معتقد هستند که شخص نخستوزیر در شرایطی که ساز و کار دقیق و متعارف دموکراسی بر بریتانیا حاکم نبوده، در وضعیت خلاء قدرت و بدون رای مردم توانسته به قدرت برسد و از این جهت جایگاه وی همچنان متزلزل قلمداد میشود. همین تفکر توسط آلمان و فرانسه به عنوان رهبران اصلی اروپا دنبال میشود؛ به گونهای که آنها اعتقاد دارند ترزا می در تلاش است تا با اعلام انتخابات زود هنگام، انحلال مجلس و استعفای موقت، نهایتاً بتواند اوضاع و احوال خود در ساختار سیاسی و حزبمحافظهکاران را بهبود داده و آن را تثبیت کرده و در مذاکرات برگزیت با اقتدار بیشتری عمل کند.
این پژوهشگر مقیم لندن در پاسخ به این که آیا شکست حزب محفظهکاران در انتخابات زودهنگام هشتم ژوئن متصور خواهد بود یا خیر، گفت: با توجه به دادههای موجود فعلی به نظر نمیرسد که شاهد شکست تمامعیار محافظهکاران در انتخابات پیشرو باشم اما احتمال دارد که کرسیهای آنها نسبت به انتخابات سال ۲۰۱۵ کاهش پیدا کند. از سوی دیگر، عدهای نیز معتقد هستند که «جرمی کوربین» رهبر حزب کارگر هم در صورت شکست جدی و کاهش کرسیهای آن حزب، در معرض خطر قرار دارد. لذا اولین و مهمترین دغدغه محافظهکاران و شخص ترزا می را باید حفظ یا افزایش کرسیهای فعلی این جریان حاکم سیاسی بریتانیا دانست.
وی در پایان در تحلیل وضعیت و دیدگاه سایر احزاب و جریانهای بریتانیا در آستانه برگزاری انتخابات زودهنگام هشتم ژوئن اظهار کرد: حزب لیبرال دموکرات بریتانیا پس از سال ۲۰۱۰ تاکنون به دلیل مشارکت در دولت ائتلافی و عدول از آرمانهای خود، با سقوط تدریجی جایگاه و محبوبیت خود به عنوان حزب سوم مواجه شد و امیدوار است تا بتواند در فضایی که مردم به حزب کارگر بدبین هستند و محافظهکاران هم با چالشهای متعدد روبهرو شدهاند، مجدداً جایگاه خود را احیاء کنند. در این راستا احزاب محلی اسکاتلند و ایرلند شمالی هم به دلایل مختلفی احتمالاً نمیتوانند به صورت کامل پیروز مطلق میدان در مناطق خود باشند. در این شرایط اگر حزب محافظهکار در جریان انتخابات مذکور اکثریت پارلمانی خود را از دست بدهد گزینه دوم این خواهد بود که اکثریت نسبی را حفظ کند و با حزب دیگر مانند لیبرال دموکراتها یا حتی احزاب کوچکتر محلی اقدام به تشکیل دولت ائتلافی کند. اما مساله اصلی این است که در صورت وقوع چنین وضعیتی، مواجهه بریتانیا با اتحادیه اروپایی در مذاکرات برگزیت، بسیار سخت، ضربهپذیر و نه چندان مستحکم خواهد بود.