اردوغان به عنوان «نامزد مستقر» در حال مهندسی افکار با اهرم دستاوردها است/ سوق دادن آرای سایر نامزدها به سوی قلیچداراوغلو متصور است/ «قاعده غافلگیری نوامبر» درباره ترکیه مصداق ندارد

«رحمان قهرمانپور» کارشناس مسائل ترکیه با اشاره به آخرین وضعیت سیاسی اردوغان در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ترکیه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: در تحلیل فضای فعلی انتخابات ریاست جمهوری ترکیه باید به این موضوع اشاره شود که رجب طیب اردوغان به عنوان «نامزد مستقر» و کمال قلیچداراوغلو به عنوان «نامزد چالشی» به حساب می‌آیند که البته هر دو نفر راهبردهای متفاوت از یکدیگر دارند. معتقدم که می‌توان وضعیت رقابت هر دو نامزد را با انتخابات ریاست جمهوری برزیل که در یک سو ژائیر بولسونارو و در سوی دیگر لولا داسیلوا قرار داشت، مقایسه کرد. باید متوجه بود که اردوغان به عنوان نامزد مستقر، هم پول در اختیار دارد و هم اینکه رسانه‌ها را تحت سلطه خود دارد و می‌تواند از تمام امکانات دولتی به نفع خود استفاده کند. به موازات این مسأله شاهد گسترش ارائه خدمات عمومی توسط اردوغان هستیم؛ به گونه‌ای که او بحث استفاده رایگان گاز به مدت یک ماه و همچنین اعطای کمک دولتی به شهروندان برای خرید خودروی هوشمند ساخت ترکیه را مطرح کرده است.

وی ادامه داد: اردوغان از سوی دیگر در حوزه سیاست خارجی هم به دنبال آن بود تا با استفاده از برخی پرونده‌ها بتوانند آرای بیشتری به سمت خود جذب کند که یک نمونه آن را می‌توان به مساله آوارگان سوریه اشاره کرد که البته خروجی خاصی با محوریت این مؤلفه رخ نداد. حالا هم اردوغان مساله ترور معاون رهبر داعش را مطرح کرده تا بتواند به نفع خود افکار عمومی را مهندسی کند. اگرچه اعلام کرده که قلیچداراوغلو توسط پ.ک.ک حمایت می‌شود، اما باید توجه داشت که رقیب اردوغان معتقد است او با تمام بزرگنمایی‌های انتخاباتی حتی نتوانسته قیمت پیاز در ترکیه را کنترل کند. قلیچداراوغلو معتقد است که نگاه اردوغان به جامعه، یک نگاه بالا به پایین است و حتی اعلام کرده که رئیس‌جمهوری فعلی ترکیه جامعه را دو پاره کرده است. این در حالی است که کسالت اردوغان باعث شد تا کمپین انتخاباتی قلیچدار اوغلو جان تازه‌ای به خود بگیرد.

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل تصریح کرد: باید متوجه بود که حدود ۱۲ روز تا انتخابات وقت باقی مانده و به همین دلیل نمی‌توان یک تحلیل قطعی ارائه کرد اما به هر ترتیب قلیچداراوغلو در بسیاری از نظرسنجی‌ها از اردوغان پیشی گرفته است و احتمال دارد که ائتلاف‌ احزاب مخالف اردوغان بتواند طی روزهای آینده وی را به چالش بکشند. آنچه در این بین باید موردنظر قرار بگیرد این است که احتمال دارد اگر مخالفان اردوغان به این نتیجه برسند که می‌توانند او را شکست دهند، آرای خود را به سمت صندوق قلیچداراوغلو هدایت کنند. به عنوان مثال احتمال می‌رود آرای «محمد اینجه» و همچنین آرای «سینان اوغان» یا در دور اول و یا در دور دوم به صندوق رقیب اردوغان ریخته شود و در آنجا که نتیجه انتخابات به صورت کلی تغییر پیدا می‌کند.

وی افزود: در مورد سلامتی جسمی اردوغان هم از ظاهر وی مشخص است که او همانند گذشته تحت درمان قرار دارد؛ چراکه در کمپین‌های انتخاباتی هیچ جنب و جوشی از سوی او دیده نمی‌شود. بر همین اساس معتقدم احتمال دارد که یک موج سیاسی به نفع قلیچداراوغلو از حیث میزان آراء به وجود بیاید اما باز هم مشخص نیست اردوغان در روزهای منتهی به انتخابات چگونه عمل خواهد کرد. نکته‌ای که به نظرم باید بدان اشاره شود این است که در مورد انتخابات ترکیه نمی‌توان از «قاعده غافلگیری نوامبر» که در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا مطرح می‌شود استفاده کرد. به همین جهت باید توجه کرد که اردوغان در یک سوی میدان قرار دارد و بسیاری از مخالفان او مانند علی باباجان، احمد داووداوغلو و همچنین مرال آکشنر در سوی دیگر میدان قرار دارند که این مسأله، هم دارای نقاط ضعف است و هم نقطه قوت به حساب می‌آید.

قهرمانپور در پایان خاطرنشان کرد: موضوع دیگر در مورد آرای جوانان ترکیه است. بر اساس آخرین نظرسنجی منتشر شده تنها ۲۰ درصد از جوانان ۱۸ تا ۲۵ ساله مایل به رأی دادن به نفع اردوغان نیستند و این طیف به دلیل داشتن تحصیلات و گرایشات چپی بیشتر به سمت قلیچداراوغلو متمایل هستند. از نظر فرمول تکنیکالِ برگزاری انتخابات، حدود چهار درصد «آرای مردد» وجود دارد و این آرا، با آرای سرگردان کاملاً متفاوت است. کسانی آرای مردد دارند که قصد شرکت در انتخابات را دارند اما نمی‌دانند به کدام نامزد رأی بدهند. اما «رأی سرگردان» به آرایی گفته می‌شود که اشخاص اساساً مشخص نیست در انتخابات شرکت می‌کنند یا خیر. بنابراین اگر اردوغان به فرض محال بتواند چهار درصد آرای مردد را کسب کند، می‌توان گفت که او پیروز انتخابات خواهد بود. به هر ترتیب احتمال دارد وی طی روزهای آینده دستاوردهای بیشتری از خود به نمایش بگذارد که این می‌تواند آرای او را به صورت پلکانی افزایش دهد اما کسب آرای مردد طی یک شبانه‌روز غیرممکن است.