قلب الانبار در چنگ داعش؛ نیروهای عراقی در دروازههای شهر
پس از سهلانگاری برخی نیروهای عراقی و اشغال شهر راهبردی موصل توسط داعش، این بار بخش عمدهای از الرمادی مرکز استان الانبار عراق به ویروس تکفیر آلوده شد.
در هفتهای که گذشت، خبر اشغال شهر راهبردی الرمادی روی خروجی شبکههای تلویزیونی و خبرگزاریهای جهان قرار گرفت. تروریستهای داعش از چند روز قبل حملههای زیادی برای تصرف این شهر انجام دادند اما موفق به رسیدن به اهداف خود نشدند. برخی منابع عربی از تصرف ۷۰ درصد و برخی دیگر از سقوط کامل رمادی خبر میدهند اما نکته واضح این است که اشغال این شهر شباهت زیادی به سقوط موصل دارد. نیروهای ارتش عراق و عشایر اهل سنت پس از مدتها مقاومت در برابر تروریستهای داعش، به ناچار دست به عقبنشینی زدند. الرمادی ۱۲۴ کیلومتر با بغداد فاصله دارد. منطقه الکرمه نیز همزمان با همین تحولات به اشغال داعش درآمد.
چرا الرمادی سقوط کرد؟
الانبار پهناورترین استان عراق و محل تلاقی این کشور با عربستان، سوریه و اردن است. بیشتر قبایل اهل تسنن در این استان زندگی میکنند و در طرح کنگره آمریکا برای تقسیم عراق به سه کشور شیعه، سنی و کرد، الانبار به اهل تسنن تعلق گرفته و الرمادی به عنوان پایتخت آن مشخص شده است. با توجه به تلاش هادیان جریان تکفیر برای تبدیل جنگ عراق به نبرد میان شیعه و سنّی و تمرکز اهل تسنن در این بخش از عراق، الرمادی را باید یکی از مهمترین مناطق اشغال شده توسط داعش دانست.
دلایل زیادی برای سقوط الرمادی مطرح شده است؛ از کمکاری ائتلاف بینالمللی ضد داعش به رهبری آمریکا و فرمانده نیروهای نظامی الانبار تا کارشکنی تعدادی از سران قبایل برای ورود حشد الشعبی به میدان نبرد. «محمد محی» کارشناس عراقی مسائل استراتژیک که با پایگاه خبری «بغداد تایمز» مصاحبه کرده بود، معتقد است که ایالات متحده آمریکا مقصر اصلی سقوط الرمادی است. به گفته این کارشناس مسائل منطقه، بیش از دو هزار تروریست از خاک سوریه وارد عراق شدند بدون اینکه نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا آنها مانع شوند. به نظر وی، ایالات متحده قصد دارد از تصرف رمادی توسط داعش برای اجرای طرح تجزیه استفاده کرده و بغداد را تحت فشار قرار دهد.
یکی دیگر ازمسائل مطرح شده درباره سقوط رمادی، مخالفت برخی سران قبایل با ورود نیروهای حشدالشعبی به الانبار و شرکت این جریان در نبرد علیه داعش است. رسانههای غربی و شبکههای عربی وابسته به آل سعود به جای نیروهای مردمی، به طور مرتب از عبارت «شبهنظامیان شیعه» استفاده میکنند. در حالی که بخشی از این تشکیلات را جوانان اهل تسنن تشکیل میدهند که در پیروزیهای حشدالشعبی و نیروهای نظامی عراقی بر تروریستهای داعش شریک هستند. برخی سران قبایل الانبار خواستار عدم ورود نیروهای مردمی به این استان بودند.
نکته بعدی قصور نیروهای نظامی عراقی حاضر در این استان است. بنابر گزارش واحد مرکزی خبر، برخی منابع اعلام کردند که پس از سقوط الرمادی، «حیدر العبادی» فرمانده نیروهای تیپ واکنش سریع الانبار را از سمت خود برکنار کرده است. بر اساس اخبار اعلام شده، سرتیپ «موسی کاطع فالح» فرمانده نیروهای واکنش سریع الانبار به دلیل ناتوانی مدیریت بحران و سقوط الرمادی از سمت خود برکنار شده است. جدیدترین خبرها نیز حاکی از آن است که «کاظم محمد فارِس» رئیس پلیس الانبار نیز به دستور العبادی برکنار و «هادی رزیج کسار» جایگزین وی شده است.
حشدالشعبی، عشایر سنّی و نیروهای نظامی برای آزادی الانبار
پس از سقوط الرمادی، لزوم ورود نیروهای مردمی به الانبار دوباره مطرح شد. بنابر گزارش خبرگزاری لبنانی «آسیا»، «سلام جعفر» از فرماندهان نظامی سازمان بدر گفته است که نخستوزیر عراق به عنوان فرمانده کل نیروهای مسلح این کشور فرماندهی عملیات آزادسازی استان الانبار را به «هادی العامری» دبیر کل این سازمان سپرده است. در بخش دیگری از این خبر آمده است که العامری به همراه تعدادی از فرماندهان نیروهای داوطلب مردمی به پایگاه نظامی حبانیه در شرق الانبار رفته و برای فراهم کردن مقدمات عملیات آزادسازی الرمادی اقدام کردهاند.
پس از اعلام این خبر، نیروهای مردمی و نظامی عراق برای انجام عملیات آزادسازی راهی الرمادی شدند. نیروهای مردمی عراق در آخرین پیشرویهای خود موفق به کنترل بر ۸۰ درصد از کرمه شدند و پس از آزادسازی این منطقه، راه برای آغاز عملیات آزادسازی فلوجه نیز باز میشود. نیروهای مردمی، امنیتی و عشایر عراق همچنین الرمادی را محاصره کرده و منتظر آغاز عملیات آزادسازی قلب الانبار هستند.
محسن صالحی خواه