طاهری در گفتوگو با ایلنا:
روسیه با خارج کردن نام طالبان از فهرست تروریستی ۳ هدف را دنبال میکند/ مشکل افغانستان با به رسمیت شناختن طالبان توسط مسکو حل نمیشود
رایزن پیشین ایران در افغانستان گفت: در سهمخواهی کشورهای مختلف در افغانستان، چین سعی میکند که به هر ترتیب نفوذ خود را در کابل و تمام خاک افغانستان افزایش دهد و این در حالی اتفاق افتاده که جامعه افغانستان هم نگاه منفی نسبت به چین ندارند.
عبدالمحمد طاهری، رایزن پیشین ایران در افغانستان در تشریح دلایل عزم روسیه برای خارج کردن نام طالبان از فهرست تروریستی مسکو در گفت وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: برای تحلیل این مسأله باید به سه ضلع یک مثلث اشاره کنم. ضلع اول را باید باجخواهی مسکو از اروپا با برگ افغانستان دانست که محوریت این موضوع را هم باید اوکراین دانست. روسیه در این ضلع به دنبال آن است تا به اروپا بفهماند که اگر جنگ را در اوکراین تمام کنید، مسکو هم این پرونده را تمام میکند. اگرچه روسیه با گرم شدن هوا پیشرویهایی را در اوکراین داشته اما واقعیت این است که هزینههای زیادی را متحمل شده است. ضلع دوم این تحلیل را هم باید جدال قدیمی روسیه و آمریکا دانست که فراز و فرودهای بسیاری را داشته است. به عنوان مثال در سال ۱۳۵۲ رئیسجمهوری وقت افغانستان که با آمریکا هماهنگ بود، خودکشی کرد و حزب خلق و حزب پرچم قدرت را در دست گرفتند که به نوعی با شوروی سابق هماهنگ بودند و در آنجا بود که جامعه افغانستان به سمت افراطگرایی پیش رفت.
وی ادامه داد: ضلع سوم ماجرا هم این است که روسیه در رابطه با پرونده افغانستان سعی میکند تا ببیند ایران چه اقدامی را انجام میدهد تا در داد و ستدها عقب نیفتد. این در حالیست که روسیه خاطره خوبی از افغانستان ندارد و در مقابل مردم افغانستان هم از روسیه خاطرات خوبی ندارند و به همین دلیل است که میگوییم روسها در افغانستان پایگاه اجتماعی قوی و مستحکم ندارند و اساساً کارهای عامالمنفعه در افغانستان از سوی روسها انجام نشده است. لذا روسها در حال بازی با کارتهای خود در قبال افغانستان هستند. واقعیت این است که در این راستا طالبان هم به شناسایی شدن از سوی روسیه نیاز دارد و چون مسکو در شورای امنیت سازمان ملل متحد حق وتو دارد، طالبان از این ناحیه به روسها احساس نیاز میکند تا بتواند با کارت روسیه بازی کند، در صورتی که اگر قرار بر وتو باشد، مابقی اعضای شورای امنیت آن را وتو خواهند کرد.
این تحلیلگر مسائل افغانستان تصریح کرد: معتقدم که به رسمیت شناختن طالبان توسط روسیه مشکلی را حل و فصل نخواهد کرد اما از منظر نظام بینالملل طالبان با این روند فعلی به رسمیت شناخته نخواهد شد. این در حالیست که طالبان با توجه به وضعیت فعلی منطقه و خاورمیانه در حال تست زدن است که بتواند بفهمد آیا در شرایط کنونی میتواند روسیه را مقابل آمریکا قرار دهد و خود را به رسمیت بشناساند یا خیر. این در حالیست که جامعه ملل هم معتقد است که طالبان با نظام بینالملل فعلی هیچ غرابتی ندارد. از منظری دیگر هم باید توجه کرد که ائتلاف شمال تحت رهبری احمد مسعود هم فعال شده و توانسته است حدود ۲۰ ولایت را به نوعی با خود همراه و هماهنگ کند. توجه داشته باشید قومیتهای مختلفی در افغانستان حضور دارند که هر کدام از آنها به یک کشور متصل هستند و حالا باید پرسید که روسها با کدامیک از این طیفها ارتباط دارند یا میتوانند با آنها سر میز بنشینند؟
وی افزود: تصورم این است که حتی اگر روسیه طالبان را هم به رسمیت بشناسد باز هم مشکلات آنها حل نخواهد شد و این در حالیست که طالبان همین حالا با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم میکند و کشت خشخاش توسط آنها هم با مشکلات زیادی روبهرو شده است. همین موضوع موجب شده تا طالبان ارتباط خود با چین را تقویت کند. در سهمخواهی کشورهای مختلف در افغانستان، چین سعی میکند که به هر ترتیب نفوذ خود را در کابل و تمام خاک افغانستان افزایش دهد و این در حالی اتفاق افتاده که جامعه افغانستان هم نگاه منفی نسبت به چین ندارند و حالا در بازار مرکزی کابل میتوان ردپای چین را به صورت مشهود نظاره کرد؛ چراکه اقلام ارزان قیمت در افغانستان از ناحیه چین تأمین شده و استقبال از آن هم زیاد بوده است.
طاهری در پایان خاطرنشان کرد: بخشی از نگاه روسیه برای خارج کردن نام طالبان از فهرست تروریستی را باید امنیتی دانست. شرایط امنیتی روسها هم در وضعیت کنونی چندان مطلوب نیست ولی با ابزار قهری هرگونه واقعه ضدامنیتی را به حاشیه میراند. در این راستا داعش خراسان هم هنوز به عنوان یک تهدید حضور دارند و روسها هم این جریان را زیر نظر دارند. به همین جهت روسیه علاوه بر اینکه از نزدیکی با طالبان به دنبال تأمین منافع اقتصادی بوده، از سوی دیگر به دنبال آن است تا از طریق طالبان بتواند با جریانهای رادیکال مقابله کند تا هزینههای کمتری را متقبل شود.