زرگر در گفتوگو با ایلنا:
عادیسازی روابط قطر و امارات منبعث از تغییر راهبرد عربستان خواهد بود/عوامل همگرایی بیش از عوامل واگرایی در خلیج فارس است
کارشناس مسائل بینالملل گفت: قطر از وضعیت فعلی در حاشیه خلیج فارس دچار تغییر شده و حالا بحث بازسازی روابط این کشور با امارات و بحرین در فضای حاکم بر منطقه و نظام بینالملل مطرح است.
«علیاصغر زرگر» کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به تصمیم قطر برای عادیسازی روابط با امارات در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: تحولات اخیر در منطقه ریشه در مسائل مربوط به سالهای قبل دارد. اگر روابط میان قطر و سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس را کنار بگذاریم، ریشه این تحولات و اصل آن را باید در سیاست خارجی عربستان دنبال کنیم؛ چراکه ریاض در حال ترسیم سیاست خارجی چند وجهی است. معتقدم که در این برهه از تاریخ عربستان سعودی در حال گردش از انحصار در سیاست خارجی به سمت ایالات متحده است و چند جانبهگرایی را در دستور کار قرار داده است. در این میان جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده هم در این میان به دنبال آن بوده که سایه سنگین سیاست خارجی آمریکا را از منطقه و حاشیه خلیج فارس به سوی شرق آسیا و به خصوص تنگه تایوان منتقل کند. به همین دلیل جهتگیری انحصاری سیاست اعراب را باید نوعی از این تغییر نشخص دانست.
وی ادامه داد: دادهها و مستندات موجود نشان میدهد که عربستان سعودی به این نتیجه رسیده که باید از انحصارگرایی در سیاست خارجی به نفع ایالات متحده خارج شود و حتی دیپلماسی چین را در بحث بهبود روابط با ایران را پذیرفت. به همین دلیل باید گفت که مبداء تغییر روابط در منطقه را باید دگرگونی راهبرد عربستان سعودی دانست. در این بین عربستان روابط خود با ایران، سوریه و یمن را بازتعریف کرد و یک روند جدید را در دستور کار خود قرار داده است؛ چراکه ریاض نیازمند این تنشزدایی در منطقه است. عربستان در شرایط کنونی احساس میکند که میتواند روی چین، روسیه و ایران حساب کند. در این بین قطر هم از این وضعیت دچار تغییر شده و حالا بحث بازسازی روابط این کشور با امارات و بحرین در فضای حاکم بر منطقه و نظام بینالملل مطرح است.
این تحلیلگر مسائل سیاسی با تاکید بر جایگاه منطقهای و بینالمللی قطر تصریح کرد: رابطه دوحه با ایران در یک سطح قابل قبولی قرار دارد و بهرغم رابطه با آمریکا، این کشور در حال بازیگری در قضیه صلح فلسطین است. از سوی دیگر نقش رسانهای و سیاسی قطر در حاشیه خلیج فارس و منطقه بسیار مهم است و همچنین میزبانی دوحه برای جام جهانی هم یک رویداد مهم بود که نشان میدهد قطر یک جایگاه ویژه برای خود به وجود آورده است. این یک سیاست همهجانبه و مستقل است که در نهایت جایگاه آن را تثبیت میکند. با وجود تمام این مسائل و سیاستهای خاص دوحه، حتی اگر هم رابطه رسمی وجود نداشته است، حالا روابط با امارات را در دستور کار قرار داده است که مکمل سیاست تنشزدایی در منطقه است که عربستان آن را پیش برده است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: برخی از مفسران معتقدند که صلح در حاشیه خلیج فارس چندان دوام نمیآورد و هر لحظه ممکن است اوضاع به هم بریزد و این در حالیست که بحث عادیسازی روابط قطر با بحرین هم مطرح شده است و بر اساس اعلام وزارت خارجه دوحه، چند هفته دیگر روابط قطر با امارات و بحرین به حالت عادی بر میگردد و سپس سفارتخانههای طرفین در خاک یکدیگر بازگشایی خواهد شد. بر اساس آنچه که دیده میشود، عوامل همگرایی بیش از عوامل واگرایی در خلیج فارس است و حتی ایران هم به دنبال کاهش تنش در این راستا برآمده است. در نهایت باید بگویم که این اقدام قطر را باید به موازات سیاستهای عربستان تحلیل کرد. بدون تردید ریاض در حال کاهش حساسیتها است و به نظرم بحث توسعه همهجانبه را در دستور کار خود قرار دادهاند.