ایلنا بررسی میکند؛
ائتلاف ضدداعش؛ بهانهای برای تامین منافع داخلی
حمله تروریستی به برجهای تجارت جهانی نیویورک که در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ میلادی اتفاق افتاد، سرآغازی بر تحولات قرن ۲۱ میلادی شد. ایالات متحده آمریکا با شعار مبارزه با تروریسم به آسیا لشکر کشید، القاعده تبدیل به تیتر یک روزنامهها و رسانههای جهان شد و نام گوانتانامو بار دیگر بر سر زبانها افتاد.
در سیزدهمین سالگرد این حادثه، پس از قتل گروگان آمریکایی توسط تروریستهای تکفیری، «باراک اوباما» در طی سخنرانی اعلام کرد که ائتلافی بینالمللی برای مبارزه با «داعش» به رهبری آمریکا تشکیل میشود.
اعضای ائتلاف بین المللی ضد داعش و بهره برداریهای داخلی
برخی کشورهایی که نامشان در فهرست ائتلاف دیده میشود، همانهایی هستند که از جمله حامیان تروریسم در خاورمیانه به شمار میروند. فرانسه، انگلستان، استرالیا، ایالات متحده آمریکا، قطر، ترکیه، امارات متحده عربی، اردن و عربستان از جمله کشورهای حاضر در این ائتلاف بین المللی هستند.
هر کدام از کشورهای یاد شده، به بخشی از تروریسم فعال در خاورمیانه گره خوردهاند. از قطر و ترکیه به عنوان پشتیبانان جبهه النصره در سوریه و از کشورهای غربی و عربستان در نقش حامیان نه چندان پنهان داعش و به طور کلی جریان تکفیر یاد میشود. آنچه ائتلاف بینالمللی به اصطلاح ضد داعش برای این کشورها فراهم کرده، مانور تبلیغاتی و روانی گستردهای است که امروز در رسانهها شاهد آن هستیم.
نکته واضح، بهانهتراشی برخی کشورها برای تشکیل این ائتلاف است. پس از به قتل رساندن «جیمز فولی» عکاس و خبرنگار آمریکایی، این ائتلاف به رهبری آمریکا و با شرکت کشورهای دیگر تشکیل شد. مدتی پس از قتل فولی، اتباع دیگری از انگلستان، ژاپن، اردن و یک خبرنگار آمریکایی نیز کشته شدند.
فرانسه، دانمارک و استرالیا نیز مدتی قبل صحنه حملات تروریستی افراطگرایان بودند که توجیه حضور آنها در ائتلاف را فراهم کرد. در واقع افکارعمومی در کشورهای کلیدی که در این گروه حضور دارند، تا حد زیادی پس از این وقایع تلخ با حضور آنها در ائتلاف موافق هستند. قتل اتباع کشورها، توقع شدت عمل توسط دولتها را در مردم ایجاد کرده و باعث شکلگیری اینگونه ائتلافها میشود.
دشمن خارجی، سرپوشی بر مشکلات داخلی
تمام کشورها به اندازه خودشان با مشکلها و بحرانها دست به گریبان هستند. این مشکلها میتواند اقتصادی یا از انواع دیگر باشد. یکی از راهها برای انحراف افکار عمومی از مسائل داخلی و معطوف کردن آن به مساله دیگر، ساخت یک دشمن خارجی برای سرپوش گذاشتن بر معضلات است.
تاریخنگاران میگویند، روسیه تزاری دارای مشکلات فراوان داخلی بود و برای فرار از این مشکلات و هدایت افکار مردم به سمت دیگر، وارد جنگ جهانی اول شد. مدل جنگ جهانی اول، امروز پس از یک قرن بار دیگر در حال اجرا است. برای مثال در فرانسه، دو نفر به قلب مهد به اصطلاح آزادی حمله کرده و جنایتی که به «تیراندازی شارلی ابدو» معروف شد را رقم زدند. یک روز پیش از این حادثه، رسانهها از احتمال اعزام ناو هواپیمابر «شارل دوگل» به خلیج فارس برای مبارزه با افراط گرایان در خاورمیانه خبر دادند. پس از وقوع تیراندازی، احتمال تبدیل به یقین و نیروهای فرانسوی عازم خلیج فارس شدند.
ساخت یک معضل بیرونی یا موجسواری بر امواج تروریسم در منطقهای دیگر را میتوان یکی از بهرهبرداریهای داخلی کشورها مدعی مبارزه با تروریسم دانست.
جنگ، روانکننده چرخ اقتصاد اسلحهسازان
هیچ کشوری نمیتواند با دست خالی با دشمن بجنگد. چه در نبردهای کلاسیک و چه در جنگهای نامنظم و چریکی، تجهیزات یکی از ارکان اصلی محسوب میشود. بنابراین، جنگ فرصت مناسبی برای کسب میلیونها دلار سود توسط غولهای تسلیحاتی است که اغلب در آمریکا، انگلستان، فرانسه و آلمان مستقر هستند.
نبرد ائتلاف بینالمللی علیه داعش در حملات هوایی خلاصه میشود. با نگاهی به تجهیزات هوایی کشورهای عضو ائتلاف، نیازمندی آنها به شرکتهای تولیدکننده که در انگلستان، ایالات متحده و فرانسه قرار دارند، مشخص میشود. قطعات هواپیماهای جنگنده پس از مدت مشخصی نیاز به تعویض داشته و مهمات مصرف شده در جنگ باید جایگزین شود. بنابراین، تولیدکنندگان آماده هستند تا محصولات خود را برای جنگ علیه تروریسم در اختیار کشورها قرار بدهند.
برای مثال، نیروی هوایی سلطنتی عربستان سعودی از جنگندههای «یوروفایتر تایفون» و مدلهای مختلف «F» آمریکایی برای بمباران مواضع داعش اسفاده میکند. استرالیا نیز برای انجام عملیات مشابه، از جنگندههای «Boeing F/A-۱۸ super hornet» و «McDonnell Douglas F/A-۱۸ Hornet» استفاده میکند که ساخته شرکتهای آمریکایی هستند.
کشورهای عضو ائتلاف برای بمباران مواضع داعش، از مهمات و تجهیزاتی استفاده میکنند که بیشتر ساخت شرکتهای آمریکایی و بعد از آن، شرکتهای اروپایی است. بنابراین، سود سرشاری از جنگ نمایشی این کشورها علیه داعش به جیب صاحبان صنایع تسلیحات که به طور معمول از مردان قدرتمند غرب هستند، سرازیر میشود.
گزارش: محسن صالحی خواه