نگاهی به انحلال پارلمان رژیم صهیونیستی؛
از کاهش محبوبیت نتانیاهو تا احتمال نخستوزیری لاپید
هرچند که حزب لیکود در اسرائیل دارای نفوذ سیاسی و مذهبی زیادی است و میتواند آرا را به سمت خود جلب کند، اما شکست اسرائیل در نوار غزه و درگیریهای اخیر کرانه باختری موجب کاهش محبوبیت نتانیاهو شده و در نتیجه اقبال عمومی لیکود نیز کاهش یافته است.
به نتیجه نرسیدن مذاکرات برای حل تنشها در کابینه رژیم صهیونیستی و اختلاف میان اعضای کابینه با «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر باعثشد باز هم سناریوی برگزاری انتخابات زودهنگام در این رژیم مطرح شود.
پارلمان رژیم صهیونیستی دوم ماه دسامبر کلیات طرح انحلال خود را با ۸۴ رای موافق و بدون رای مخالف تصویب کرد و به این ترتیب راه برای برگزاری انتخابات پیش از موعد در ۱۷ مارس سال ۲۰۱۵ میلادی هموار شد.
انحلال پارلمان اسرائیل پیشتر نیز اتفاق افتاده است. نتانیاهو در سال ۲۰۱۲ میلادی و در پی به نتیجه نرسیدن نشستهای کابینه اسرائیل درباره قانون بودجه سال ۲۰۱۳ میلادی، کنست هجدهم را منحل و درخواست انحلال را به پارلمان ارائه کرد.
نمایندگان کنست با تصویب برنامه زمانی ارائه شده توسط نخستوزیر، انحلال این مجلس را اعلام کرده و ۲۲ ژانویه ۲۰۱۳ میلادی به عنوان روز انتخابات بعدی مشخص شد.
حزبی که دارای بیشترین کرسی در کنست باشد یا با احزاب همگرای خود ائتلاف کند، صلاحیت معرفی نخستوزیر را دارد.
کابینه اسرائیل نیز از سیاستمداران احزاب ائتلافی تشکیل میشود. «یائیر لاپید» وزیر دارایی و «تزیپی لیونی» وزیر به اصطلاح دادگستری از جمله وزرایی بودند که بیشترین اختلاف را با نتانیاهو داشتند و و ی با بیان اینکه تمایل ندارد از درون کابینه صدای مخالف بشنود، آنها را برکنار کرد.
هر چند گفته میشود که اختلاف اصلی نخستوزیر و وزیر دارایی بر سر بودجه جدید این رژیم است، اما لاپید در هفته گذشته و بعد از مطرح شدن لایحه کشور یهود توسط نتانیاهو، انتقاداتی را متوجه نخستوزیر رژیم صهیونیستی و طرح وی کرده بود.
روزنامه «جورزالم پست» در گزارش خود عنوان کرد که نتانیاهو برای تشکیل دولت آینده با حزب «اتحاد تورات یهودی» برای ائتلاف با حزب لیکود به توافق رسیده است. نتانیاهو برای در اختیار داشتن یک کابینه بادوام، باید وزرای خود را از میان احزاب مختلف با گرایشهای سیاسی متفاوت انتخاب کند. احزاب اقلیت کنست، به عنوان اپوزیسیون و جریان مخالف دولت عمل میکنند. در صورتی که کابینه از سیاستمداران یک حزب انتخاب شود، احزابی که نقشی در کابینه ندارند به شدت در ضدیت با آن قرار میگیرند. بنابراین، نتانیاهو به عنوان رهبر حزب لیکود باید در تلاش برای ایجاد ائتلاف و اتحاد با احزاب دیگر باشد تا در راس قدرت باقی مانده و تجربه سقوط کابینه تکرار نشود.
در انتخابات سراسری اسرائیل برای تشکیل کنست نوزدهم، ائتلاف دو حزب راستگرای لیکود به رهبری بنیامین نتانیاهو و حزب «اسرائیل بیتنا» به رهبری «آویگدور لیبرمن» در رتبه نخست کسب آرا و حزب «راه آینده» به ریاست یائیر لاپید در رتبه دوم قرار گرفتند. پیروزی قابل توجه حزب تازه تاسیس «راه آینده» در نخستین تجربه رقابت انتخاباتی، تاثیر زیادی بر میزان محبوبیت لاپید گذاشت تا جایی که وی امروز به عنوان یکی از گزینههای احتمالی نخستوزیری مطرح است.
شکست ارتش اسرائیل در جنگ اخیر غزه، محبوبیت نتانیاهو در رژیم صهیونیستی را به شدت کاهش داد. وی پس از شکست در جنگ ۵۱ روزه، تحت فشار افکار عمومی، نمایندگان کنست و وزرای کابینه خود قرار گرفت. پس از ناکامی ارتش این رژیم در تهاجم به غزه، نتانیاهو به عنوان مسئول مستقیم این شکست معرفی شد. پس از پایان این جنگ، مخالفت با نتانیاهو در کابینه و شکاف میان احزاب دولت ائتلافی افزایش یافت. پیشنهاد لایحه کشور یهود نیز این فاصله را بیشتر کرد.
احزاب در اسرائیل به پنج دسته «راست»، «چپ»، «میانه»، «مذهبی» و «عربی» تقسیم میشود. حزب لیکود و اسرائیل بیتنا به عنوان سردمدار جریان راستگرای افراطی، حزب «کارگر» اسرائیل به عنوان رهبر جریان چپ وسوسیالیست، «کادیما» به عنوان حزب اصلی جریان به اصطلاح میانهرو و «شاس» در صدر جریان مذهبی - صهیونیست، در حال حاضر بزرگترین احزاب در رژیم صهیونیستی هستند. اعراب اسرائیلی نیز در قالب سه حزب «رعام - تعال»، «حداش» و «تجمع ملی دموکراتیک - بالاد» در صحنه سیاست رژیم صهیونیستی دخالت دارند. این احزاب برای کسب کرسی بیشتر در پارلمان، دست به ائتلاف با یکدیگر میزنند.
روزنامه جروزالم پست همچنین از شکست تلاشهای نتانیاهو برای حفظ دولت ائتلافی خبر میدهد. آرایش سیاسی حاکم بر پارلمان، کسب اکثریت آرا و ائتلافهای سیاسی میان احزاب، تعیین کننده نخستوزیر و کابینه آینده رژیم صهیونیستی خواهد بود. اسقبال ساکنان سرزمینهای اشغالی از حزب راه آینده و یائیر لاپید، احتمال کسب میزان بالایی از آرا را تقویت میکند که باعثقدرت گرفتن این حزب در کنست و مطرح شدن لایپد به عنوان گزینه نخستوزیری میانهروها میشود.
انحلال کنست توسط نتانیاهو و برگزاری دوباره انتخابات سراسری در اسرائیل میتواند موجب کنار رفتن وی و حزبش از قدرت شود. هرچند که حزب لیکود در اسرائیل دارای نفوذ سیاسی و مذهبی زیادی است و میتواند آرا را به سمت خود جلب کند، اما شکست اسرائیل در نوار غزه و درگیریهای اخیر کرانه باختری موجب کاهش محبوبیت نتانیاهو به عنوان نخستوزیر منصوب این حزب شده و در نتیجه اقبال عمومی لیکود نیز کاهش یافته است. در نتیجه تحولات اخیر در سرزمینهای اشغالی، چیدمان سیاسی کنست و در نتیجه کابینه اسرائیل تغییر میکند. احتمال میرود که حزب میانهرو راه آینده از احزاب راستگرای افراطی که دارای منش جنگطلبانه هستند، پیشی بگیرد. لاپید که پیش از ورود به دنیای سیاست، در عرصه مطبوعات و رسانه فعالیت میکرد، توسط برخی رسانههای صهیونیست به عنوان گزینه نخستوزیری معرفی میشود.
در صورت ائتلاف بین این حزب و دیگر احزاب میانهرو مانند کادیما، حزب راه آینده میتواند اکثریت کرسیهای کنست بیستم را در اختیار بگیرد تا کابینه آینده رژیم صهیونیستی توسط سیاستمداران جریان به اصطلاح میانهرو تشکیل شود.
گزارش: محسن صالحیخواه