تحمیل رانده شدهها به بدنه سیاسی عراق در دستور کار است
عدهای از چهرههای سیاسی و حزبی در سطوح عالی عراق چشم به سیاست های خارج از بغداد دارند و از این جهت است که میگوییم باید یک راهکار وطنی و بومی در این بین مورد طرح و اجرا قرار گیرد.
«حشمتالله فلاحتپیشه» کارشناس مسائل خاورمیانه در تشریح وضعیت و بحران سیاسی حاکم بر عراق در گفتوگو با ایلنا تصریح کرد: موضوعی که درباره ساختار سیاسی عراق باید مورد توجه قرار گیرد، این است که عراق آلوده به ویروس ناکارآمدی دولتها شده است و مابقی مشکلات ذیل این محور اساسی قرار میگیرد. به هر حال طیفها، اقوام و احزاب سیاسی این کشور با استناد و مد نظر قرار دادن یکسری از شعارها به دولت رای دادند و انتظار دارند که دیگر به دوران حکومت صدام عقبگرد نکنند. لذا باید گفت که ناکارآمدی مشکل امروز عراق تلقی میشود.
وی اضافه کرد: زمانی مشکل عراق، حول محور مسائل امنیتی بود و حتی شخص نخستوزیر به عنوان وزیر جنگ یا وزیر دفاع وارد عرصه میشد اما در حالت کنونی مشکل مذکور حول محورهای سیاسی و اقتصادی میگردد و زمانی که دولتهای حاکم بر عراق مورد سوال قرار میگیرند، نمیتوانند پاسخ درستی نسبت به این موضوعها بدهند. معضل دیگر، بحث فساد در عراق است که دولتمردان این کشور دلیل آن را امنیت ناپایدار اعلام میکنند. این در حالیست که 71 درصد بودجه عمومی خرج تامین امنیت میشود که این امنیت را به عنوان امنیت قبایلی معرفی میکنند.
امنیت قبایلی به گونهای است که سیاستمداران و نخبگان تا آخرین و بالاترین حد و مرز، بودجه دولت را افزایش میدهند و افرادی را از آشنایان و قبایل خود برای تامین امنیت استخدام میکنند. این موضوع تا جایی ریشه دوانده است که به هر نفر از نمایندگان پارلمان عراق اجازه داده شده تا 80 نفر را به عنوان راننده و محافظ استخدام کنند که تمامی هزینههای آنها از بودجه دولتی و پارلمانی تامین میشود که این موضوعها خود به خود فساد آفرین است و مانع از آن شده تا بتوان یک راهکار مناسببرای پیشبرد امور در عراق اتخاذ شود.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه سناریوهای متفاوتی برای بازگرداندن رانده شدهها از عراق و حضور آنها در بدنه دولت طراحی شده است، عنوان کرد: مساله دیگری که در این بین و به موازات اوضاع بحرانی عراق مورد طرح و بررسی بوده این است که دشمنان و کسانی که با دولت فعلی عراق مشکل دارند، درصدد هستند تا از این اوضاع استفاده کرده و وضعیت کنونی را به سمتی هدایت کنند که عناصر خود را وارد پروسه سیاسی فعلی عراق کنند و آنها را در بدنه فعلی دولت جای دهند. متاسفانه در این راستا نخبگان عراقی به جای اینکه راهکارهای وحدتبخش تجویز کنند، دستورالعملهای تفرقهانگیز را توصیه میکنند و به جای اینکه در پشت میزها به گفتوگو بپردازند جریان را به داخل خیابانها میکشانند و حتی در داخل خیابان هم اقدام به سنگربندی میکنند نه گفتگوی مسالمتآمیز که نتیجتاً ضعفی که در کابینه عراق به وجود میآید نمایی از یک التهاب را به تصویر میکشد.
وی افزود: واقعیت سیاسی این است که نخبگان سیاسی در عراق باید با یکدیگر بر سر میز بنشینند و به صحبت و مناظره مسالمت آمیز بپردازند. چراکه متاسفانه عدهای از چهرههای سیاسی و حزبی در سطوح عالی عراق چشم به سیاستهای خارج از بغداد دارند و به این دلیل است که میگوییم باید یک راهکار وطنی و بومی در این بین مورد طرح و اجرا قرار گیرد. معتقدم که تمرین دموکراسی در عراق صورت نگرفته است و نخبگان سیاسی به جای اینکه یک روح ملی در آنها جریان داشته باشد، یک روح فردی و حزبی را دنبال میکنند.
فلاحتپیشه در پایان بیان کرد: خلاء شخصیتها در این بین کاملاً ملموس است. به عنوان مثال شخصیت جلال طالبانی برای هدایت صحیح کردها قابل لمس است. چراکه وی همانند بارزانی به دنبال تجزیه کردن عراق نبود و حتی عراقیزه کردن خواستههای قومی و زبانی در عراق را پیگیری میکرد. حتی در حالت کنونی ما شاهد هستیم که عدم حضور آیتالله سیستانی کاملاً ملموس است. ایشان به دلیل عدم سلامت حوزه سیاست در عراق به فعالیتهای دینی و مذهبی همچون گذشته ادامه میدهد. لذا باید گفت که شرایط فعلی عراق نیازمند اشخاص قوامدهنده به اوضاع و احوال است تا بتوانند وضعیت را تا حدودی در جهت یک اجماع ملی بهبود ببخشند.