دلایل ایفای نقش عربستان و عمان در میانجیگری میان سوریه و آمریکا/ هدف واشنگتن از جایگیری جدید در منطقه علیه روسیه و چین

«جلال چراغی» کارشناس مسائل سیاسی منطقه با اشاره به تکاپوی عربستان برای میانجیگری میان سوریه و آمریکا در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: مسأله میانجیگری سعودی‌ها میان آمریکا و سوریه را باید در چارچوب سیاست‌های ولیعهد عربستان در قبال منطقه دانست. عربستان از سال‌ها پیش تاکنون سیاست‌های مخربی را در پیش گرفته بود اما حالا به این سمت رفته است که کنشگری خود را در قبال منطقه و به خصوص کشورهای عربی و اسلامی به رخ تمام جهان بکشد. از منظر دیگر باید توجه داشت که ایالات متحده هم میخواهد چین و روسیه بیش از این وارد منطقه نشوند و منافع آمریکا را تحت‌الشعاع قرار ندهند. بر این اساس با توجه به تحولاتی که در سطح منطقه رخ داده و با عنایت به پیروزی اردوغان در انتخابات اخیر ترکیه احتمالاً سیاست ایالات متحده به سمت و سوی دیگر پیش خواهد رفت؛ مضاف بر این مسائل باید متوجه بود که رفتار اسرائیل در منطقه هم باب میل واشنگتن نیست.

وی ادامه داد: به همین جهت سعودی‌ها می‌خواهند همانند عمان و چین در آینده نقش میانجی را بازی کنند و به نوعی خود را هدایت‌کننده اوضاع و همچنین مرجعی برای حل اختلاف میان کشورهای عربی و اسلامی به همگان معرفی کنند. معتقدم ایفای نقش میانجی میان آمریکا و سوریه بیش از هر کشوری برای عمان قابل قبول است تا عربستان سعودی. اگر عمان همین نقش را قبول کرده باشد یا در آینده بپذیرد که میان دمشق و واشنگتن میانجیگری کند، بدون شک از قبل چراغ سبز ایالات متحده را دریافت کرده است تا در نهایت واشنگتن بتواند راه را برای تثبیت منافع روسیه، چین و ایران ناهموار و حتی مسدود کند. این تحرکات می‌تواند به معنای یک راهبرد جدید و البته پشت‌پرده‌ای هم قلمداد شود؛ چراکه سرعت تحولات در منطقه به نوعی در حال سرعت گرفتن است و ایالات متحده هم نمی‌خواهد منافعش در میانه این تحولات دفن شود.

این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: در این میان سازمان ملل هم به نوعی در پشت پرده فعال شده است و اخبار حکایت از آن دارد که نماینده ویژه سازمان ملل در پرونده سوریه هم گفت‌وگوهایی را با طرفین مختلف از جمله ایالات متحده و عربستان سعودی انجام داده است. معتقدم کشورهای عربی می‌خواهند به نوبه خود وارد پرونده سوریه شوند اما واقعیت این است که ریاض و ابوظبی به عنوان دو قطب اصلی سیاسی و اقتصادی در منطقه در این میان با یکدیگر رقابت‌هایی را دارند اما باید توجه داشت که آنها هم بدون اذن ایالات متحده وارد پرونده سوریه نمی‌شوند. عربستان و امارات به این سمت و سو می‌روند که با کنشگری خود چراغ سبز آمریکا را به نفع خود و منافعشان کسب کنند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: به همین دلیل است که می‌بینیم علاوه بر عمان که در مسائل میانجیگری از سال‌های گذشته فعال بوده، حالا عربستان سعودی هم وارد میدان شده و به دنبال تامین منافع خود از طریق ایفای نقش منطقه‌ای رفته است. این در حالی است که ایالات متحده از چندین سال قبل علاوه و لبنان، سوریه را هم تحت عنوان قانون قیصر تحریم کرده و حتی از کردهای سوریه به صورت مجزا و تمام قد حمایت می‌کند. بر همین اساس اگر قرار باشد واشنگتن با دمشق وارد فاز جدیدی از روابط شود، بدون تردید شروط خاص خود را به دولت سوریه اعلام خواهد کرد اما آنچه که مشخص است این خواهد بود که این پرونده به زودی حل و فصل نخواهد شد نیاز به فرصت بیشتری دارد.