استفاده روسیه از پایگاههای هوایی یمن تاحدودی غیرممکن است/ تقابل مسکو و ریاض از سوریه تا صنعا مشهود است
در هفتههای آینده قرار است جلسهای با حضور کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، وزیر خارجه آمریکا، وزیر خارجه بریتانیا در جده برگزار شود که به نظر میآید عمده مسائل، مربوط به پرونده یمن و تحولات میدانی و به خصوص محور سیاسی این کشور خواهد بود.
«سید اصغر قریشی» سفیر پیشین ایران در یمن با اشاره به سخنان اخیر علی عبدالله صالح مبنی بر امکان استفاده روسیه از پایگاههای هوایی یمن برای مقابله با تروریسم در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: قبل از آن که بخواهیم سخنان عبدالله صالح را بررسی کنیم باید اشارهای به تحولات مهم رخ داده در صحنه سیاسی یمن داشته باشیم. پس از شکست مذاکرات صلح یمن در کویت که مجموعاً چیزی حدود ۱۰۰ روز به طول انجامید، شاهد بودیم که جناح منصور هادی در این خصوص اقدامهای زیادی در راستای ضربه زدن به محور سیاسی یمن صورت داد. به گونهای که آنها بر اجرای قطعنامه ۲۲۱۶ شورای اصرار داشتند و بر خواستههای خود نسبت به تحویل دادن سلاحهای سنگین و نیمهسنگین توسط انصارالله پافشاری کردند. از جهتی دیگر منصور هادی به خروج انصارالله از موسسات دولتی که در تمامی شهرهای یمن وجود دارد، اصرار داشت چرا که آنها به خوبی میدانند انصارالله طیف گستردهای از قدرت زمینی و میدانی یمن را در دست دارد.
وی افزود: پس از شکست مذاکرات شاهد بودیم که طرفداران عبدربه منصور هادی در روی زمین در نقاطی مانند تعز و مارب دست به اقدامهای سخت و نظامی زدند و سعودیها هم با توسل به حملات هوایی اقدام به سرکوب انصارالله کردند و دست برتر انصارالله در این زمینه موجب شد که این پروژه تا حدود زیادی ناکام بماند. مسالهای که در این بین مورد نظر قرار میگیرد، این است که در حدود سه هفته پیش میان حزب کنگره که منتسب به جناح علی عبدالله صالح است و انصارالله پیوندی ایجاد شد که نهایتاً منتهی به امضا شدن توافق مبنی بر تشکیل شورای عالی سیاسی در یمن شد. این شورا متشکل از ۱۰ عضو است که پنج عضو آن از انصارالله و پنج عضو دیگر از جناح صالح انتخاب شدهاند و میتوانیم بگوییم که یکی از تحولات بسیار مهم در یک سال و نیم گذشته در خصوص پرونده یمن محسوب میشود.
پس از آن شاهد تشکیل پارلمان یمن بودیم. در مجلس انتخابی، اکثریت با حزب «موتمر الشعبی» منتسب به عبدالله صالح است که همین موضوع موجب شد که اقدامهای سیاسی انصارالله و حزب صالح به موازات تحولات میدانی در یمن تا حدود زیادی وضعیت فعلی را پوشش دهد و تاثیرگذار جلوه کند. از این جهت سه محور اساسی تحولات اخیر یمن یعنی تشکیل شورای عالی سیاسی، تشکیل پارلمان یمن و همچنین اعلام اسامی وزرای یمن از مسائل بسیار مهمی است که واکنش عربستان و غربیها به علاوه بریتانیا را به دنبال داشت. به گونهای که در هفتههای اخیر قرار است جلسهای با حضور کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی ، جان کری، وزیر خارجه آمریکا و بوریس جانسون، وزیر خارجه بریتانیا در جده برگزار شود که به نظر میآید عمده مسائل، مربوط به پرونده یمن و تحولات میدانی و به خصوص محور سیاسی این کشور خواهد بود.
این تحلیلگر مسائل بینالملل با تاکید بر اینکه سخنان عبدالله صالح در خصوص همکاری نظامی با روسیه تا حدود زیادی قابلیت اجرایی ندارد، بیان کرد: مسالهای که علی عبدالله صالح مبنی بر همکاری نظامی با روسها مطرح کرده است از چند دیدگاه قابلیت بررسی دارد. باید توجه داشت روسیه نقش مهمی در یمن داشته است. از این رو با توجه به اقدامهای عربستان در صحنه میدانی و بمباران خاک یمن شاهد بودیم که وتوی روسیه در شورای امنیت سازمان ملل توانست تا حدود زیادی اوضاع ملتهب یمن را آرام کند. اما اینکه بخواهیم بگوییم در وضعیت فعلی فرودگاههای یمن در اختیار نیروی هوایی روسیه قرار میگیرد تا از آن نقطه علیه مواضع تروریستها عملیاتی صورت گیرد تا حدود زیادی نمیتوانیم آن را واقعی بدانیم. چراکه وضعیت فعلی یمن از حیث امنیتی، میدانی و نظامی، جغرافیای مناسبی برای حضور نظامی روسها نخواهد بود.
وی در پایان در پاسخ به این پرسش که آیا روسیه در پرونده یمن به مواجهه با سعودیها میپردازد یا خیر، گفت: باید بگوییم که با توجه به اقدامهای روسها در سوریه که از سال گذشته کلید زده شد، مسکو و ریاض رسماً در مقابل یکدیگر قرار گرفتهاند. برای درک بهتر این موضوع میبایست به محاصره حلب توسط نیروهای ارتش سوریه اشاره کرد. چراکه تلاش تروریستها برای شکستن این محاصره توسط سعودیها خطدهی و طرحریزی شده بود. لذا در اینجاست که تقابل عملی میان روسیه و عربستان در سوریه نمایان و امتداد آن تا پرونده یمن عیان میشود. بنابراین با توجه به دادههای موجود در پرونده یمن و مولفههایی مانند روسیه، عربستان، آمریکا و حتی انگلیس میتوانیم بگوییم که تلاشهای جامعه بینالملل برای حل و فصل سیاسی بحران این کشور تا حدود زیادی نمایان شده است اما اینکه در نهایت دولتها چه تصمیمی را اتخاذ کنند، تاکنون مبهم باقی مانده است.