جهان در سال ۱۴۰۲/ پرونده سوم: آمریکای لاتین
اعلمی فریمان: خیزش چپها بیخ گوش واشنگتن/ تلاش پکن برای نفوذ در حیاط خلوت آمریکا/مچاندازی مادورو و اپوزیسیون در انتخابات
کارشناس مسائل آمریکای لاتین گفت: برای واشنگتن پرونده اوکراین و حتی جنگ در غزه بسیار مهمتر از منطقهای مانند آمریکای لاتین است و از سوی دیگر آنها توان حل مشکلات این منطقه را در شرایط کنونی ندارند.
هادی اعلمی فریمان، کارشناس مسائل آمریکای لاتین با اشاره به مهمترین وقایع رخ داده در کشورهای این منطقه در سال ۱۴۰۲ در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: اساساً نظامهای سیاسی در آمریکای لاتین از انتخابات تغذیه میکنند و احزاب از رأی مستقیم مردم مشروعیت میگیرند و دولتها هم از این طریق روی کار میآیند. بر همین اساس در سال گذشته چیزی در حدود ۱۲ کشور از ۱۹ کشور این منطقه را موج چپگرایی فرا گرفت و شاهد استقرار چپها در این کشورها بودیم. به عنوان مثال در برزیل، لولا داسیلوا بهرغم محکومیتی که داشت در انتخابات شرکت و توانست با یک انرژی و توانایی خاص وارد میدان سیاست شود و قدرت را به دست بگیرد و کارنامه او در سال اخیر نشان داد که سیاست خارجی برای وی از درجه اهمیت بالایی برخوردار است.
وی ادامه داد: در آرژانتین هم به دلیل مشکلاتی مانند تورم و تاثیر منفی وامهای بزرگ بر جامعه شاهد آن بودیم که «خاویر میلی» به روی کار آمد اما به هر ترتیب باید روند ساختارشکنانه خود را تعدیل کرده و اوضاع را به سمت صحیح مدیریت کند؛ چراکه عدم این اقدام میتواند او را با مشکلات جدی سیاسی روبهرو کند. در پاراگوئه یک نوع شگفتی سیاسی را شاهد بودیم؛ چراکه حزب کلرادو که اساساً یک حزب راستگرا به حساب میآید نامزد خود یعنی «سانتیاگو پنیا» را وارد میدان انتخابات کرد و به پیروزی رسید. در گواتمالا هم در سال گذشته انتخابات انجام شد و «برناردو آلوارو» که چپگرا به حساب میآمد، به قدرت رسید. اهمیت پیروزی او در این است که عموماً ساختار سیاسی این کشور راستگرا بودند اما او یک چهره کاملاً چپ به حساب میآید که حالا قدرت را در دست دارد. در اکوادور هم راستگراها در انتخابات به پیروزی رسیدند اما در شیلی «گابریل بوریچ» سعی کرد پیشنویس قانونی را مطرح کند که احقاق حقوق بومیها را به دنبال داشته باشد.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: توجه داشته باشید که در آمریکای لاتین هر وقت که مشکل اقتصادی پدیدار میشود اصولاً مردم به احزاب مخالف رأی میدهند. مثلاً در آرژانتین به دلیل وجود مشکلات اقتصادی شاهد به روی کار آمدن کسانی هستیم که چندان نام آنها مطرح نبوده و یا گرایش کاملاً چپ داشتهاند. این در حالیست که نگاه تیم بایدن به آمریکای لاتین هم یک نگاه دست چندم است. برای واشنگتن پرونده اوکراین و حتی جنگ در غزه بسیار مهمتر از منطقهای مانند آمریکای لاتین است و از سوی دیگر آنها توان حل مشکلات این منطقه را در شرایط کنونی ندارند. بایدن سعی دارد تا تهدیدات مربوط به امنیت مرزی با کشورهای آمریکای جنوبی و آمریکای لاتین را کنترل کند.
وی افزود: آمریکای لاتین همین حالا به دنبال آن است که بتواند خود را باز تعریف کند. ما میبینیم که چینیها با نیکاراگوئه پیمان اقتصادی امضا میکنند و حتی با برخی دیگر از کشورها هم روابط پکن قابل مشاهده است. از سوی دیگر این بلوک سیاسی بیش از هر زمان دیگر اهمیت بریکس را درک میکند. اگر فرض را هم بر این بگذاریم که ترامپ بخواهد به قدرت برسد، باز هم ما شاهد تنش خواهیم بود. در این منطقه حتی بحث حمایت از فلسطین و غزه و انتقاد از اسرائیل را شاهد هستیم که تمامی این موضوعات نشان از باز تعریف نقش این کشورها دارد و تمامی این مسائل را باید یک شرایط جدید بدانیم.
اعلمی فریمان در پایان خاطرنشان کرد: در ونزوئلا هم شاهد اعمال فشار هرچه بیشتر بر «نیکولاس مادورو» بودیم. مذاکره او با اپوزیسیون با واسطهگری نروژ به جایی رسیده که حالا اوضاع و احوال به هم ریخته و مهاجرت ۱۰ میلیونی مردم این کشور به دلیل مشکلات اقتصادی در حال تشدید شدن است. از سوی دیگر، ایالات متحده اعلام کرده که هر وقت مادورو با اپوزیسیون این کشور به نتیجه برسد واشنگتن تحریمهای آنها را پله پله کاهش خواهد داد. در این بین دولت مادورو هم چندی دیگر و در سال جدید باید انتخابات برگزار کند و در مقابل وی «ماریا کورینا ماچادو» به عنوان نامزد اپوزیسیون ضد دولتی ونزوئلا که حمایت زیادی از سوی مردم دارد قرار گرفته و در حال فعالیت است. این وضعیت در حالیست که حالا ایالات متحده مجدداً بازگرداندن تحریمهای ونزوئلا را دنبال میکند که بدون شک نتیجه منفی بر اقتصاد این کشور دارد.