تشکیل دولت وحدت ملی در جامعه سنتی افغانستان دشوار خواهد بود

رایزن سابق فرهنگی ایران در افغانستان، حضور دو طیف تکنوکرات‌ها و ریش‌سفیدها و توازن قدرت بین این دو گروه در جامعه سیاسی افغانستان را روندی دشوار اما قابل اجرا ارزیابی کرد.

«عبدالمحمد طاهری» عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز و رایزن فرهنگی سابق ایران در افغانستان در گفت‌وگو با ایلنا تاکید کرد: تشکیل دولت وحدت ملی برای نخستین بار در تاریخ افغانستان به وقوع خواهد پیوست اما با توجه به مطالعات تطبیقی و میدانی اوضاع این کشور باید گفت که این امر، کار دشواری به شمار می‌رود چراکه ورود مدرنیته در یک بستر کاملاً سنتی امری بسیار مشکل و سخت خواهد بود.

وی ادامه داد: محوریت سیاسی در افغانستان بر دو طیف تکنوکرات‌ها و ریش‌سفیدها استوار است و این‌که دولت وحدت ملی تا چه حد می تواند در توازن قدرت موفق باشد به نوعی هنر سیاسی «عبدالله عبدالله» خواهد بود چرا که در دوره «حامد کرزی» تمایلات به سمت ریش‌سفیدها و بزرگان قبایل بیشتر از تمایل به تکنوکرات‌ها بوده است ولی با ورود عبدالله به صحنه سیاست، شاهد یک چرخش ۱۸۰ درجه‌ای و ورود تکنوکرات‌ها به عرصه سیاست خواهیم بود.

رایزن فرهنگی سابق ایران در افغانستان افزود: دولت حامد کرزی از ریش سفیدها خط می‌گرفت و در بعضی از موضوع‌ها مانند مقابله یا موضع‌گیری در قبال طالبان نقش خود را به خوبی ایفاء نکرد و موثر واقع نشد اما عبدالله با توجه به نگاه مبتنی بر مدرنیته باعثشده تا وجه تمایزی درباره این دو دولت یعنی کرزی و عبدالله حس شود اما بحثی که در شرایط فعلی برای دولت عبدالله مخاطراتی را به همراه خواهد داشت، رها کردن ریش سفیدها در جامعه سنتی فعلی افغانستان است که به نوعی کار دشوار و بازی با آتش به شمار می‌رود.

وی افزود: یکی از عوامل موفقیتی که می‌تواند دولت عبدالله را در افغانستان مطرح کند و به نوعی شعار دولت وی در انتخابات نیز محسوب می‌شد، مبارزه با فساد اداری حاکم بر این کشور است که بر پایه دو محور چپاول اموال اداری و چپاول اموال ملی توسط خارجی‌ها استوار است که در زمان حامد کرزی به حد اعلای خود رسید و عبدالله با شعار مبارزه با فساد اداری در اتخابات شرکت کرد. بنابراین می‌توان گفت که در آینده شاهد مبارزه با چپاول‌های اقتصادی خواهیم بود.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد شیراز تاکید کرد: حضور عبدالله در عرصه قدرت در افغانستان به نحوی باعثیک هنجار شکنی بزرگ در این کشور شد و به نوعی قاعده‌ها در افغانستان را به هم زد و همین امر موجب حضور زنان در طبقات سیاسی افغانستان مانند کابینه و دیگر قسمت‌های اداری خواهد شد تا جایی که امکان دارد مسئولیت‌های اداری آشکاری به زنان اعطاء شود که در زمان کرزی این مسئولیت‌ها جنبه پنهان داشت و در جایی هم اصلاً مسئولیتی به زنان داده نمی‌شد.

وی با اشاره به شخصیت کاریزماتیک عبدالله عبدالله گفت: عبدالله فردی است که در افغانستان به مدرنیته معروف است و به نوعی نماد مدرنیته شناخته می‌شود، بنابراین حضور عبدالله می‌تواند دولت را در مسیر کسب رهیافت‌ها و فراهم کردن بسترهای جدید یاری کند و این‌که تا چه حدی پیش خواهد رفت، امری غیر قابل پیش‌بینی است که قضاوت آن را باید به آینده سپرد.

طاهری در انتها با اشاره به حمایت‌های خارجی از دولت جدید افغانستان گفت: اگر سنت بر مدرنیته فائق نیاید، کار دولت وحدت ملی سخت خواهد شد اما با توجه به چهره عبدالله، بی‌شک در جلب حمایت‌های بین‌المللی مانند جلب مشارکت‌های اروپا و مشارکت‌های اقتصادی و نظامی، موفقیت‌های صورت خواهد گرفت و در عرصه داخلی نیز عبدالله به تاجیک‌ها و پشتوها متصل است و می‌تواند حمایت بخشی از تاجیک‌ها و پنج شیری‌ها را با خود داشته باشد.