مطهرنیا در گفتوگو با ایلنا:
خردورزی سیاسی بازتعریف روابط دوستی و دشمنی را توجیهپذیر میکند
در خرد ورزی سیاسی به دنبال آن هستیم که آینده را در پرتو همگرایی ارادههای متعقلانه بسازیم و در اینجاست که بحرانهای بینالمللی به جای رو در رویی با راه حلهای تنش زا و کانفلکسمحور یا تضاد محور، به راهحلهای انتگریشنمحور یا همگرا محور روی میکند و در اینجا است که میبینیم بسیاری از دشمنان دیروز در پرتو خردورزی سیاسی پشت میز مذاکره مینشینند و به جای رو در رویی بر نقاط اختلاف به تفاهم در نقاط اشتراک میاندیشند و آرام آرام از حوزه اختلافات کاهش و به حوزه اتفاقات و همگراییها راه پیدا می کنند.
یک کارشناس مسائل بینالملل تاکید کرد که آنچه که هم اکنون در ارتباط با کوبا و آمریکا میبینیم، پژواک بخش نظریاتی است که اساساَ حل و فصل بحرانهای منطقهای و بینالمللی را در گرو ایجاد فضای مثبت در راستای ایجاد تفاهم بیشتر معرفی میکند.
«مهدی مطهرنیا» استاد دانشگاه درباره برقراری ارتباط کوبا و آمریکا با اشاره به وضعیت کنونی جهان به خبرنگار ایلنا گفت: جهان آینده در یک گذرگاه معنادار قرار دارد و بشریت در قالب کنشهای گوناگون سیاسی با بازیگری کنشگران برتر نظام بینالملل باید به جهان آینده شکل و محتوا ببخشد. نیروهای پیشران متفاوتی در این زمینه در این گذرگاه مسیرهای مختلفی را طراحی میکنند به طوریکه یک گذرگاه به گذرگاه خشونت و رو در رویی و تقابل میاندیشد و جامعه جهانی را در قالب در هم تنیدگی دو عنصر خوبی و بدی معرفی میکند به گونهای که جبهههای بدی و جبهههای خوبی، جبهههای پاکی و جبهههای نادرستی در برابر هم صفآرایی میکنند و نوعی مطلقانگاری لوگو سنتریکالی و کلام محوری در این معنا دیده میشود به گونه ای که یک طرف را سپید سپید میبیند و طرف دیگر را سیاه سیاه.
وی ادامه داد: این گذرگاه در این مسیر به تلاقی و رو در رویی منجر میشود و در بافتهای موقعیتی گوناگون و در لایههای مختلف به تعارض، تضاد و خشونتها در قالبهای مختلف میانجامد در حالی که دیدگاه دیگری در این بین مطرح است، دیدگاهی است که تلاش دارد جامعه آینده جهان را در مسیر ایجاد فضای مثبت مبتنی بر نگرشهای ایجابی دنبال کند.
مطهرنیا افزود: به جای نگاههای کلام محورانهای که جامعه جهانی را در یک مبحثسپید و سیاه میبینند، در فضایی متکی بر ایجاد تفاهم به جای تقابل دنبال کنند که در این فضا ما شاهد شکلگیری دیدگاههایی هستیم که به جای رو در رویی در محلهای بینالمللی با قالبهای سختافزارانه به دنبال ایجاد فضای مثبت در حل بحرانهای بین المللی با قالبهای غیر سختافزارانه و متکی بر قدرتهای نرم و هوشمندانه است که باید گفت در اینجا دیگر نگرش، نگرش کلام محورانه نیست و هویتها مبتنی بر نفی دیگران شکل نمیگیرد بلکه تلاش دارد در یک منطق سیاسی عقلایی از عقلانیت سیاسی عبور کند و به خرد ورزی سیاسی بیاندیشد.
وی تصریح کرد: در خرد ورزی سیاسی به دنبال آن هستیم که آینده را در پرتو همگرایی ارادههای متعقلانه بسازیم و در اینجاست که بحرانهای بینالمللی به جای رو در رویی با راه حلهای تنش زا و کانفلکسمحور یا تضاد محور، به راهحلهای انتگریشنمحور یا همگرا محور روی میکند و در اینجا است که میبینیم بسیاری از دشمنان دیروز در پرتو خردورزی سیاسی پشت میز مذاکره مینشینند و به جای رو در رویی بر نقاط اختلاف به تفاهم در نقاط اشتراک میاندیشند و آرام آرام از حوزه اختلافات کاهش و به حوزه اتفاقات و همگراییها راه پیدا می کنند.
این استاد دانشگاه با اشاره به راه حل های اتخاذ شده توسط آمریکا و کوبا گفت: اینگونه است که هزینههای ملی، منطقهای و بینالمللی در صحنه حیات بشری کاهش پیدا میکند و بی تردید باید گفت راه دوم، راهی انسانیتر و معقولانهتر و بخردانهتر است و بی تردید اینکه کوبا امروز به آمریکا و آمریکا به کوبا نزدیک می شود به معنای عقب نشینی از معیارها و ارزشهایی نیست که هر از دو طرف میز بر آن استوار هستند، بلکه مواجه شدن با راه حلی است که کمترین هزینهها و بیشترین فایدهها را برای ایجاد یک فضای مثبت در راستای دنبال کردن اهداف به دنبال دارد.
وی تاکید کرد: آنچه که هم اکنون در ارتباط با کوبا و آمریکا میبینیم، پژواک بخش نظریاتی است که اساساَ حل و فصل بحرانهای منطقهای و بینالمللی را در گرو ایجاد فضای مثبت در راستای ایجاد تفاهم بیشتر معرفی میکند و تلاش دارد تقابلها را از حوزه تضاد گونه خود به حوزههای رقابتی و بعد از آن به سمت حوزههای همکاری سوق دهند.
این کارشناس بینالملل درباره مسائل اقتصادی مرتبط در این زمینه گفت: امروز جهان یک مجموعه در هم تنیده است و ما دیگر نمیتوانیم از اقتصادهای ملی چندان نامی به میان بیاوریم چراکه امروز اقتصاد جنبه بینالمللی پیدا کرده اگر چه هویتها امروز به سمت تک سرنشین شدن و دانشبنیان شدن گرایش دارند ولی در عین حال این گرایش، بر اساس قاعده و نظریه تیر و کمان هر چه در جنبه فردی هویتهای دانشبنیان تک سرنشینی پیدا میکنیم و در جنبه جمعی گرایش به هم گراییهای بینالمللی افزایش پیدا میکند و امروز دیگر نمیتوان به مانند دههها و سدههای قبل از اقتصادهای ملی سخن گفت چراکه اقتصاد یک مقوله جهانی است و چه آمریکا به عنوان یک قدرت اقتصادی برتر در محوریت سرمایه جهانی به کشورهای دیگر نیازمند هستند و از آن طرف کشورهای دیگر نیز در حوزه اقتصاد جهانی به ایالات متحده آمریکا و کشورهای قدرتمند اقتصادی در جهان پیوسته شده است
وی در توصیف پیوستگی موضوعات اقتصادی و بینالمللی گفت: این پیوستگی یک در هم کنش اقتصادی را در صحنه بینالمللی به وجود آورده است و کشورها را مجبور میکند که به یک پیشران اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و فناوری و حتی زیست محیطی دیگر تنها از دریچه منافع و اهداف ملی نگاه نکنند و به اجبار با توجه به جهانی شدن این پیشرانها در عرصه تعریف عملیاتی است که کشورهایی مانند کوبا در زمینه رویکردهای خود تجدید نظرهای جدی میکنند همانگونه که قدرتهای بزرگ جهانی نیز دیر یا زود باید در ارتباط با کشورهای دیگر جهان در سلسله مراتب قدرت بینالمللی تجدیدنظرهای عملیاتی داشته باشند.
مطهرنیا در پایان با اشاره به ملزومات بینالمللی درباره ارتباط کوبا و آمریکا گفت: اگر امروز ایالت متحده آمریکا به طور مثال در منطقه خاورمیانه نوعی دموکراسی ارشادی را به کشورهای وابسته دارای دولتهای سنتی برای گذار از دولت سنتی به دولت مدرن تجویز و توصیه میکند، به دلیل آن است که وضعیت جهانی در حال گذار است و منطق گذار ایجاب میکند که به این نوع سیاستها روی آورده شود بنابراین باید به این نکته توجه داشته باشیم که امروز کوبا در پرتو واقعیتهای برخاسته از متن رویدادهای بین المللی فوق الذکر باید بپذیرد که رویکردهای چالش برانگیزانه خود را کاهش داده و ارزشهای انقلابی خود را در روشهای جدید تعامل باز تعریف کند.