استعفای «ایاد مدنی» نشان از شکاف در رابطه مصر و عربستان دارد/ سیاست منطقه‌ای قاهره تغییر کرده است
کناره‌گیری دبیرکل سازمان همکاری‌های اسلامی تنها در خصوص سخنان وی در مورد رئیس‌جمهوری مصر رخ نداده است بلکه ریشه آن در اختلاف‌های بنیادین میان ریاض و قاهره در سیاست‌های منطقه‌ای نهفته است.
«علی‌اکبر اسدی» کارشناس مسائل عربستان با اشاره به استعفای دبیرکل سازمان همکاری‌های اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا بیان کرد: دلیل اصلی استعفای «ایاد مدنی» دبیرکل سازمان همکاری‌های اسلامی همانطور که در اخبار منتشر شده آمده است، اظهارات تمسخرآمیز وی در مورد «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهوری مصر عنوان شده است. به گونه‌ای که دبیر کل سازمان همکاری اسلامی اخیرا در نشستی که در تونس برگزار شده بود، هنگام اشاره به «الباجی السبسی» رئیس‌جمهوری تونس به اشتباه نام «السیسی» را به زبان آورد که انتقادهایی از سوی وزارت خارجه مصر علیه وی صورت گرفت. گرچه ایاد مدنی رسماً اعلام کرد که اظهاراتش یک مزاح و شوخی بوده اما مصری‌ها این عمل وی را توهین به حیثیت مصر و رئیس‌جمهورشان قلمداد کردند و «سامح شکری» وزیر خارجه مصر اعلام کرد که قاهره موضع خود در قبال دبیرخانه سازمان همکاری‌های اسلامی را بررسی خواهد کرد.
وی افزود: این‌که استعفای ایاد مدنی موضوع اصلی محسوب شود به نظر اهمیت خاصی ندارد و آنچه که در مورد این مساله مهم جلوه می‌کند، رابطه میان مصر و عربستان است. به گونه‌ای که پس از رای منفی مصر به پیش‌نویس قطعنامه پاریس و لندن در مورد سوریه که به نوعی همیاری روسیه از سوی عربستان محسوب می‌شود، شاهد بودیم که حملات زیادی از سوی عربستان سعودی علیه قاهره و مقام‌های آن صورت گرفت. چراکه ریاض در این فکر بوده که بتواند در سیاست‌های منطقه‌ای خود مصر را با خود همگام کند و از این نظر عربستان دچار یک تضاد بنیادین در قبال مصر شده است. تا جایی که پس از رای منفی مصری‌ها در شورای امنیت «سلمان الانصاری» مسئول لابی سعودیها در آمریکا در حساب کاربری توئیتر خود مصر را «فاقد صلاحیت برای رهبری امت عربی» خطاب کرد.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با اشاره به قراردادهای نفتی منعقد شده میان مصر و عربستان گفت: ابعاد دیگری از اختلاف میان ریاض و قاهره به عدم اجرایی شدن قراردادهای نفتی منعقد شده میان دو کشور بر می‌گردد. به طوری که قرار بود عربستان نفت ارزان قیمت در اختیار مصر قرار دهد اما شاهد بودیم که چندی پیش وزیر نفت مصر به عراق سفر کرد و قراردادهای نفتی مشترکی میان قاهره و بغداد منعقد شد. در اینجا شاهد هستیم که مصری‌ها به نوعی از عربستان فاصله گرفته‌اند و تا حدودی به سمت کشورهای منطقه مانند عراق متمایل شده‌اند که این نشان از تغییر راهبرد قاهره در مواجهه با سعودیها دارد.
وی در پایان با تاکید بر این‌که سیاست‌های منطقه‌ای مصری‌ها در قبال عربستان تا حدودی تغییر پیدا کرده است، عنوان کرد: درگیری‌های دیپلماتیک و لفظی که میان مقام‌های مصر صورت گرفته است، نشان می‌دهد که قاهره تا حدودی در سیاست‌های منطقه‌ای خود تغییر به وجود آورده است. چراکه عربستان بارها در عراق نقش تخریبی خود را به اثبات رسانده است و زمانی که مصری‌ها با مقام‌های عراقی بر سر یک میز می‌نشینند، نشان می‌دهد که قاهره در صدد مخابره این سیگنال به ریاض است که سیاست‌های خود را به طور نسبی تغییر داده است. از سوی دیگر باید توجه داشت که از سال‌های گذشته اختلاف‌های زیادی میان عربستان و مصر بر سر موضوع‌هایی مانند حفظ دولت بشار اسد و حمایت از دولت عراق در بحث مبارزه با تروریسم وجود داشته است. به علاوه این‌که مصری‌ها در پرونده یمن، عربستان را همراهی نکردند اما با توجه به نیاز شدید مصر به منابع اقتصادی، شاهد بودیم که آنها به عربستان نزدیک شده بودند. لذا با توجه به استعفای ایاد مدنی و تمامی مسائلی که به آن اشاره شد، به نظر می‌رسد دامنه این اختلاف‌ها تا حدی رو به گسترش برود.