شیطنت آمریکا در اعلام تاریخ پاک‌سازی موصل معنادار است/ اقدام ترکیه در نینوا بازی با آتش خواهد بود
ممکن است آمریکایی‌ها تاریخ و ساعت خاصی را به صورت علنی اعلام کنند اما باید بگوییم که این اقدام آنها را می‌توان در راستای فریب و آگاه کردن داعش از زمان شروع عملیات موصل دانست.
«سیدهادی سیدافقهی» تحلیلگر مسائل منطقه با اشاره به آماده بودن تمامی مقدمات برای شروع عملیات آزادسازی موصل در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: در خصوص آزادسازی موصل و مسائل میدانی مرتبط با این پرونده باید بگوییم که تقریباً همه چیز مهیای شروع عملیات پاک‌سازی موصل از حضور داعش است اما باید توجه داشته باشیم که تمامی این موضوع بستگی به فرمان «حیدر العبادی» به عنوان نخست‌وزیر و فرماندهی کل قوای عراق دارد. فرماندهان نظامی عراق هم در این خصوص اعلام کردند که تمامی مقدمات برای کلید زدن این عملیات فراهم شده و تنها در انتظار فرمان العبادی هستند.
وی ادامه داد: یکی از محورهایی که طی چند هفته اخیر در خصوص پرونده موصل مهم به نظر رسید، ملاقات «مسعود بارزانی» رئیس اقلیم کردستان عراق با حیدر العبادی در بغداد است. به گونه‌ای که در سالیان گذشته شاهد بودیم «نوری المالکی» نخست‌وزیر سابق و العبادی برای گفت‌وگو با بارزانی به اقلیم کردستان سفر می‌کردند اما در حالت فعلی شاهد هستیم که رئیس اقلیم کردستان عراق برای دیدار با نخست‌وزیر این کشور شخصاً به عراق سفر کرده است. این وضعیت نشان می‌دهد که بارزانی با مشکلاتی مانند درگیری با احزاب سیاسی داخل اقلیم کردستان و همچنین کاهش قیمت نفت روبه‌رو است که محور این مذاکرات، اولاً در خصوص تعیین وضعیت حضور پیشمرگه‌های کُرد در پاک‌سازی موصل بود و ثانیاً طرفین در مورد فروش نفت و دریافت وجوه آن به بحث و گفت‌وگو پرداختند. از منظری دیگر، بحث تعیین حدود مرز اقلیم کردستان پس از آزادسازی موصل یکی از محورهای گفت‌وگو میان طرفین بوده است. چراکه کرکوک در حالت فعلی در تصرف اقلیم کردستان است و آنها نمی‌خواهند موصل هم به سرنوشت کرکوک دچار شود.
مسئله دیگر بحث عدم تعیین تاریخ و ساعت دقیق و عملیات آزادسازی موصل است. ممکن است که آمریکایی‌ها تاریخ و ساعت خاصی را به صورت علنی اعلام کنند اما باید بگوییم که این اقدام آمریکایی‌ها را می‌توان در راستای فریب و آگاه کردن داعش از زمان شروع عملیات موصل دانست. به گونه‌ای که براساس داده‌های نظامی و با توجه به راهبرد تمامی ارتش‌های دنیا هیچ‌گاه تاریخ و ساعت دقیق شروع عملیات به صورت علنی اعلام نمی‌شود و به این دلیل احتمال دارد که آمریکایی‌ها بخواهند مشکل خاصی در این خصوص ایجاد کنند.
این کارشناس حوزه غرب آسیا در تشریح جبهه‌های عمل‌کننده در عملیات موصل و موانع این عملیات بیان کرد: جبهه اصلی عمل‌کننده در عملیات موصل از سمت جنوب این شهر و از ناحیه «قیاره» و «شرقاط» فعالیت خواهد کرد. از طرف دیگر، جناح حشد الوطنی که توسط ترکیه و آمریکا آموزش داده شده‌اند، چیزی حدود پنج تا هفت هزار نیروی سنی برای حضور در عملیات فراهم کرده است. جناح دیگر در شمال موصل قرار دارد که در آن ناحیه چیزی حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نیروی نظامی ترکیه حضور دارند. ادعایی که آنکارا مبنی بر حضور نیروهای خود در این ناحیه مطرح کرده است، حفظ بافت ترک‌ها در این منطقه بوده و اظهار کردند که آنکارا برای مبارزه با عناصر پ.ک.ک وارد «بعشقیه» شده است. اما باید بگوییم که چنین چیزی مطلقاً صحت ندارد و ترک‌ها در صدد احیای هویت ترکمن‌ها در موصل هستند.
وی افزود: نکته‌ای که در این بین باید به آن باید توجه شود، این است که چندین مانع و مشکل در مورد عملیات موصل از حیث میدانی وجود دارد. اگر در آغاز عملیات، نیروهای ترک جاده شرقاط را مسدود کنند، ارتش عراق مجبور به دور زدن این جاده و ورود به موصل از کریدور شمالی آن می‌شود. مشکل دیگر این است که پیشمرگه‌های حاضر در آن ناحیه اگر در حین عملیات بخواهند به عمق موصل و نینوا ورود پیدا کنند، چه کسی می‌بایست آنها را به عقب هدایت کند؟ از منظری دیگر، بسیج مردمی عراق اعلام کرده که برای ورود به عملیات موصل آماده است و اگر نیروهای ترکیه بخواهند وارد نینوا شوند، بدون شک با آنها وارد جنگ خواهد شد و این می‌تواند یک درگیری خونین و قطعاً به ضرر ترکیه را رقم بزند.
در این میان پرسشی که مطرح می‌شود این است که چرا ترکیه نسبت به حضور خود در موصل و پاک‌سازی این نقطه از عراق اصرار دارد؟ به گونه‌ای که ترک‌ها در حالت فعلی با چند مشکل جدی مانند درگیری با احزاب سیاسی مخالف، تروریسم، بحران مهاجران، پ.ک.ک و مسائل اقتصادی روبه‌رو هستند. اما واقعاً مشخص نیست که چرا ترکیه براساس یک درخواست نامتعارف قصد دارد تلفات زیادی به نیروهای نظامی خود در عراق وارد کند. مضاف بر این‌که آشتی ترکیه و روسیه تا حدودی تاکتیکی بود. چراکه آنکارا قصد داشت با آرام کردن مسکو زمینه‌های ورود خود به عراق را بیش از پیش قوی کند.
افقهی در پایان یادآور شد: بحث دیگری که باید به آن پرداخت، این است که خطر تجزیه موصل با واکنش اخیر پارلمان عراق خنثی شد. لذا به نظر می‌رسد که نمی‌توانیم بحث تجزیه موصل را تا حدود زیادی نافذ بدانیم. چراکه مصوبه‌ای در بغداد توسط پارلمان عراق و نمایندگان مطرح شده که تا حدود زیادی توانسته از این واقعه جلوگیری کند. از حیث دیگر باید توجه داشت که عمل‌کننده‌های میدانی در عراق توان زیادی برای مقابله با قوای مسلح عراق که متشکل از ارتش و نیروهای بسیج مردمی این کشور است، نخواهند داشت. به این ترتیب، حشد الوطنی در صورت درگیری به صورت کاملاً محسوس تلفات زیادی خواهد داد.