اعدام شیخ نمر؛ قتلعام در یمن و سرکوب شیعیان توسط آل سعود
فعالان عربستانی در شبکههای اجتماعی، خبر از اجرای حکم اعدام روحانی برجسته شیعیان این کشور در آینده نزدیک میدهند.
شیخ «نمر باقر النمر» روحانی برجسته شیعه و از فعالان حقوق بشر در عربستان است. پس از به راه افتادن موج بهار عربی در خاورمیانه و شمال آفریقا، شیعیان عربستان نیز به پا خاسته و خواستار اصلاحات در نظام حاکم شدند. شیخ نمر به عنوان مجتهد شیعه و یکی از تاثیرگذارترین چهرههای اعتراضات، توسط نیروهای امنیتی رژیم آل سعود بازداشت شد. پس از بازداشت و آغاز محاکمه شیخ شیعیان عربستان، به طور مرتب خبر صدور حکم اعدام وی منتشر و تکذیب میشد. در آخرین اخبار تائید نشده که توسط کاربران شبکههای اجتماعی دست به دست میشود؛ حکم اعدام این روحانی برجسته تایید شده و به زودی اجرا میشود.
اخبار تائید نشده حاکی از آن است که حکم اعدام پدر معنوی شیعیان کشور صحرا و نفت، ۲۵ رجب اجرا میشود. نکته جالب در تاریخ مذکور، همزمانی با سالمرگ «نایف بن عبدالعزیز» ولیعهد پادشاه سابق عربستان است. شیخ نمر بزرگترین مخالف نایف بوده و در سخنرانیها و صحبتهای خود با صراحت این موضوع را اعلام میکرد. شیعیان و فعالان عربستانی در شبکههای اجتماعی خواستار برگزاری تظاهرات و اعتصاب غذا در اعتراض به این حکم شدهاند.
اعدام شیخ نمر؛ سرکوب شیعیان در سایه جنگ یمن
وهابیهای ریاض شمشیر سرکوب و قتل شیعیان را کشیده و در داخل و خارج عربستان مشغول جنایت هستند. از یک سو شیعیان یمن در بمبارانهای هوایی و نبرد با القاعده کشته میشوند و از طرف دیگر، شیعیان شرق این کشور سرکوب شده و رهبر آنها در زندانهای این رژیم محبوس و در انتظار حکم اعدام است. بر اساس خبر برخی رسانههای عربی، دادستان سعودی شیخ نمر را متهم به «کمک به تروریستها»، «تحریک به اغتشاش» و «محاربه» کرده و صدور حکم اعدام وی را از دستگاه قضایی خواستار شده است.
شیعیان، دو میلیون از جمعیت۲۷ میلیون و ۵۰۰ هزار نفری عربستان را تشکیل میدهند. این اقلیت ملسمان که در منطقه نفتخیز عربستان نیز زندگی میکنند، توسط حکومت وهابی آل سعود به حاشیه رانده شده و اکثر آنها فقیر هستند. بهار عربی و شعلهور شدن انقلاب در میان مردم کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا، کورسوی امیدی برای این بخش از مردم عربستان ایجاد کرد و آنها را به خیابانها کشاند. رهبری اعتراضات شیعیان القطیف بر عهده شیخ نمر بود؛ فردی که از مدتها پیش نامش در فهرست سیاه استخبارات عمومی آل سعود به چشم میخورد.
نیروهای سعودی اعتراضات شیعیان را با استفاده از گلولههای جنگی سرکوب کردند و رهبر این جریان را نیز به اتهام ایجاد ناآرامی و زمینهسازی برای دخالت خارجی، بازداشت و راهی زندان کردند. بازداشت شیخ نمر واکنشهای منطقهای زیادی داشت. مقامهای سیاسی و نظامی ایران به این بازداشت و صدور حکم اعدام واکنش نشان داده و آن را تائیدی بر جدایی شیعه و سنی از طرف عربستان قلمداد کردند. مردم عراق، بحرین و شیعیان عربستان نیز در اعتراض به بازداشت شیخ شیعیان، تظاهرات برگزار کرده و خواستار آزادی وی از زندان آل سعود شدند. شیعیان بحرینی که از شرایط مشابه هممذهبان خود در عربستان رنج میبرند، تظاهرات گستردهای در اعتراض به بازداشت این عالم شیعه برگزار کردند؛ تظاهراتی که مانند دیگر تجمعهای مسالمتآمیزشان با برخورد سرکوبگرانه آل خلیفه روبرو شد.
اعدام مخالف در سالمرگ نایف
زاویه میان شیخ نمر و حکومت آل سعود امری جدید نبوده و پیش از این نیز اقدام به بازداشت وی شده بود. اما در دفعات گذشته تا صدور حکم اعدام وی پیش نرفته بودند. رهبر شیعیان عربستان نخستین بار پس از بازگشت از سفر بحرین در سال ۲۰۰۶ میلادی بازداشت و روانه زندان شد. نمر در این سال، به اتهام درخواست از آل سعود برای به رسمیت شناختن مذهب شیعه و رسیدگی به وضعیت قبرستان بقیع بازداشت شد.
شیخ نمر بار دیگر در سال ۲۰۰۸ میلادی به اتهام تحریک شیعیان برای جدایی از حکومت مرکزی بازداشت شد. آل سعود سخن وی مبنی بر آمادگی شیعیان القطیف و الاحساء برای آمادگی دفاع از خود را مصداق تحریک برای شورش و اغتشاش در کشور دانسته و با استناد به همین اتهام وی را بازداشت کرد. البته بازداشت وی مدت زیادی طول نکشید و نیروهای امنیتی به دلیل واهمه از شورش مردم در حمایت از شیخ نمر، پس از یک روز وی را آزاد کردند.
وی یکی از مخالفان سرسخت نایف بن عبدالعزیز، ولیعهد فوت شده «ملک عبدالله» بود و در خطبههای خود به طور صریح این موضوع را اعلام میکرد. وی در یکی از سخرانیهای خود گفته بود که از مرگ نایف خوشحال خواهد شد. شاید همزمانی تاریخ اعلام شده برای اعدام شیخ نمر و سالمرگ این شاهزاده سعودی، نشانهای برای مخالفان باشد مبنی بر اینکه صدای مخالف با آل سعود در نطفه خفه خواهد شد.
محسن صالحی خواه