افشار سلیمانی در گفتوگو با ایلنا:
اختلاف باکو و ایروان مانع امضای توافق صلح میشود/ رقابت مسکو و اروپا بر سر توافق نهایی
سفیر پیشین ایران در آذربایجان گفت: مسکو به دنبال حاشیهنشینی نخستوزیر ارمنستان است و او به همین دلیل برای انعقاد توافق صلح عجله دارد.
افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان با اشاره به پیشنهاد جدید نخستوزیر ارمنستان برای امضای توافق صلح با باکو در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: بارها در مورد این توافق خبرهایی منتشر شده اما واقعیت این است که هیچ تاریخ دقیقی را نمیتوان در این خصوص اعلام کرد؛ چراکه مؤلفههای زیادی در این خصوص وجود دارد که مانع از نهایی شدن توافق میان ایروان و باکو میشود. در این میان برخی از این موانع به مسائل خارجی مربوط است. به عنوان مثال روسیه از یک سو به دنبال آن است که امضای توافق صلح به نام مسکو تمام شود و در مقابل ایالات متحده و اروپا هم به دنبال همین مسأله هستند. این در حالیست که در مورد مرزهای میان دو کشور هم بارها و بارها مذاکرات متعددی میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان انجام شده اما هنوز هیچ حد و حدودی در مورد مرزهای دو کشور مشخص نشده و اختلافنظر همچنان وجود دارد.
وی ادامه داد: اختلاف دیگر، روستاهایی است که در اختیار ارمنستان بوده و باکو خواهان آزادسازی آن به نفع آذربایجان شده است. مسأله دیگر هم در مورد کریدور زنگزور است که علاوه بر ارمنستان و آذربایجان، کشورهایی از جمله روسیه، ترکیه و ایران هم نکات خاص خود را مدنظر دارند. در این راستا ارمنستان اعلام کرده خواهان آن نیست که مسیر مورد نظر به کریدور تبدیل شود و باید در آن پستهای ایست و بازرسی تعبیه شود که این موضوع هم یکی از موارد اختلافی به حساب میآید. موضوع دیگر که همچنان حل و فصل نشده، بازگشت ارامنه قرهباغ است که البته آذربایجان اعلام کرده بود هر کسی که دوست دارد میتواند به ارمنستان بازگردد و و در غیر این صورت میتوانند تابعیت آذربایجان را کسب کنند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: مجموع این مسائل موجب شده که مشکلات تجمیع شوند و یک جمعبندی مشخص از امضای توافق صلح میان ایروان و باکو ارائه نشود. اینکه نخستوزیر ارمنستان اخیراً در روز ارتش مجدداً بحث امضای صلحنامه با باکو را مطرح میکند، به نوعی میتوان آن را مخابره پیام ایروان به مسکو و حتی آذربایجان دانست. ارمنستان به تازگی قراردادهای نظامی با کشورهای مختلف از جمله فرانسه منعقد کرده و چندی قبل هم یک رزمایش مشترک با ایالات متحده در این کشور برگزار شد. پاشینیان تلاش دارد که از روسیه فاصله بگیرد اما تاکنون چندان موفق عمل نکرده است. ارمنستان هم به موازات این مسائل به دنبال آن است که در حوزه خرید تسلیحات و همچنین تبیین استراتژیهای امنیتی به سمت غرب متمایل شود. در این مسیر پاشینیان از ناظران اروپایی دعوت کرد تا وارد ارمنستان شوند و گزارش تهیه کنند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: به هر ترتیب مجموع مسائل مذکور نشان میدهد که وی به دنبال آن است تا یک توازن میان روسیه و غرب به نفع ایروان برقرار کند. از منظر سیاست داخلی هم باید توجه داشت که در آذربایجان، شهروندان این کشور با الهام علیاف هماهنگ هستند و این در حالیست که در ایروان، احزاب اپوزیسیون مخالف پاشینیان هستند. در این بین گزارشهایی وجود دارد که نشان میدهد ایالات متحده هم مایل به حمایت پشت پرده از دبیر شورای امنیت ارمنستان است که این چندان برای نخستوزیر فعلی این کشور خوشایند نخواهد بود. مضاف بر اینکه مسکو هم به دنبال حاشیهنشینی پاشینیان است و او به همین دلیل برای انعقاد توافق صلح عجله دارد. در این بین، تماس مستقیم میان مقامات ایروان و باکو به تازگی برقرار شده و دو طرف تلاش دارند بدون حضور طرف سوم و چهارم تا جایی که میتوانند اختلافات خود را حل و فصل کنند که باید منتظر خروجی این جلسات و دیدارها باشیم.