زرگر در گفتوگو با ایلنا مطرح کرد؛
قطر با فشار آمریکا از میانجیگری پرونده غزه کنار کشید/ تأثیر پیروزی دونالد ترامپ بر خاورمیانه
کارشناس مسائل منطقه گفت: قطریها از هرگونه رویارویی با ایالات متحده خودداری میکنند و این در حالیست که معتقدم تعلیق میانجیگری قطر در پرونده غزه حتی میتواند با اعمال فشار یا چراغ سبز آمریکاییها رخ داده باشد.
علیاصغر زرگر، کارشناس مسائل منطقه در تشریح ابعاد و دلایل تعلیق میانجیگری قطر در پرونده غزه در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: در این خصوص دو تحلیل وجود دارد. نخست آنکه، قطریها با استقرار دفتر سیاسی حماس در دوحه به دنبال آن بودند تا یک هماهنگی میان نظرات اسرائیل و آمریکا و در نهایت حماس ایجاد کنند اما واقعیت این است که این فضا تا حدودی تحت تاثیر پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا قرار گرفت؛ چراکه نخستوزیر اسرائیل در شرایط کنونی وضعیت را به نفع خود ارزیابی میکند و معتقد است که با آمدن ترامپ او تا حدودی آزادی عمل بیشتری خواهد داشت. کما اینکه دونالد ترامپ در دولت اول خود امتیازات زیادی به اسرائیل داد که یکی از آنها مالکیت جولان اشغالی به نفع اسرائیل بود. بنابراین قطریها با رصد این مسائل به این نتیجه رسیدند تا از میانجیگری در پرونده غزه کنار بکشند.
وی ادامه داد: قطر در حقیقت به این نتیجه رسید که به دلیل تضاد منافع و تفاوت دیدگاه اسرائیل و حماس در خصوص آتش بس غزه، دستیابی به صلح میان این دو طرف فعلاً امکانپذیر نیست و به صورت موقت میانجیگری خود در پرونده مذکور را به حالت تعلیق درآورد. قطریها خواهان مخدوش شدن روابط خود با ایالات متحده نیستند و در این میان باید توجه شود که ارتش آمریکا در قطر پایگاه مهمی دارد و به همین دلیل سعی میکند اوضاع را به سمت و سویی پیش ببرد که از هرگونه چالش با آمریکا دوری کند. در این میان باید توجه شود که خارج کردن دفتر سیاسی حماس از دوحه میتواند به منزله ترور سایر رهبران حماس توسط اسرائیل آن هم با چراغ سبز ایالات متحده باشد. اما اینکه تا چه حد این سناریو میتواند اجرایی شود همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: آنچه در این میان برای قطر مهم است این خواهد بود که روابط دوحه و واشنگتن آن هم در شرایطی که ترامپ به قدرت رسیده نباید دچار پیچیدگی خاص بشود به همین دلیل قطریها از هرگونه رویارویی با ایالات متحده خودداری میکنند و این در حالیست که معتقدم تعلیق میانجیگری قطر در پرونده غزه حتی میتواند با اعمال فشار و یا چراغ سبز آمریکاییها رخ داده باشد. بر همین اساس هر دو کشور به دنبال آن هستند تا بتوانند شرایط فعلی را کنترل کنند اما خواهان هیچگونه تنشی نیستند. این در حالیست که وزارت خارجه قطر به صورت رسمی با صدور بیانیهای هرگونه تخلیه دفتر سیاسی حماس را تکذیب کرده است و بر همین اساس این موضوع میتواند موضع آنها را تا حدودی علیه غرب کنترل کند.
وی خاطرنشان کرد: اینکه قطر اعلام کرده از میانجیگری در پرونده غزه کناره گیری میکند به نوعی میتواند یک پیام رسانهای داشته باشد اما پیام سیاسی آن این است که دوحه با پیروزی ترامپ چندان امیدی به کسب نتیجه و خروجی مثبت از مذاکرات مذکور ندارد. از سوی دیگر باید توجه داشت که اصولاً کشورهای حاشیه خلیج فارس به دنبال آن هستند تا بتوانند چهره خود را در منطقه و فرامنطقه تقویت کرده و وارد دنیای چند قطبی شوند. قطریها اگرچه در تکاپو برای ایفای نقش خود هستند اما در نهایت ایالات متحده است که صحنه گردان سیاسی و میدانی در منطقه به خصوص در پرونده به حساب میآید. غزه قطر از حیث سیاسی و امنیتی به ایالات متحده وابستگی دارد و این وابستگی تا حدی عمیق است که میتواند منافع سایرین را نادیده بگیرد.
زرگر در پایان گفت: توجه داشته باشید که در این میان تفاوتهای دیدگاه میان ایالات متحده و قطر و حتی اسرائیل با سایرین وجود دارد و نکته مهم این است که در شرایط کنونی اساساً نظام بین الملل همانند دوران ریاست جمهوری گذشته دونالد ترامپ نیست؛ به عنوان مثال جنگ اوکراین در آن سالها وجود خارجی نداشت و عملاً درگیریها و منازعات سیاسی در سطح جهانی به این حد تند و تیز نبود. این در حالیست که اروپا به هیچ وجه حاضر به کنار آمدن با روسیه بر سر پرونده اوکراین نیست و همچنین مسأله مقابله آمریکا با چین هم عمیقتر شده است. در امتداد این وضعیت اوضاع و احوال خاورمیانه هم چندان تعریفی ندارد و اساساً برخیها معتقدند که توافق ابراهیم هم نتوانست اوضاع و احوال خاورمیانه را درست کند و حالا این توافق در هالهای از ابهام قرار دارد. نکته مهم این است که اگر این روند ادامه پیدا کند ممکن است کشورهای عربی با ترامپ وارد تقابل شوند و او باید بتواند ذهنیت آنها را در این خصوص تغییر دهد.