پیروزی راستگرایان رادیکال در انتخابات شرق آلمان/ ابعاد وقوع شکاف سیاسی - اجتماعی میان غرب و شرق آلمان

سیدنادر نوربخش، کارشناس ارشد مسائل اروپا در تشریح دلایل پیروزی راستگراها در انتخابات محلی آلمان در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: خبر کسب جایگاه نخست توسط حزب راستگرا و ضد مهاجر آلترناتیو برای آلمان در ایالت تورینگن موضوعی بود که توجه رسانه‌ای زیادی را به سوی خود جلب کرد، به طوری که بسیاری از آن به عنوان  زلزله سیاسی یاد کرده‌اند، هرچند این روند در سال‌های اخیر شتاب رو به رشدی گرفته و تفاوت مناطق شرق آلمان در حمایت بیشتر از راست رادیکال موضوعی بوده که توجه بسیاری از جامعه‌شناسان سیاسی را به خود جلب کرده است. حال این نخستین بار پس از پایان جنگ جهانی دوم است که یک حزب راستگرای رادیکال در انتخابات ایالتی رسما  به چنین جایگاهی دست پیدا می‌کند. 

وی ادامه داد: برای درک دقیق‌تر این رخداد باید به چند نکته توجه داشت. نخست اینکه آلمان دارای ساختار سیاسی فدرال است و بنابراین انتخابات ایالتی نقش مهمی را در عرصه سیاسی مقیاس محلی ایفا می‌کند با این حال پیروزی یک حزب در اداره ایالت با رسیدن به جایگاه اجرایی در سطح ملی و فدرال فاصله و تفاوت زیادی دارد؛ برای مثال اگرچه میزان محبوبیت حزب آلترناتیو برای آلمان در ایالت‌هایی همچون تورینگن و زاکسن بالغ بر ۳۰ درصد است اما این میزان در سطح فدرال دارای میانگین حدود ۱۶ درصدی است. نکته دیگر در خصوصیات و ویژگی‌های حزب آلترناتیو برای آلمان نهفته است، حزبی راستگرا که ۱۱ سال پیش تاسیس شد و با موضوعاتی همچون مخالفت با ورود مهاجران، انتقاد از اتحادیه اروپا و ناتو، نزدیکی با روسیه و امثالهم شناخته می‌شود.

این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: بحث مهم‌تر اما پایگاه جغرافیایی این حزب است که به شکل واضحی در شرق آلمان قدرتمندتر است؛ به طوری که این حزب در همه ایالت‌هایی که روزی جزو کشور آلمان شرقی محسوب می‌شدند عملکردی قوی دارد که با میزان آرای این حزب در غرب آلمان فاصله زیادی دارد. بر اساس نتایج انتخابات ایالت تورینگن حزب آلترناتیو برای آلمان موفق شده است با کسب یک سوم کل آرا در جایگاه نخست قرار گیرد. در انتخابات ایالت زاکسن نیز این حزب پس از دمکرات مسیحی‌ها به جایگاه دوم دست پیدا کرد و این در حالی است که سه حزب حاضر در دولت ائتلافی حاکم عملکرد بسیار ضعیفی را در این دو ایالت از خود به نمایش گذاشتند. موضوع مهمی که رأی‌دهندگان را به حمایت از حزب آلترناتیو برای آلمان متمایل کرده است، بحث ورود مهاجران و پناهجویان به خاک آلمان بوده است. این حزب همچنین خواهان توقف حمایت آلمان از اوکراین و عدم ارسال تسلیحات نظامی به این کشور است. 

وی در پایان خاطرنشان کرد: این حزب همچنین موفق شده است با بهره‌گیری از فضای مجازی و رسانه‌ها عملکردی به مراتب قوی‌تر از رقبای خود داشته باشد. نهایتا باید توجه داشت یکی از موضوعات مهم سیاسی و اجتماعی آلمان در حال حاضر وجود شکاف بین شرق و غرب این کشور است که با گذشت سه دهه از اتحاد آلمان هنوز به چشم می‌خورد. کوچ جمعیت جوان به ایالت‌های غربی از زمان اتحاد آلمان و کاهش نرخ زاد و ولد باعث کمبود نیروی کار در این بخش از کشور شده است. به علاوه احساس نادیده گرفته شدن و شهروند درجه دو بودن در کنار ناامیدی و بدبینی نسبت به نخبگان سیاسی، خود را به شکل رأی اعتراضی نشان می‌دهد و بسیاری از حامیان حزب آلترناتیو برای آلمان از این فرصت برای بیان نارضایتی خود نسبت به احزاب اصلی استفاده می‌کنند. به نظر می‌رسد آلمان با قدرت‌یابی این حزب به تدریج  به سمت راست متمایل خواهد شد و این تغییر احتمالاً به معنای قوانین سخت‌گیرانه‌تر مهاجرتی خواهد بود.