رهبر جدید طالبان همچنان رویکرد نظامی را پیگیری میکند/ پاکستان قسمتی از پازل مذاکرات صلح
اینکه گفته میشود هیبتالله آخوند زاده پسر جلالالدین حقانی را به عنوان معاون خود معرفی کرده است نشان از این دارد که نظامیگری توسط طالبان نه تنها تضعیف نمیشود بلکه به احتمال زیاد تقویت هم خواهد شد.
«احمد بخشی» کارشناس مسائل افغانستان در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در تشریح وضعیت گروهک طالبان پس از مرگ ملا اخترمنصور اظهار کرد: در نگاهی کلی به مهرههای رهبری طالبان و ارزیابی شخصیت آنها از زمان بنلادن و پس از آن ملاعمر؛ باید بگوییم که پس از به روی کار آمدن ملا اختر منصور شاهد بودیم که یک شکاف خیلی عمیقی در طالبان به وجود آمد و انشعاباتی در آن به وجود آمد که یک روند و منحنی بی ثبات را شاهد بودیم.
وی ادامه داد: با مرگ ملا اخترمنصور اظهار نظرهای شورای کویته به وجود آمد و نهایتاً شاهد بودیم هیبتالله آخوندزاده به عنوان رهبر طالبان معرفی شد. اما مسالهای که تنها چند ساعت بعد از معرفی وی رخ داد این بود که تمامی رسانهها و حتی سطوح مختلف طالبان نسبت به هیبتالله آخوندزاده زاویه گرفتند و او را فاقد صلاحیت رهبری طالبان اعلام کردند. تا جایی که رسماً اعلام کردند وی به هیچ وجه بر مسائل نظامی تسلط ندارد و به صورت کلی برای رهبری این گروه مناسب نیست.
سوالی که در این بین مطرح میشود این است که آیا با روی کار آمدن هیبتالله آخوندزاده قرار است طالبان وارد فاز سیاسی شود یا به همتن روش نظامی سابق خود ادامه میدهد؟ در اینجاست که باید گفت آخوندزاده در هیچکدام از پروسههای مذکور کارایی ندارد. چراکه وی مدیر مدرسه بوده است و به صورت صریح باید بگوییم که در تربیت "طالب" نقش داشته است و عملاً در سالیان اخیر بیشترین حوزه نفوذ را به همین دلیل در پاکستان داشته است. از این نظر پاسخ شفاف و مناسبی نسبت به این موضوع وجود ندارد.
این تحلیلگر مسائل بینالملل با اشاره به طالبان و رهبری آخوندزاده بیان داشت: موضوعی که در این میان مهم است این خواهد بود که اقدامات طالبان نظامی خواهد بود. چراکه اوباما چند روز گذشته صراحتاً در اظهارات خود به انتخاب هیبتالله آخوندزاده اشاره کرد و اعلام کرد که طالبان رویه نظامی گذشته خود را پیش خواهد گرفت و مذاکره با دولت را از سر نخواهد گرفت.
وی افزود: نقش پاکستان در این بین را نباید فراموش کرد. چراکه مرگ بنلادن و ملاعمر و حتی ملامنصور در پاکستان اتفاق افتاده و حتی هدایت افکار عمومی هم در این بین از سوی پا کستان رهبری شد که در مرگ ملاعمر به وضوح شاهد آن بودیم. از این جهت باید بگوییم که پاکستان در حال خطدهی به این موضوع است و نقش این کشور در ناامنی افغانستان غیر قابل انکار بوده و به عبارتی دیگر پاکستان بخشی از این پازل محسوب میشود. لذا به وقوع پیوستن یک منازعه جدی در این خصوص و عیان شدن بحث نظامی همانند گذشته ادامه خواهد داشت و حتی پررنگتر خواهد شد. این که گفته میشود هیبتالله آخوند زاده پسر جلالالدین حقانی را به عنوان معاون خود معرفی کرده است نشان از این دارد که نظامیگری توسط طالبان نه تنها تضعیف نمیشود بلکه به احتمال زیاد تقویت هم خواهد شد.
بخشی در پایان اذعان کرد: عامل دیگری که در مذاکرات مهم جلوه میکند مشروعیت دولت افغانستان از نظر مردم این کشور است. یعنی اگر مردم این کشور دولت مرکزی کابل را قبول داشته باشند و مشروعیت آنرا تقویت کنند و پشتوانه دولت باشند؛ بدون شک دولت افغانستان در مذاکرات به جای خوبی خواهد رسید. چراکه در دهه 90 میلادی بحث بر این بود که طالبان بر اساس اینکه دولت حاکم بر کابل ناکارآمد بوده است؛ رشد کرده و روی کار آمد. لذا اگر دولت تضعیف شود و از سوی دیگر حضور داعش بیش از پیش پررننگ شود معادله در داخل و خارج از افغانستان بهم خواهد خورد.