سیاست اقتصادی روسف عامل اصلی بحران در برزیل/ توانایی داسیلوا اوضاع ریو را آرام خواهد کرد

«سیدجعفر هاشمی» سفیر سابق ایران در برزیل در خصوص مشکلات اقتصادی و فساد پیش آمده در دولت دیلما روسف، رئیس جمهوری برزیل و احتمال استیضاح وی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا تصریح کرد: دوره رکود و تورم بی‌سابقه و همچنین رشد منفی اقتصادی در برزیل از دهه ۸۰ میلادی و پس از سقوط حکومت نظامیان در این کشور اتفاق افتاد و در دهه ۹۰ تبیین طرحی با نام «طرح رئال» باعث شد تا یک ثبات نسبی در اقتصاد برزیل به وجود آید که این طرح در زمان ریاست جمهوری «فرناندو هنریک کاردوزو» به تصویب رسید که اثرات خوبی در برزیل بر جا گذاشت.

وی اضافه کرد: پس از روی کارآمدن «لوئیس ایناسیو لولا داسیلوا» در سال ۲۰۰۳ میلادی با توجه به اینکه خاستگاه وی حزب کارگران برزیل بود، خلاف تمامی سیاست‌های کاردوزو عمل کرد ولی لولا در ابتدای مسیر صراحتاً اعلام کرد اگرچه سیاست‌های ما مطابق با کاردوزو نیست اما سیاست اقتصادی وی را همچنان ادامه خواهیم داد که این موضع‌گیری وی با استقبال گسترده مردم برزیل روبه‌رو شد و حتی قطار اقتصادی ریو با سرعت بالا‌تر به راه خود ادامه داد و همین خط مشی باعث شد تا سرمایه‌های خارجی به داخل برزیل روانه شود که موجبات توسعه اقتصادی را فراهم کرد. در آنجا بود که تحلیلگران حوزه آمریکای لاتین از برزیل به عنوان یک قدرت اقتصادی نوظهور یاد کردند.

زمانی که گروه بریکس ایجاد شد، برزیل هم در آن حضور داشت و قرار بود تا این گروه که متشکل از روسیه، هند، برزیل، چین و آفریقای جنوبی بود، رهبری اقتصاد جهانی را در دست بگیرند که در همان زمان شخص لولا توانسته بود فقر مطلق را به یک چهارم کاهش دهد که دستاورد بزرگی در برزیل محسوب می‌شد. همچنین برزیل در آن مقطع یکی از بزرگ‌ترین بدهکاران صندوق بین‌المللی پول شناخته می‌شد اما قبل از سررسید، تمامی مبالغ را پرداخت کرد و حتی زمانی که کشورهای اتحادیه اروپایی غرق در بحران اقتصادی بودند، برزیل رشد اقتصادی ۵۸ درصد را تجربه می‌کرد و به این دلیل از برزیل به عنوان یکی از موفق‌ترین کشورها در عرصه اقتصادی سخن به میان می‌آمد.

این کار‌شناس مسائل آمریکای جنوبی با تاکید بر این‌که رویکرد و هدف‌گذاری دیلما روسف تفاوت‌های زیادی با لولا در اداره کشور دارد، عنوان کرد: روسف مسئول دفتر لولا بود و البته هم‌حزبی وی تلقی می‌شد. چراکه خاستگاه هر دو نفر حزب کارگران برزیل است. اما روسف بیشتر حاشیه‌ای و حقوق بشری است تا این‌که به مباحث اقتصادی و سیاسی اشراف داشته باشد و همچنین نزدیکی بیشتری به سمت آمریکا دارد. همین امر موجب شد تا از اتحادیه اقتصادی اروگوئه، پاراگوئه و حتی آرژانتین فاصله بگیرد و در‌‌ همان زمان بود که روند معکوس رشد شاخص اقتصادی برزیل شروع شد و باید گفت که جاذبه دولت روسف، مانند جاذبه دولت لولا نیست و اسیر یک سری از بروکراسی‌های پیچیده شده است. اما این‌که بگوییم فساد تنها در دولت روسف نمود پیدا کرد، به نظر اظهارات درستی نباشد. چراکه فساد از دوران‌های گذشته در برزیل وجود داشت اما اعتراض‌های مردمی بیش از پیش بالا گرفت که نهایتاً این موضوع قابلیت پیگیری و رسانه‌ای شدن به خود گرفت.

وی افزود: شرایط نامطلوب در برزیل را می‌توان متشکل از عوامل داخلی و خارجی دانست. در داخل رویکرد غلط در قبال اقتصاد این کشور قابلیت اشاره و بررسی دارد و در خارج هم بحران جهانی و رکود جهانی این موضوع را برجسته کرد. البته بحث فساد لولا و شرکت نفتی پتروبرانس که یک از بزرگ‌ترین شرکت‌های نفتی جهان به شمار می‌رود، یکی از محورهای اصلی بود که گفته شده بود این شرکت در انتخابات از روسف به صورت غیر قانونی حایت مالی کرده است. در مقابل، مخالفان روسف با زیرکی از این موضوع درست در آستانه المپیک تابستانی که چند هفته دیگر برگزار خواهد شد، به نفع خود استفاده و آن را رسانه‌ای کردند.

باید به این نکته توجه داشت که انتصاب لولا به سمت مسئول دفتری روسف یک اقدام اشتباه بود. چراکه دادگاه برزیل لولا را به دلیل فسادهای روی داده تفهیم اتهام کرده بود و روسف با این اقدام باعث شد تا دستگاه قضایی برزیل نتواند علیه وی اقدامی را انجام دهد. چراکه وی با این اقدام دارای سمت دولتی شده است و نمی‌توان آن را تعقیب کرد. اما واقعیت این است که مجلس برزیل مصمم به پیگیری این موضوع بود که وجه بدی از دولت روسف نمایان کرد.

هاشمی در پایان با اشاره به استیضاح روسف توسط مخالفانش تاکید کرد: اگر روسف نتواند پارلمان و نمایندگان آن را برای ماندن در مسند خود قانع کند، زمینه استیضاح وی فراهم می‌شود و حزب نهضت دموکراتیک که دولت ائتلافی را با روسف تشکیل داده است بدون شک فردی را به جای وی قرار خواهد داد. مگر این‌که روسف امتیازات بالایی به اعضا و هسته مرکزی این حزب بدهد تا بتواند خود را حفظ کند. در این بین باید توجه داشت که لولا می‌تواند کمک زیادی به وی بکند. چراکه وی قبلاً رئیس‌جمهوری برزیل بوده و لابی‌های خاص خود را دارد و اگر روسف مانند لولا بتواند از خودگذشتگی نشان دهد و همان روند اقتصادی کاردوزو را پیش بگیرد و اصلاحات اقتصادی را نمایان کند بدون تردید موفق می‌شود تا از این حالت بیرون بیاید. از سوی دیگر برزیل در آستانه برگزاری یکی از مهمترین رویدادهای ورزشی تاریخ قرار دارد و بهتر است تا قبل از برگزاری المپیک تابستانی، به وضعیت قبلی خود برگردد چراکه با ادامه این روند وجهه خوبی برای این کشور در عرصه جهانی به جا نخواهد ماند.