نجف همچنان امن است

نجف، یکی از شهرهای مذهبی عراق در 77 کیلومتری جنوب شرقی کربلا و 154 کیلومتری جنوب شرقی بغداد واقع شده است. امنیت در این شهر مهم برقرار است چراکه قوانین سختگیرانه‌ای برای تردد در بخش‌های مختلف شهر وضع شده است.

فرودگاه بین‌المللی نجف

هواپیما ساعت 7:30 به وقت بغداد در فرودگاه بین‌المللی نجف اشرف یا آنطور که روی تابلو نوشته بود «مطار النجف الاشرف الدولی» به زمین نشست. نجف فرودگاه کوچکی دارد اما همین فرودگاه کوچک، میزبان چندین هواپیما از کشورهایی مانند ایران و ترکیه بود.

مسافران و زائران حرم امیرالمومنین(ع) پس از پیاده شدن از هواپیما، وارد سالن کنترل گذرنامه می‌شوند. سالنی با سقف بلند که با چندین راهرو میله‌ای، به کیوسک‌های کنترل پاسپورت منتهی می‌شود. پلیس‌های عراقی مستقر فرودگاه مامورانی مودب هستند، چهره‌های مصممی دارند و سکوت سرلوحه کارشان است؛ یونیفرم‌های سیاه رنگ به تن دارند که روی جیب راست آن نوشته شده «وزاره الداخلیه».

همهمه‌ای سالن را فرامی‌گیرد؛ مسافران به پرداخت مبلغ 10 دلار برای خروج از سالن و ورود به خاک عراق اعتراض دارند. کاری نمی‌توان کرد چراکه دلیل آن مشخص نیست بنابراین به غرفه تعبیه شده درفرودگاه می‌روند و با پرداخت مبلغ موردنظر و مهر خوردن پاسپورت‌ها به وسیله یکی از مامورین امنیتی فرودگاه به صف کنترل گذرنامه برمی‌گردند.

 نوبت به بررسی «جواز السفر» توسط ماموران جوان فرودگاه است که برخی یک و بعضی دیگر دو ستاره روی شانه‌هایشان دارند. همه آنها گوش به فرمان دو مامور دیگر هستند که کت و شلوار به تن دارند؛ وقتی به مورد خاصی برمی‌خورند، کلیدی را فشار می‌دهند و از کیوسک خود خارج می‌شوند تا ماموران امنیتی رده بالا موضوع را بررسی کنند. مانند زمانی که یک خبرنگار در صف کنترل ایستاده است. داستان طولانی کنترل گذرنامه با عکس گرفتن از چهره مسافر تمام می‌شود اما داستان فرودگاه هنوز ادامه دارد.

بیرون از فرودگاه نجف، دریایی از تاکسی‌های زرد رنگ در انتظار مسافرها هستند تا آنها را به شهر برسانند. ماشین‌های لوکس آمریکایی و کره‌ای که شباهتی به تاکسی ندارند. کرایه‌ها متفاوت است و تعرفه مشخصی وجود ندارد؛ برخی برای رساندن مسافران به منطقه حفاظت شده حرم امیرالمومنین، پنجاه هزار دینار برای چهار نفر طلب می‌کنند. بهانه‌شان هم این است که برای ورود به منطقه حرم به مجوز شورای استان نیاز است که هر کسی آن را ندارد.

شهر در امن و امان است

با زائر کارکشته‌ای روبرو می‌شویم که سفرهای زیادی به عراق داشته و به قول ایرانی‌ها، چم و خم کار را می‌داند. دوستانش وی را حاج رضا صدا می‌زنند؛ با یکی از راننده‌ها وارد مذاکره می‌شود و راننده نیز قبول می‌کند که چهار نفر را با مبلغ 20هزار دینار به حرم امام علی(ع) برساند. راننده عراقی ما را به سمت یکی از همان خودروهای لوکس آمریکایی راهنمایی می‌کند که نه زرد رنگ است و نه علامت تاکسی دارد، اما همه رانندگان ترمینال وی را می‌شناسند و با زبان عربی با هم احوالپرسی می‌کنند. «حاجی»، از همان معدود کسانی است که مجوز ورود به منطقه حفاظت شده حرم را دارد.

حلقه امنیت گسترده، اما پابرجاست

نجف، مقررات آمد و شد سختی دارد اما به دلیل همین سختگیری‌ها، از امنیت قابل قبولی برخوردار است. اولین پست ایست و بازرسی یا «سیطره» با گذشتن از میان موانع بتنی و ردیاب مواد منفجره که در دست پلیس است، تمام می‌شود؛ راننده می‌گوید که دنبال خودروهای انتحاری می‌گردند. سیطره دوم، سخت‌تر از بازرسی قبلی و در کنار یکی از دیوارهای قبرستان «وادی السلام» است. اینجا همان مکانی است که مجوز عبور خودروها بررسی می‌شود. حاجی مجوز را بیرون می‌آورد؛ نامه‌ای با سربرگ شورای استان نجف اشرف که عکس راننده هم روی آن نقش بسته است. آخرین نقطه بازرسی، باز هم سرباز عراقی با ردیاب مواد منفجره خودروها را بدرقه می‌کند.

منطقه حفاظت شده حرم یا به قول حاج رضا، "صافی صفا" تحت کنترل شدید ماموران پلیس یا همان شرطه‌های عراقی است. یونیفرم پلیس‌های داخل شهر با ماموران امنیت فرودگاه متفاوت است؛ آنها لباس‌های نظامی استتار آبی تیره به تن می‌کنند. لباس‌هایی که با خودروهایشان هماهنگ است. وانت‌های غول‌پیکر مسلح به تیربار که با فواصل نامشخص توقف کرده و از محل ماموریتشان حفاظت می‌کنند کاملاً مشهود هستند. سیطره را که پشت سر می‌گذاریم، سر صحبت را با راننده بازمی‌کنم. از ماموران مسلح حاضر در خیابان می‌پرسم؛ با خوشرویی جواب می‌دهد. اینها همان ماموران پلیس عراق هستند که از منطقه حرم شریف علوی مراقبت می‌کنند. وقتی راجع به امنیت نجف سوال کردم، لبخندی تحویلم داد و گفت الحمدالله نجف امنیت دارد نگران نباش، امن است و ماموران پلیس وظیفه‌شان را به خوبی انجام می‌دهند.

محسن صالحی‌خواه – عراق – نجف‌اشرف