رویکرد آنکارا در قبال دمشق، تنها «تغییر تاکتیک» بود/ سناریوی واشنگتن، تبدیل سوریه به سرزمین سوخته است
افکار عمومی در این فکر بودند که استراتژی ترکیه در قبال سوریه پس از کودتای اخیر، تغییر پیدا کرده است اما باید دانست که تنها «تغییر تاکتیک» صورت گرفت نه «تغییر راهبرد».
«نصرت‌الله تاجیک» سفیر اسبق ایران در اردن با اشاره به گزارش ارائه شده از سوی نماینده سوریه در سازمان ملل مبنی بر ساخت انبارهای تسلیحات داعش توسط ترکیه در حلب در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا تصریح کرد: نقش ترکیه در بحران سوریه را می‌بایست یک نقش تخریبی ارزیابی کرد. از ابتدای کلید خوردن بحران سوریه تاکنون سه کشور ترکیه، عربستان سعودی و قطر به عنوان بازیگران مهم این پرونده ایفای نقش کردند. قطر در ابتدای پرونده متوجه نقش تخریبی خود در سوریه نبود اما با گذشت چند ماه توانست خود را آرام آرام از این پرونده بیرون بکشد یا حداقل به صورت نامحسوس اقدام به دخالت در اوضاع داخلی سوریه کند.
وی افزود: پس از آن، پرونده سوریه توسط سعودی‌ها خط‌دهی و اداره شد و با توجه به فشارهایی که در زمین بازی یمن در عربستان وارد آمد، یک بلاتکلیفی مشهود را در جناح عربستان شاهد بودیم. اما در این بین دولت ترکیه به خصوص در یک سال گذشته همچنان بر مواضع خود مبنی بر برکناری بشار اسد پافشاری می‌کند. تحولات هفته‌های اخیر علاوه بر این‌که منجر به کشته شدن تعداد زیادی از عناصر تروریست در حلب شد، توانست فضایی را برای ترکیه خلق کند تا آنها بتوانند سناریوی جدیدی را برای نواحی شمال شرقی حلب کلید بزنند.
بشار جعفری نماینده سوریه در سازمان ملل، حدود دو روز پیش اسنادی را مبنی بر ساخت انبارهای تسلیحات و مهمات در شمال شرقی حلب در نزدیکی روستای بیکه برای تروریست‌ها توسط ترکیه ارائه داد که این موضوع می‌تواند پافشاری آنکارا بر سیاست قبلی خود را به تصویر بکشد. علاوه بر آن، ورود ارتش ترکیه به خاک سوریه و انجام عملیات علیه کردها و داعش در «جرابلس» می‌تواند گویای این باشد که ترکیه همچنان روی خطوط قبلی خود در حال حرکت است. البته دولت سوریه هم نسبت به ورود ترکیه به خاک کشورش اعتراض کرده بود اما واقعیت این است که اگر چنین حرکاتی بخواهد ادامه پیدا کند، سوریه به سمت تجزیه شدن پیش خواهد رفت. به بیان دیگر باید بگوییم که بازیگری ترکیه در زمین سوریه چه در حلب و چه در جرابلس و مناطق دیگر به دلیل نبرد آنها با کردها و از سوی دیگر با داعش می‌تواند خطرات بسیار زیادی را داشته باشد و اوضاع را وخیم‌تر کند.
این کارشناس مسائل خاورمیانه با تاکید بر این‌که تغییر سیاست ترکیه در قبال سوریه هنوز اتفاق نیافتاده است، گفت: بعد از کودتای ۱۵ جولای ترکیه و سفر اردوغان به روسیه، همگان بر این عقیده بودند که ترکیه راهبرد خود نسبت به سوریه را تغییر خواهد داد. اما باید بدانیم که استراتژی ترکیه در قبال سوریه، تغییر تاکتیک بود و نه تغییر راهبرد. به گونه‌ای دیگر ترکیه به جای حمایت از داعش از گروه‌های دیگر پشتیبانی خواهد کرد که این می‌تواند به معنای تغییر تاکتیک قلمداد شود. اما این‌که بگوییم سیاست‌های دولت اردوغان به صورت کامل تغییر پیدا خواهد کرد، درست نخواهد بود. لذا باید بگوییم که متاسفانه تحرکات ترکیه و لشکرکشی آنها به خاک سوریه و همچنین انبار کردن تسلیحات در شمال شرق حلب برای تروریست‌ها می‌تواند درگیری‌ها را خارج از کنترل جلوه دهد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: باید به این نکته توجه کنیم که آمریکایی‌ها اراده دقیق و مشخص برای پایان دادن به پرونده سوریه ندارند. آمریکا به دنبال «سرزمین سوخته» است تا بتواند راهبردهای خود را در منطقه به شکل دیگری سوق دهد. لذا عدم وجود اجماع و پیچیدگی عملکرد دولت‌های حاضر در پرونده سوریه، موجب به هم‌ریختگی در این کشور خواهد شد و باید بگوییم که آینده کوتاه‌مدت سوریه را نمی‌توان مشخص و روشن ارزیابی کرد. چراکه بلاتکلیفی در صحنه میدانی موجب افزایش نابسامانی در این پرونده خواهد شد.