مخالفت مجدد عربستان با طرح آمریکا و سازمان ملل در یمن / برخورد منافع واشنگتن و ریاض در صنعاء مانع اصلی راهکار سیاسی
تضاد منافع آمریکا و عربستان در یمن موجب به بن‌بست رسیدن راهکار سیاسی در پرونده این کشور شده است که به نظر در نشست چهارجانبه غربی‌ها قصد تغییر رویکرد عربستان را دارند.
«سید اصغر قریشی» سفیر اسبق ایران در یمن در تحلیل دلایل برگزاری نشست چهارجانبه ریاض در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: سفر وزیرخارجه آمریکا به ریاض در اصل برای حضور در نشست چهارجانبه با حضور وزرای خارجه بریتانیا، عربستان و امارات صورت گرفته است که هدف اصلی این نشست چهارجانبه بررسی مسایل مربوط به بحران یمن است. البته مسایل دیگری در این نشست به خصوص حول محور خاورمیانه مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت اما مهمترین آنها مسایل یمن خواهد بود. یکی از دلایل برگزاری این نشست را باید شکست مذاکرات کویت دانست. بعد از شکست مذاکرات کویت، «اسماعیل ولد شیخ احمد» فرستاده ویژه سازمان ملل در پرونده یمن راه حلی را مطرح کرد که با توجه به متن طرح مذکور و اخبار منتشر شده از آن، این راه حل همان سناریوی آمریکا در مورد پرونده یمن است.
وی ادامه داد: قرار بر این بود تا منصور هادی (رئیس جمهور مستعفی یمن و وابسته به جناح عربستان) تمامی اختیارات خود را به معاون توافقی اعطا کند که در این بین انصارالله، حزب معتمر (وابسته به علی عبدالله صالح) و منصور هادی می‌بایست در این خصوص با یکدیگر به توافق برسند تا نهایتاً تمامی اختیارات وی به شخص مورد نظر ارائه شود. پس از آن قرار بر این شد تا یک ماه بعد، نخست وزیر یمن به صورت توافقی مشخص شده و بعد از آن وزراء کابینه این کشور مشخص شوند. اما تاکنون چنین حالتی اتفاق نیفتاده و بیشترین مخالفت از سمت جناح سعودی‌ها صورت گرفته است. چراکه ریاض معتقد است یمن جزئی از حوزه نفوذ سنتی عربستان قلمداد می‌شود و تمامی مهره‌های آن باید از سوی سعودی‌ها انتصاب و معرفی شوند.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با اشاره به اعلام آمادگی مجدد کویت برای از سرگیری مذاکرات انتخاب معاون توافقی اظهار داشت: اخیراً دولت کویت اعلام کرده که آماده میزبانی این توافق است اما موضوعی که در هفته‌های اخیر رخ داد، موجب شده تا این روند به حالت تعلیق درآید. به گونه‌ای که منصور هادی در یادداشت مکتوب خطاب به اسماعیل ولد شیخ احمد اعلام کرده که طرح سازمان ملل در تضاد با قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان ملل است و رسماً با وی مخالفت کرده است. حتی در یادداشت ارائه شده از سوی منصور هادی، وی خواستار پاسخگویی ولد شیخ به پرسش‌های خود شده است. اما باید توجه داشت که درست است بخشی از طرح سازمان ملل در تعارض با قطعنامه ۲۲۱۶ بوده اما هدف اصلی حل مساله یمن است. لذا به نوعی باید بگوییم طرف‌های پر نفوذ در پرونده یمن به خصوص آمریکا و سازمان‌ملل، این طرح را قبول دارند اما مخالفت منصور هادی بدون تردید خط دهی عربستان و مخالفت مقام‌های سیاسی ریاض را نمایان می‌کند.
وی در پاسخ به اینکه آیا شورای عالی سیاسی یمن می‌تواند راهگشای وضعیت فعلی یمن باشد یا خیر، گفت: شورای عالی سیاسی یمن در حالت فعلی وظیفه انجام امور مربوط به ریاست جمهوری را به عهده دارد و به نوعی دستورهای آن را باید دستور رئیس جمهور تلقی کرد. البته باید توجه داشت که ریاست شورای سیاسی یمن امری است توافقی که میان انصارالله و جناح علی عبدالله صالح صورت گرفته است که از این منظر نظرهای آنها می‌تواند روی تحولات میدانی یمن تاثیر گذار باشد.
قریشی در پایان با اشاره به وضعیت امنیتی و میدانی یمن خاطرنشان کرد: انفجار انتحاری که روز گذشته توسط عناصر تروریستی داعش در عدن صورت گرفت و منجر به کشته شدن بیش از ۴۰ نظامی شد، به نوعی این سیگنال را مخابره می‌کند که هادی نمی‌تواند تامین امنیت و هدایت نقطه‌ای مانند عدن را به عهده بگیرد. در صورتی که تمامی این شهر در اختیار جناح وی بوده و از این نظر صلاحیت او در هدایت صنعا به عنوان پایتخت یمن به زیر سوال رفته است. از سوی دیگر باید بدانیم که اولویت عربستان و آمریکا در یمن با یکدیگر کاملاً متفاوت است. آمریکا تا حدود زیادی به دنبال مبارزه با القاعده در یمن است اما عربستان به دنبال دامن زدن به بحران این کشور و لجاجت بر سر تفرقه‌افکنی مذهبی است. بنابراین با توجه به وضعیت فعلی به نظر می‌رسد که طرفین در نشست چهار جانبه سعی دارند تا حدودی عربستان را متقاعد کنند تا به نوعی آرامش نسبی در یمن برقرار شود که محقق شدن آن بر اساس طرح اسماعیل ولد شیخ احمد خواهد بود.