یمن؛ قربانی جهالت پادشاه رنجور
بیش از دو هفته از صدور فرمان حمله به یمن توسط پادشاه عربستان به بهانه درخواست رئیس‌جمهوری فراری این کشور می‌گذرد. «سلمان بن عبدالعزیز» که پس از مرگ عبدالله بر تخت پادشاهی عربستان تکیه زده، بیمار و مبتلا به آلزایمر بوده و فردی مناسب برای اجرای سیاست‌های دیکته شده از غرب است.
حمله به یمن تنها پس از چندماه از آغاز سلطنت ملک سلمان صورت گرفت. سیاست خارجی خصمانه ریاض در دوره جدید، نشان از سوء استفاده اطرافیان از وضعیت جسمانی و روانی پادشاه دارد.
پادشاه بیمار و سیاستمداران تحصیل‌کرده غرب
«مقرن بن عبدالعزیز» ولیعهد و کوچک‌ترین برادر ملک سلمان است. وی افسر بازنشسته نیروی هوایی سلطنتی عربستان بوده و تحصیلات نظامی خود را در انگلستان و ایالات متحده به اتمام رسانده است. پس از برکناری «نواف بن عبدالعزیز»، عهده‌دار ریاست سرویس اطلاعاتی عربستان سعودی شد و این جایگاه را در سال ۲۰۱۲ به «بندر بن سلطان» تحویل داد. این شخص با این سابقه امنیتی و نظامی اکنون به عنوان جانشین در کنار سلطان رنجور ریاض حضور دارد.
مقرن بن عبدالعزیز
وزیر خارجه آل سعود یکی دیگر سیاستمداران تحصیل‌کرده در جهان غرب است. «سعود الفیصل» از سال ۱۹۷۵ میلادی سکان‌دار دستگاه دیپلماسی عربستان بوده و درجه کار‌شناسی اقتصاد را از دانشگاه پرینستون آمریکا اخذ کرده است. «امیر موسوی» کار‌شناس مسائل راهبردی معتقد است که وی یکی از چهر‌ه‌های اصلی طیفی موسوم به کرکس‌های سعودی است که سیاست‌هایی موازی با اهداف رژیم صهیونیستی دارند.
سعود الفیصل
حضور این‌گونه سیاستمداران در کنار پادشاه فراموش‌کار ریاض، زمینه را برای اتخاذ سیاست‌های خصمانه مانند حمله به یمن ایجاد می‌کند. این رویکرد در سیاست خارجی عربستان موضوع جدیدی نیست اما وضعیت نامساعد ملک سلمان دست این گروه از سیاستمداران را باز می‌گذارد. حضور مهره‌های آمریکایی – صهیونیستی در لایه‌های بالای خاندان سلطنتی، طرح‌هایی اینچنین را به وجود می‌آورد؛ همان‌طور که پیش از این، تروریست‌های تکفیری سعودی در سوریه و عراق آتش جنگ به پا کردند. این‌بار یمن از دو طرف مورد هجوم قرار گرفته است. از یک طرف تروریست‌های القاعده و از طرف دیگر جنگنده‌های ائتلاف منطقه‌ای، نیروهای انقلابی و ارتش را مورد هدف قرار می‌دهند. یعنی سیاست عربستان در قبال یمن از یک کانال رسمی و یک مجرای غیر رسمی اجرا می‌شود. «محمد بن سلمان» فرزند کوچک پادشاه و وزیر دفاع عربستان فرماندهی عملیات تجاوز به یمن را بر عهده گرفت.
محمد بن سلمان
یمن، حوزه نفوذ سنتی عربستان
سعودی‌ها کشور همسایه را حوزه نفوذ سنتی خود می‌دانند. تحولات یمن و قدرت گرفتن شیعیان در این حوزه تحولی نامطلوب برای خاندان سلطنتی و سیاست‌های آمریکایی آن‌ها محسوب نمی‌شد. به همین دلیل طرح «ابتکار خلیجی» توسط کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و اعضای دائم شورای امنیت تهیه و اجرا شد. به موجب این طرح، «علی عبدالله صالح» با حفظ مصونیت قضایی از قدرت کناره‌گیری کرد و معاون وی «عبدربه منصور هادی» رئیس‌جمهوری شد. در واقع، ورود کشورهای حاشیه خلیج‌فارس به رهبری عربستان و اعضای دائم شورای امنیت به موضوع یمن، خواسته‌های انقلابیون را عقیم کرد و اهداف انقلاب مردم این کشور میسر نشد.
امروز نیز، پیش‌نویس قطعنامه ارائه شده به شورای امنیت راه ابتکار خلیجی را دنبال می‌کند. اردن به عنوان رئیس دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل متحد، تصویب قطعنامه‌ای را پیشنهاد کرده که در آن «عملیات متجاوزانه حوثی‌ها» محکوم و خواستار یافتن یک راه‌حل سیاسی برای حل بحران و ارسال فوری کمک‌های بشردوستانه به این کشور شده است.
توجیه عملیات «طوفان اراده» حمایت از رئیس‌جمهوری فراری و جلوگیری از به خطر افتادن امنیت یمن توسط حوثی‌ها و نیروهای انقلابی است. در حالی که شبکه‌های وابسته به جریان مرتجع منطقه مانند الجزیره، العربیه و اسکای نیوز عربی طرفداران منصور هادی را نیروهای مقاومت می‌نامند و انقلابیون این کشور به عنوان تهدید برای امنیت یمن معرفی می‌شوند.
سعود الفیصل در یکی از اظهارنظرهای خود اعلام کرد که حمله‌های هوایی تا زمان برقراری ثبات در یمن ادامه پیدا می‌کند. وی همچنین اعلام کرد که عربستان جنگ‌طلب نیست اما برای جنگ با انصارالله و نیروهای انقلاب آماده است. سعودی‌ها در حالی هدف از حمله‌های هوایی را برقراری ثبات و دفع خطر شورشی‌ها اعلام می‌کنند که مناطق مسکونی، غیرنظامیان و زیرساخت‌های یمن را مورد هدف راکت‌های هوا به زمین خود قرار می‌دهند. تا کنون حدود ۹۰۰ نفر از مردم یمن در حمله جنگنده‌های عربستانی و کشورهای حاشیه خلیج فارس (به غیر از عمان) کشته شده‌اند.
گزارش: محسن صالحی خواه