فهرست‌های ارائه شده حاکی از به نتیجه نرسیدن نشست ژنو ۳ است/ جمع‌بندی مذاکرات برای دی‌میستورا مشکل خواهد بود

«نصرت‌الله تاجیک» سفیر پیشین ایران در اردن در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا با بیان این‌که ورود روسیه به سوریه را باید نکته بسیار مهمی در روند مذاکرات صلح سوریه در نظر گرفت، گفت: موضوع بسیار مهمی که باید در مورد پرونده سوریه و حتی مذاکرات صلح آن مد نظر داشت، ورود روسیه به زمین بازی سوریه بود. به گونه‌ای که این اقدام توانست وضعیتی که عربستان سعودی برای تروریست‌ها فراهم کرده بود را تا حدود زیادی به هم بزند.

وی افزود: بحث دیگری که در مساله صلح سوریه باید به آن نگاه کرد، ورود سازمان ملل به این پرونده است که با حضور اخضر ابراهیمی و استفان دی‌میستورا تلاش شد به این پرونده سر و سامان داده شود و می‌توانیم بگوییم که نقش سازمان ملل در این موضوع قدری قوی‌تر شده که بیانیه سازمان ملل مکمل این موضوع بود.

این تحلیلگر مسائل خاورمیانه در تشریح فهرست‌هایی که توسط طرفین دخیل در مذاکرات صلح سوریه ارائه شده است، گفت: سه نوع فهرست توسط طرف‌هایی که در این مذاکرات حضور دارند، ارائه شده است. فهرست اول مربوط به روسیه و فهرست دوم مربوط به عربستان است. فهرست سوم هم از سوی گروه‌های مخالف ارائه شده است که البته دولت سوریه بر روی آن حرف دارد و حتی گفته شده که فهرست چهارمی هم از سمت دولت حاکم بر دمشق ارائه خواهد شد که در آن فهرست افرادی که علیه دولت و ملت سوریه دست به اسلحه شده‌اند، به مثابه تروریست تلقی شده‌اند. البته این سه فهرست با یکدیگر اختلاف‌هایی دارند که جمع‌بندی مذاکرات را برای دی‌میستورا بسیار مشکل می‌کند.

وی ادامه داد: برآورد دی میستورا بر اساس اظهارات ایشان این است که امکان اینکه بتواند طرفین را در یک نشست واحد به دور هم جمع کند، ضعیف است. در ادبیات دیپلماتیک به خصوص ادبیات مذاکرات زمانی که چنین حالتی رخ می‌دهد اصطلاحاً می‌گویند یک سلسله از مذاکرات موازی یا پارالل صورت خواهد گرفت. به عبارتی که در این مدل از مذاکرات، محور اصلی جلسات که شخص دی‌میستورا است باید سه نوع مذاکره را در سه اتاق تدارک ببیند که هر کدام از آن‌ها هم نتایج و محورهای مختلفی را در بر خواهند داشت و با این وضعیت به نظر می‌رسد که این نشست هم همانند نشست‌های گذشته ناموفق باشد. ضمن این‌که فهرست‌های عربستان و روسیه با یکدیگر اختلافات اساسی دارند که تجمیع این مسائل باعث شده تا تصویرتاریکی از این موضوع به نمایش گذاشته شود.

در متون و اخبار منابع غربی و اروپایی آمده است که سازمان ملل دریافته است که سعودی‌ها در موضوع مذاکرات صلح سوریه کارشکنی می‌کنند و نکته دیگر این است که آمریکایی‌ها هم به این موضوع اعتقاد دارند اما امکان فشار آوردن به سعودی‌ها را ندارند که در اکثر منابع به این موضوع اشاره شده و آنها هم این مباحث را تایید می‌کنند.

تاجیک در پایان در پاسخ به این‌که چرا سازمان ملل کارشکنی عربستان و مانع‌تراشی این کشور در مسیر مذاکرات صلح سوریه را به صورت علنی و قانونی گزارش نمی‌دهد، گفت: معمولاً افرادی که میانجی‌گر هستند، یکی سری محافظه‌کاری‌های مخصوص به خود دارند که در حوزه بین‌الملل تقریباً تعریف شده است. لذا در مذاکرات دو جانبه ارائه و علنی کردن چنین مسائلی می‌تواند به روند و حتی خروجی آن ضربه بزند و حتی ممکن است نتیجه عکس آن را دریافت کنیم که متاسفانه برخی از افراد تنها به جنبه تبلیغاتی علنی شدن این موضوع نگاه می‌کنند که این می‌تواند به مذاکرات صلح سوریه ضربه جدی وارد کند.