تهدید منافع ۱۴ مارس، دلیل دعوت از عون برای سفر به ریاض/ بعبدا و سناریوی اقتصادی و تجاری سعودیها
انتخاب رهبر جنبش میهنی آزاد لبنان به عنوان رئیسجمهوری و تهدید منافع ۱۴ مارس از دلایل دعوت شدن وی به ریاض است اما نباید از تهدید کشورهای حاشیه خلیجفارس توسط داعش چشمپوشی کرد.
«احمد دستمالچیان» سفیر سابق ایران در لبنان با اشاره به سفر احتمالی «میشل عون» رئیسجمهوری لبنان به عربستان در ماه آینده میلادی در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: قبل از تحلیل سفر احتمالی میشل عون به به ریاض لازم است که بدانیم نگاه عربستان به لبنان از سالیان گذشته تاکنون یک نگاه ویژه و استراتژیک بوده است. باید توجه داشته باشیم که خانواده حریری از سالهای گذشته تاکنون همسویی زیادی با عربستان سعودی داشتند و ریاض همچنان سعی داشته تا جبهه حامی خود در لبنان را تقویت کند.
وی ادامه داد: از منظر دیگر، هماهنگیهای پنهان و نهان میان ریاض و تلآویو یکی از دلایلی بوده تا بتوانند لبنان را از حیث سیاسی و امنیتی ناامن جلوه دهند. ولی قصد نفوذ سعویها در لبنان را باید بر اساس دو دسته از منافع بررسی کرد؛ نخست منافع عربستان در بیروت و دوم تامین امنیت محیط خارج سرزمینهای اشغالی و تا حدودی محدود کردن قدرت حزبالله برای به زانو درآوردن لبنان. حتی برخی از مفتیهای مناطق مختلف لبنان در ارتباط با عربستان بودند و ماهانه ریاض برای آنها مبلغ مشخصی را ارسال میکرد تا بتوانند در کنار خطدهی سیاسی، جهتدهی فرقهای و مذهبی مطلوب عربستان را برجسته کنند.
تحریک کردن جبهه مارونیها و سنیها علیه شیعیان یکی دیگر از سناریوهای مهمی بوده که عربستان در لبنان به دنبال عملیاتی کردن آن بوده است. از منظر دیگر، به دلیل شکست طرحهای ریاض در عراق و سوریه که میتوان مشخصاً به اخراج «سامر السبهان» سفیر عربستان در بغداد و همچنین آزادسازی حلب اشاره کرد، سعودیها تا حدودی به دنبال جای پای دیگر در منطقه هستند که به طور مشخص لبنان را در فهرست اهداف خود قرار دادهاند.
این کارشناس مسائل بینالملل با تاکید بر اینکه بخشی از درخواست عربستان از میشل عون برای سفر به ریاض مربوط به شکست جریان ۱۴ مارس در ماههای اخیر بوده است، گفت: زمانی که میشل عون با حمایت جناح ۸ مارس در لبنان به پیروزی رسید و وارد کاخ بعبدا شد، این سیگنال از بیروت به ریاض مخابره شد که جناح منتسب به سعودیها شکست جدیدی را متحمل شدهاند. از این منظر باید بگوییم سعودیها در صورت سفر میشل عون به عربستان پیشنهادهای مختلفی را در محور اقتصادی به طرف لبنانی خود ارائه خواهند کرد. چراکه پس از چند سال خلأ قدرت در لبنان بدون شک اقتصاد این کشور تضعیف شده و ریاض هم در صدد است تا بتواند با ورود به لبنان از طریق محور اقتصادی، رابطه خود با میشل عون را تقویت کند.
وی افزود: با توجه به این که حاکمیت فعلی لبنان به دنبال حفظ اجماع ملی با آرامش حداکثری در این کشور است، به نظر میرسد میشل عون خواهان آن است که این روند را تا حصول نتیجه ادامه دهد. چراکه کابینه فعلی یک کابینه انتقالی است و قرار بوده تا طی شش ماه تمامی امور را بازسازی کرده و تا حدودی عقبماندگی لبنان را جبران کند. ممکن است عدهای فکر کنند که عربستان با توجه به نزدیک بودن انتخابات پارلمانی لبنان، خواهان آن است که از طریق اعمال فشار بر میشل عون یا پیشنهادهای کلان اقتصادی بتواند قانون ۶۰ (قانون ستین) را برای روند انتخابات مجلس لبنان نهایی کند اما وضعیت و وجهه ریاض در بیروت به گونهای نیست که شیوخ سعودی بخواهند اقدام به سناریونویسی برای ساختار سیاسی و پارلمان لبنان کنند.
اینکه گروهک تروریستی داعش اعلام کرده بود حملات بعدی خود را در کشورهای حاشیه خلیج فارس سازماندهی خواهد کرد، موضوع کاملاً طبیعی و قابل گمانهزنی بود. چراکه بر اساس دادههای میدانی و اظهارات سیاستمداران و حتی مقامهای منطقه، اروپاییها و حتی روسیه و کشورهای دیگر، پشتیبانی اطلاعاتی و لجستیکی و حتی اعزام نیروی انسانی برای به خون کشیدن منطقه توسط همین کشورها صورت داده شد. همگان به خاطر دارند که مسابقه تسلیحاتی و حمایت از تروریستها میان قطر و عربستان سعودی به حدی رسید که داد سازمان ملل و حتی کشورهای دیگر در آمد. از این جهت ورود داعش به کشورهای حشیه خلیج فارس متصور بود. به عنوان مثال مقامهای کشوری مانند اردن که شخصی مانند «ابومصعب الرزقاوی» خروجی آن بوده است، میدانند که روزی تهدیدهای گروههای تروریستی وارد خاک خودشان میشود و از این جهت نباید از به هم ریختن اوضاع امنیتی خود ناراحت و عصبانی باشند.
دستمالچیان در پایان خاطرنشان کرد: ممکن است عدهای بر این باور باشند که تهدیدهای تروریستی قرار است وارد لبنان شود یا این که عربستان اگر به مقصود و اهداف خود در بیروت نرسد، حتماً دست به ناامن کردن لبنان میزند. اما با توجه به اشراف دولت فعلی این کشور و حزبالله به نظر نمیرسد که چنین حالتی اتفاق بیافتد. تا جایی که تعداد زیادی از سرشبکههای داعش در لبنان دستگیر شدند. البته کنشگری حزبالله در مقابله با تروریسم در منطقه و خاک لبنان به علاوه آگاهی و اشراف مردم این کشور از مسائل دینی و سیاسی سد مستحکمی در مقابله با ناامن شدن محیط داخلی لبنان قلمداد میشود.