شعیب بهمن در گفتوگو با ایلنا:
آمریکا میانجیگری چین در پرونده اوکراین را نمیپذیرد/ پوتین به دنبال تقویت نهادهای مشترک میان پکن و مسکو است
کارشناس مسائل روسیه گفت: سفر رئیسجمهوری روسیه به چین در حوزه روابط دوجانبه برای غرب حائز اهمیت است، چراکه آنها تلاش میکنند اختلال مشهودی را در روابط کشورهایی مانند روسیه و چین به وجود بیاورند.
شعیب بهمن کارشناس مسائل روسیه در تشریح دلایل و ابعاد سفر رئیسجمهوری روسیه به چین در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: سفر ولادیمیر پوتین به چین هم از منظر حوزه روابط دوجانبه حائز اهمیت است و هم از منظر منطقهای و بینالمللی دارای اهمیت بالایی است. در سطح دوجانبه اولین سفر پوتین پس از شروع دوره جدید ریاست جمهوری وی محسوب میشود و معمولاً اولین سفر مقامهای سیاسی در این سطح، دارای پیامهای با اهمیت بالای سیاسی است؛ به گونهای که اینکه رئیسجمهوری یک کشور در اولین سفر کاری خود کدام کشور را انتخاب میکند، موضوع مهمی است و نشاندهنده آن است که سمت و سوی آتی سیاست خارجی آن کشور قرار است به کدام سمت پیش برود. به همین دلیل انتخاب چین به عنوان اولین مقصد پوتین نشان میدهد که او بر توسعه روابط با این کشور اصرار دارد و به دنبال تقویت آن است.
وی ادامه داد: در سالهای گذشته هم این روابط به ویژه در حوزه همکاریهای اقتصادی توسعه پیدا کرده بود. به همین دلیل در حوزه روابط دوجانبه این سفر برای کشورهای غربی هم حائز اهمیت بسیار ویژهای است؛ چراکه آنها تلاش میکنند اختلال مشهودی را در روابط کشورهایی مانند روسیه و چین به وجود بیاورند. در عین حال این سفر و مذاکراتی که در آن صورت گرفت، نشان داد که طرف چینی هم علاقهمند به توسعه روابط با روسیه است که البته فشارهایی در این راستا از سوی آمریکا بر پکن در مورد حمایت از روسیه در قضیه اوکراین وجود دارد که باز هم به هر ترتیب چینیها سیاست تعمیق روابط با روسیه را در دستور کار خود دارند. در حوزه بینالمللی هم باید متوجه بود که روسیه و چین در سالهای گذشته موفق به ایجاد نهادهای منطقهای و بینالمللی شدند که میتوان به سازمان همکاری شانگهای یا گروه بریکس اشاره کرد.
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: واقعیت این است که چین و روسیه که حالا به نوعی پایهگذار سازمان همکاری شانگهای یا گروه بریکس به شمار میروند، در حقیقت به دنبال تغییر نظم حاکم بر نظام بینالملل بودند؛ به گونهای که این پکن و روسیه از طریق این دو سازمان، به دنبال آن بودند که دستکم نظم غربی مستقر در جهان را با چالشهای سنگین روبرو کنند یا حداقل آن را دستخوش تغییر قرار دهند. همچنین چین و روسیه از منظر بینالمللی تلاش میکنند ساز و کارهایی که در گذشته پایهگذاری کردهاند را به هر ترتیب در شرایط کنونی تقویت کنند و در این بین نکته مهم جنگ اوکراین است. توجه داشته باشید که با وجود اعمال فشار غرب به چین با محوریت جنگ اوکراین، چینیها روابط اقتصادی خود را با روسیه تقویت کردند و همچنین معاملات تسلیحاتی و نظامی بین دو کشور نسبت به گذشته رونق قابل توجهی پیدا کرده است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: توجه داشته باشید که از ابتدای بحران اوکراین تاکنون، از چین به عنوان یکی از بازیگرانی که میتواند در این پرونده موثر باشد نام برده میشد؛ هر چند که برای چینی در این خصوص محدودیتهایی وجود دارد؛ به عنوان مثال این احتمال که آمریکاییها چین را به عنوان میانجی بپذیرند، بسیار اندک است و این موضوع میتواند موقعیت چین را در عرصه بینالمللی با مخاطره روبهرو کند. در این راستا باید توجه داشت که جایگاه چین در میان کشورهای اروپایی به نوعی در حال تقویت شدن است و سفر اخیر شی جین پینگ، رئیسجمهوری چین به فرانسه، مجارستان و صربستان هم نشان داد کشورهایی که در اروپا خواهان پایان دادن به جنگ اوکراین هستند، میتوانند به چین به عنوان یک بازیگر مثبت و احیاناً میانجیگر در قضیه اوکراین نگاه کنند، اما به هر ترتیب متغیرها و عوامل دیگر در جنگ اوکراین دخیل هستند که میتوان به سیاستهای آمریکا و وضعیت داخلی این کشور و اینکه چگونه قرار است این چالش خاتمه پیدا کند اشاره کرد. لذا در مورد ایفای نقش چین در پرونده جنگ اوکراین، اما و اگر وجود دارد.