شیخ احمد، مرد جدید سازمان ملل در یمن
پس از بروز اختلاف میان نماینده سابق سازمان ملل متحد در امور یمن، یک دیپلمات کهنه‌کار موریتانیایی جایگزین وی شد.
نماینده جدید سازمان ملل در امور یمن از ۲۷ آوریل ماموریت خود را آغاز می‌کند. شورای امنیت نیز با انتصاب وی موافقت کرده است.
«جمال بن عمر» دیپلمات مراکشی که به عنوان نماینده سازمان ملل در یمن انجام وظیفه می‌کرد، پس از بروز اختلاف با اعضای شورای همکاری خلیج فارس از سمت خود استعفا داد. دبیرکل سازمان ملل متحد، «اسماعیل ولد شیخ احمد» را به عنوان جایگزین وی انتخاب کرد. شیخ احمد کیست؟ چه سوابقی در کارنامه این دیپلمات آفریقایی وجود دارد که توسط بالا‌ترین نهاد بین‌المللی برای مدیریت بحران یمن اعزام شده است؟
شیخ احمد، از هدایت مبارزه با ابولا تا مدیریت بحران لیبی
نماینده جدید سازمان ملل متحد در امور یمن، از کارمندان قدیمی این نهاد بین‌المللی است. «رویترز» درباره سابقه این دیپلمات آفریقایی نوشت: وی از کارمندان قدیمی سازمان ملل بوده و حدود ۳۰ سال است که در این نهاد بین‌المللی فعالیت می‌کند. شیخ احمد در سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ میلادی به عنوان نماینده سازمان ملل در امور انسان‌دوستانه سوریه انجام وظیفه می‌کرد. پس از اتمام دوره ماموریت در سوریه، راهی یمن شد تا در همان جایگاه قبلی ادامه کار دهد. وی در سال ۲۰۱۴ یمن را ترک کرد و برای مدیریت مبارزه با ویروس ابولا راهی قاره سیاه شد. این دیپلمات موریتانیایی معاون هیات اعزامی سازمان ملل به لیبی نیز بوده است.
ماموریت دو ساله شیخ احمد در یمن، باعث آشنایی وی با وضعیت این کشور شد. اما ماموریت جدید وی متفاوت از رسیدگی به امور انسان‌دوستانه است. فرستاده ویژه سازمان ملل برای برقراری صلح در یمن، با شورای امنیت، شورای همکاری خلیج فارس و تمام کشورهایی که به نوعی درگیر موضوع هستند مرتبط می‌شود. بنابراین شیخ احمد با عرصه سیاسی و دیپلماتیک وسیعی روبه‌رو است. از یک طرف، مذاکره با گروه‌های مختلف یمنی برای برقراری گفتمان سیاسی و از طرف دیگر، هماهنگی با محور مخالف انقلاب شامل شورای امنیت سازمان ملل و دولت‌های عربی حاشیه خلیج فارس برای رسیدن به یک راه حل مشترک.
شورای همکاری خلیج فارس، مانع اصلی صلح یمن
خبرگزاری «دویچه وله» در گزارشی درباره علت استعفای بن عمر از انجام ماموریت در یمن، نوشت: در محافل بین‌المللی گفته می‌شود بن عمر برای حل بحران یمن حمایت دولت‌های عربی خلیج فارس را از دست داده است. سلاطین حاشیه خلیج فارس وی را متهم می‌کنند که با تلاش‌های دیپلماتیک خود به تقویت جایگاه شیعیان حوثی در کشور بحران‌زده یمن کمک کرده است.
این رسانه آلمانی همچنین نوشت: بنابر ادعای کشورهای حاشیه خلیج فارس، بن عمر فریب حوثی‌ها را خورده است. اعراب حاشیه خلیج فارس می‌گویند شیعیان حوثی همزمان با همکاری با بن عمر برای یافتن راه حل مسالمت‌آمیز بحران یمن، حملات خود را برای تصرف مناطق دیگر ادامه داده‌اند.
بنابر تحلیل‌های صورت گرفته توسط کار‌شناسان، اعراب منطقه به دنبال نقش‌آفرینی سازمان ملل در راستای اهداف خود هستند. بن عمر در مدت خدمت خود در یمن تلاش می‌کرد تا گروه‌های مختلف را پای میز مذاکره بکشاند. این روند به خصوص پس از به دست گرفتن کنترل صنعا توسط انصارالله شدت گرفت. نماینده سابق سازمان ملل تلاش کرد تا گفت‌وگوهای آشتی ملی را به نتیجه برساند. اما تلاش وی برای برقراری گفتمان سیاسی با حضور تمام گروه‌های یمنی به ویژه انصارالله به مذاق ریاض و کشورهای ذره‌بینی حاشیه خلیج فارس خوش نیامد.
بن عمر در تاریخ ۱۹ آوریل در گفت‌وگو با خبرنگاران مسائلی را در ارتباط با دوره ماموریت خود در یمن مطرح کرد. وی در این گفت‌وگو با صراحت عنوان کرد که درگیری جاری در یمن نتیجه مستقیم تلاش‌ها برای خط زدن انصارالله از گفتمان سیاسی است. این دیپلمات مراکشی در بخش دیگری از صحبت‌های خود اعلام کرد که هیچ نشانه‌ای که دخالت ایران در یمن را تائید کند، به دست نیاورده است. با توجه به اینکه عربستان به طور مکرر از دخالت مستقیم ایران در یمن دم می‌زند، اظهارات دیپلمات سازمان ملل خط بطلانی بر آن می‌کشد. پایگاه خبری «پانوراما الشرق الاوسط» در این‌باره نوشت: استعفای بن عمر به دلیل این اعتقادات و به واسطه فشار عربستان و قطر اتفاق افتاد.
گزارش: محسن صالحی‌خواه