جهان در سال ۱۴۰۲/ پرونده دوم: سیاست خارجی آمریکا
مطهرنیا: تهدید هستهای روسیه توسط واشنگتن از ناحیه لندن/ مهندسی تنش در دریای سرخ/افزایش هزینه برای پکن در خاورمیانه/تعلل در کمک به اوکراین
کارشناس مسائل آمریکا گفت: محور تحولات سال جدید، توجه آمریکا به ماجرای اوکراین و خاورمیانه با لبه تیزتر نسبت به ایران خواهد بود.
مهدی مطهرنیا، کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به مهمترین وقایع رخداده در عرصه سیاست خارجی آمریکا در سال ۱۴۰۲ در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: مهمترین واقعهای که در سال گذشته شاهد آن بودیم جنگ اوکراین بود که ایالات متحده در آن به صورت مستقیم دخیل بوده و یکی از محورهای اصلی به حساب میآید. این در حالیست که روسیه در این پرونده گرفتار شده و در سال اخیر شاهد آن بودیم که ولادیمیر پوتین گاه و بیگاه تا مرز سقوط در این پرونده پیش رفت و کمی بعد از آن دور شد. در این بین ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین سعی کرد تا بتواند به هر ترتیب که شده غرب را علیه مسکو با خود متحد کند و باید دانست که در این پرونده پیروز میدان اوکراین نیست و میتوان ایالات متحده را یکی از موثرترین بازیگران این پرونده دانست.
وی ادامه داد: به موازات این روند بحث کارشکنی مجلس نمایندگان آمریکا در قضیه تأیید بسته کمکهای ۶۰ میلیارد دلاری به اوکراین از سوی بایدن مطرح شد و اساساً رئیسجمهوری ایالات متحده محافظهکاران را دلیل عقبنشینی نیروهای اوکراینی از شهر آودیوکا دانست. به همین دلیل نزاع حزبی در آمریکا هم بر پرونده اوکراین اثرگذار بوده اما میزان و دامنه آن را باید به گونههای مختلف مورد سنجش قرار داد. این در حالیست که در سال گذشته به خصوص در کنفرانس امنیتی مونیخ شاهد آن بودیم که زلنسکی هم به دنبال تحریک غرب برای دریافت تسلیحات بیشتر بود و این موضوع در ابعاد گوناگون مشاهده شد.
رئیس اندیشکده آیندهاندیشی سیمرغ تصریح کرد: در این راستا آمریکا با انتشار اخباری از جمله استقرار تسلیحات هستهای خود در خاک انگلیس به دنبال آن بود تا یک جنگ روانی مشخص را به راه بیندازد که در این بین روسیه هم مورد خطاب قرار گرفت. توجه داشته باشید که جنگ روانی برای آمادهسازی عملیات نظامی یا قبل از عملیات نظامی رخ میدهد تا بتواند نمایش قدرت را نمایان کند. باید پذیرفت که بعد از جنگ اوکراین به گونهای روسیه با مشکلاتی مواجه شده و در این بین مسکو هم نقدهای تندی را علیه واشنگتن مطرح کرده است. این اقدام ایالات متحده در انگلیس را اگر در کنار این مسائل قرار دهیم، به وضوح میبینیم که اتحاد غرب موجب پشتیبانی آنها از اوکراین شده و استمرار این مسأله موجب شده تا روسیه هم خطاب قرار بگیرد.
وی افزود: پرونده دیگری که در سال گذشته به نوعی ایالات متحده یکی از محورهای اصلی آن به حساب آمد جنگ حماس و اسرائیل است که در این راستا واشنگتن با پشتیبانی خود سعی کرد تا روند را به سمت و سویی سوق دهد که اسرائیل به هر ترتیب مورد حمایت قرار بگیرد و در این میان البته بحث بابالمندب و درگیری در دریای سرخ تشدید شد. ایالات متحده به دنبال کنترل این تقابل بود اما وضعیت فعلی در این خصوص حداقل نشان میدهد که در سال جدید در منطقه خاورمیانه به نوعی تنشهای تازه عیان میشود که میتواند جنگهای هیبریدی را بر اساس سناریوی واشنگتن با محوریت صادرات نفت پیش ببرد. این در حالیست که به نظر میرسد ادامه حمایت بایدن از اسرائیل میتواند برای وی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا مشکلساز شود.
این استاد دانشگاه در پایان خاطرنشان کرد: بحث چین و تقابل آن با آمریکا هم مطرح است که این موضوع یک پروژه دوسویه به حساب میآید که این به معنای افزایش هزینه برای پکن در منطقه است تا در نهایت واشنگتن بتواند چین را به چالش بکشد و تمام زیرساختهای پروژه یک جاده – یک کمربند پکن را از بین ببرد و در نهایت بحث شکست چین در این مسأله را مد نظر دارد. ایالات متحده به دنبال آن است که از چالشهای موجود به عنوان یک امتیاز مهم استفاده کند. لذا محور تحولات سال جدید، توجه آمریکا به ماجرای اوکراین و خاورمیانه با لبه تیزتر نسبت به ایران خواهد بود. در این میان اگر احتمالاً دونالد ترامپ به قدرت برسد بدون شک اوضاع و احوال به سمت و سوی دیگری خواهد رفت که باید آن را تحرکات آمریکا در قبال سر و شکل دادن به نظم نوین جهانی دانست که چین و خاورمیانه در آن به عنوان اَوَلیت و اولویت واشنگتن شناخته میشوند.