دلایل سفر سفیر عربستان در فلسطین به کرانه باختری/ مصائب ریاض در اجرای طرح دو کشوری

«احمد بخشایشی‌اردستانی» کارشناس مسائل منطقه در تشریح سفر سفیر عربستان سعودی به کرانه باختری در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: سفر هیأت و سفیر عربستان در فلسطین به کرانه باختری برای اولین بار رخ می‌دهد و باید آن را یک تحول مهم دانست اما افق روابط و تاثیر آن بر پرونده فلسطین همچنان مشخص نیست. باید توجه داشت که این سفر زیر سایه رفتارهای اخیر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی تحلیل می‌شود. بن سلمان با اعزام سفیر کشورش به کرانه باختری به دنبال آن است که آمریکا را تحت فشار قرار دهد تا یک دولت فلسطینی مشخص تشکیل شود که به نظرم اسرائیل هم تا حدودی به آن تن داده است. باید متوجه بود که بحث روابط عربستان و اسرائیل هم در این میان مطرح است که البته ریاض دو شرط کلی اعم از دستیابی به فناوری هسته‌ای و تشکیل کشور مستقل فلسطین را مطرح کرده است.

وی ادامه داد: در مقابل مشکل اصلی این است که اختلاف میان اسرائیل و فلسطین همچنان به قوت خود باقیست و به نظرم اگر قرار باشد صلح میان دو طرف شکل بگیرد عربستان سعی می‌کند تا نقش اصلی را ایفا کند. از منظر دیگر معتقدم جریان‌های فلسطینی در این میان اسرائیل را هم زیر فشار قرار دادند و طی ادوار گذشته و خصوصاً ماه‌های اخیر چندین جنگ به تل‌آویو تحمیل شده است. این فشارها باعث شده تا در داخل سرزمین‌های اشغالی هم اختلافات زیادی به وجود بیاید که یکی از آنها درگیری نتانیاهو با وزرای افراطی کابینه است. اینکه نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی می‌گوید تصمیم گیرنده نهایی در خصوص فلسطین و روابط با عربستان شخص نتانیاهو است، ریشه در همین فشارها و اعتراضات داخلی دارد که البته باید فشار ایالات متحده را هم به این مؤلفه‌ها اضافه کنیم.

این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: واقعیت این است که نتانیاهو به دنبال امتیاز گرفتن از فلسطینی‌ها و عربستان است و در مقابل می‌خواهد در پایین‌ترین حد به عربستان امتیاز بدهد و این کشور را وادار به عادی‌سازی روابط کند. ریاض بحث دو کشوری را هم مطرح کرده و در دیدار اخیر سفیر عربستان در فلسطین با محمود عباس و مقامات تشکیلات خودگردان هم بر آن تاکید کرده است اما واقعیت این است که اجرای چنین پروژه‌ای آن هم در این مقیاس در کوتاه‌ترین زمان ممکن نیست و دشواری‌های خاص خود را دارد. از منظر دیگر این اقدامات عربستان هم مانور قدرت ریاض در پرونده فلسطین تحلیل می‌شود که جایگاه خادمین حرمیت در این میان باید موردنظر قرار بگیرد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: ولیعهد عربستان در حال اجرای سیاست‌ها و راهبردهای جدید بوده و می‌خواهد یک نوع توازن را در سیاست خارجی کشورش پیاده‌سازی کند. در این بین موانعی هم مانند تفکرات سنتی محافظه‌کارانه در داخل عربستان وجود دارد و این در حالیست که در بین گروه‌های فلسطینی هم تنوع دیدگاه‌های سیاسی وجود دارد و از سوی دیگر اسرائیل حاضر به تشکیل کشور فلسطین نیست. لذا عربستان سعودی می‌خواهد از طریق سازش و تشکیل دولت به نوعی پرونده فلسطین را به جایی برساند و این در حالیست که تل‌آویو هم متحمل هزینه‌های زیادی در داخل و پیرامون خود شده است. بر این اساس سفر سفیر عربستان به کرانه باختری را باید ابتدای یک راه دشوار دانست و باید دید که ریاض چگونه می‌خواهد این روند را مدیریت کند.