فرجیراد در گفتوگو با ایلنا:
پوتین به کمک «شی» از انزوای بینالمللی خارج شد/چین به نام پروژه «کمربند و جاده» در حوزه نفوذ روسیه ریشه دوانده است/دلایل نگرانی آمریکا از تحکیم پیوند مسکو و پکن
استاد ژئوپلیتیک گفت: پکن سعی کرد در قضیه فلسطین موضع کشورهای عربی را اتخاذ کند و روسیه هم از همین سیاست تبعیت کرد.
«عبدالرضا فرجیراد» استاد ژئوپلیتیک در تشریح ابعاد سفر رئیسجمهوری روسیه به چین در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: نشست جاده ابریشم جدید یا «کمربند و جاده» به صورتی برگزار شد که نشان میدهد چین به دنبال تثبیت این طرح بوده و در حال معرفی آن به جهانیان است. در این نشست رهبران و مقامهای حدود ۱۳۰ کشور از جهان حضور داشتند که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری فدراسیون روسیه هم یکی از آنها بود و این در حالیست که روسیه و پوتین در یک انزوای بینالمللی قرار دارند؛ به گونهای که این سفر اولین خروج رئیسجمهوری روسیه از کشورش بعد از صدور حکم تعقیب وی از سوی دیوان کیفری بینالمللی به شمار میرود. باید گفت که پوتین بنبستهایی را که غرب برای وی به وجود آورده را با کمک رئیسجمهوری چین به حاشیه رانده و این در حالیست که رئیسجمهوری روسیه در این نشست صرفاً حضور فیزیکی نداشت، بلکه در آنجا با سران بسیاری از کشورها ملاقات کرد.
وی ادامه داد: به موازات این روند ایالات متحده اعمال فشار بر چین و روسیه را در دستور کار خود قرار داده و همین موضوع باعث نزدیک شدن دو کشور به یکدیگر شده است. به این جهت باید این سفر را از منظر روابط دوجانبه چین و روسیه هم مهم دانست. توجه داشته باشید که بسیاری از صنایع روسیه بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی از سوی اروپا تامین میشد و حالا با تحریمهایی که علیه مسکو صورت گرفته روسها با مشکل جدی در این زمینه روبرو هستند. به همین جهت از حیث صنعتی، چین میتواند تا حد زیادی به روسیه کمک کند که قطعات و یدکیها هم شامل آن میشود. در درون کشور ما هم همین روند قابل مشاهده است اما صنعت روسیه از ایران گستردهتر بوده و این به معنای بهره بردن مسکو از تجربیات و داشتههای پکن خواهد بود.
سفیر پیشین ایران در نروژ تصریح کرد: در حوزه اقتصادی و به خصوص نظامی هم همکاری میان دو کشور برقرار است و این امر مهمی قلمداد میشود؛ چراکه چین میتواند بخشی از تولیدات غرب که در قبال روسیه جنبه تحریمی دارد را تامین کند و به همین جهت پکن میتواند تا حدود ۶۰ الی ۷۰ درصد از نیازهای مسکو را برآورده کند. از منظر دیگر بحث انرژی هم مطرح است. توجه داشته باشید که گاز و نفت روسیه برای چین بسیار اهمیت دارد و پکن با تخفیف بسیار زیادی این محصولات را از مسکو خریداری میکند و این موضوع در شرایط کنونی برای مسکو و پکن اهمیت زیادی دارد. در مجموع همکاریهای دو طرف در سطح وسیعی انجام خواهد شد اما نکته این است که چین به نام پروژه کمربند و جاده در حوزه نفوذ سنتی روسیه ریشه دوانده است.
وی افزود: باید بدانیم که آسیای مرکزی برای پکن اهمیت زیادی دارد اما در مقابل مسکو به دلیل روابط «شبه استراتژیک» با پکن سعی نمیکند که چین را در این مورد مواخذه کند. نکته دیگری که باید بدان توجه شود این است که سفر پوتین به چین در حالی انجام شد که در غزه شاهد یک جنگ چند ضلعی هستیم. در این خصوص روسیه و چین به صورت مستقیم در این جنگ حضور ندارند اما رابطه مسکو و تلآویو به دلیل پرونده اوکراین تیره و تار شده است. در این میان کشورهای حاشیه خلیج فارس برای چین، مهم هستند و یکی از دلایل آن هم وجود منابع غنی در این کشورها به حساب میآید و به همین دلیل پکن سعی کرد تا موضع کشورهای عربی را اتخاذ کند و روسیه هم از همین سیاست تبعیت کرد. این در حالیست که روسیه هم بخشی از کم و کاستیهای تحریمهای غرب علیه خود را از طریق کشورهای حاشیه خلیجفارس و به خصوص دُبی تامین میکند.
فرجیراد در پایان خاطرنشان کرد: در قضیه فلسطین و غزه و حتی در مورد جزایر سه گانه ایران هم شاهد مواضع چین و روسیه به نفع کشورهای عربی منطقه بودیم؛ چراکه آنها در این کشورها منافع بیشتری را نسبت به ایران حس میکنند. در آخر باید بگویم که نگاه آمریکا به سفر پوتین آن هم به مقصد چین مثبت نبوده و نیست. از منظر واشنگتن روسیه و چین دو قدرت اقتصادی و نظامی هستند و تجمیع این دو به علاوه قرار گرفتن کره شمالی در کنار دو کشور مذکور، اهمیت استراتژیک دارد و آمریکا نگران همین مسائل است. البته هرچه ایالات متحده به روسیه و چین فشار وارد کند این دو کشور و شرکای آنها به یکدیگر نزدیکتر میشوند که مؤلفههای فرهنگی و اقتصادی علاوه بر محورهای نظامی و سیاسی در آن دخیل هستند.