ملکی: موضع‌گیری گولن و آمریکا با گذشت ۲ ساعت از کودتا قابل تامل است
ارتش و نظامیان ترکیه بر این عقیده هستند که جایگاه آنها در سال‌های گذشته تضعیف شده و تقلیل پیدا کرده است از این جهت کودتای ۱۵ جولای، اقدامی برای برجسته کردن نقش نظامیان در سیاست ترکیه محسوب می‌شود.
«صادق ملکی» کارشناس ارشد مسائل سیاسی در تحلیل نگاه نظامیان ترکیه به عملکرد دولت اردوغان در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: تحولات اخیر در ترکیه نشان می‌دهد که دوران کودتا در این کشور به پایان رسیده و نظامیان آرام آرام از صحنه سیاسی این کشور خارج می‌شوند. آنچه در ترکیه روی داد، دور از ذهن بود اما سیاست‌های ترکیه در قبال سوریه، عراق و حتی عذرخواهی مقام‌های این کشور از روسیه از دیدگاه ارتش و نظامیان این کشور یک نوع تحقیر ملی تلقی شد و این ذهنیت برای نظامیان به وجود آمد که می‌توانند با استفاده نارضایتی موجود در میان لایه‌های مردمی اوضاع را به دست بگیرند و بر دولت حاکم بر آنکارا فائق آیند.
وی افزود: از منظر دیگر، نظامیان ترکیه در این فکر هستند که جایگاه و وجهه ارتش به دلیل سرکوب کرد‌ها در مرزهای این کشور تزلزل پیدا کرده و نسبت به سال ۲۰۱۱ تضعیف شده است. لذا ژنرال‌های ارتش برای این‌که به روزهای رویایی خود بازگردند، دست به کودتا زدند تا به نوعی بتوانند با این عمل وجهه خود را افزایش دهند. اما باید توجه داشت که شرایط فعلی ترکیه و همچنین نظام بین‌الملل هیچ کودتایی را نه تنها در ترکیه بلکه در کشورهای دیگر مشروع نمی‌دانند.
عده‌ای اعتقاد دارند که جریان گولن در کودتای اخیر هیچ نقشی نداشته و ترکیه بدون استناد به دلایل موجه و قوی، جنبش گولن و شخص فتح‌الله گولن را متهم می‌کند. در پاسخ به این دیدگاه باید بگویم زمانی که ترکیه عامل اصلی کودتا را جریان گولن معرفی کرده، اگر این جریان در کودتا نقشی نداشته باشد با بررسی مواضع فتح‌الله گولن و همچنین محکوم کردن این کودتا دو ساعت بعد از وقایع توسط وی، فضایی متشکل از پرسش‌های فراوان و قابل تامل را به وجود می‌آورد.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با تاکید بر این‌که در روند کودتا دو ساعت ابتدایی به عنوان زمان طلایی محسوب می‌شود، بیان کرد: باید در نظر داشته باشیم در روند اجرایی کودتاها دو ساعت ابتدایی به عنوان فرصت طلایی برای به مقصود رساندن اهداف تلقی می‌شود. اما در دو ساعت اول کودتای اخیر ترکیه شاهد این بودیم که آمریکایی‌ها و فتح‌الله گولن هیچ موضع‌گیری مشخصی را صورت ندادند و تنها پس از دو ساعت اقدام به موضع‌گیری علیه کودتا پرداختند.
وی ادامه داد: زمانی که اردوغان و سایر احزاب سیاسی ترکیه موضع خود علیه کودتا را اعلام کردند، شاهد آن بودیم که غربی‌ها، اروپایی‌ها و همچنین فتح‌الله گولن به اتخاذ موضع و محکوم کردن کودتا اقدام کردند. از این جهت است که تاخیر در موضع‌گیری گولن و غربی‌ها موجب شده تا پرسش‌ها و گمانه‌زنی‌هایی علیه آنها به وجود آید.
ملکی در پایان یادآور شد: این کودتا خلاف کودتاهای گذشته که در ترکیه انجام شده بود، با حمایت مردم از دولت خنثی شد اما موجب شد تا جایگاه نظامیان و بخشی از سیاسیون کشور تضعیف شود. از سمت دیگر با وضعیتی که در ترکیه به وجود آمد، آمریکایی‌ها می‌توانند درخواست تغییر رفتار ترکیه در خصوص سوریه را بهتر ارائه کرده و حتی پاسخ مناسب‌تری دریافت کنند.