فرجیراد در گفتوگو با ایلنا:
سنجش عمق اقدام روسیه علیه فنلاند نیاز به زمان دارد/ خصومت مسکو و هلسینکی حتی با صلح در اوکراین هم پایان نمییابد
سفیر پیشین ایران در نروژ گفت: فنلاند بزرگترین توپخانه نظامی قاره اروپا را دارد که از زمان جنگ جهانی و پس از جنگ سرد در این کشور وجود داشت و پیوستن آن به ناتو به معنای تقویت این سازمان از حیث رزمی علیه روسیه به حساب میآید.
«عبدالرضا فرجیراد» سفیر پیشین ایران در نروژ در تشریح دلایل و پیامدهای پیوستن فنلاند به ناتو در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: بعد از جنگ جهانی اول فنلاند که قبل از آن در اشغال روسیه قرار داشت، مستقل شد و سپس بعد از جنگ جهانی دوم هم یک همزیستی مسالمتآمیز میان مسکو و هلسینکی شکل گرفت و به نوعی این رابطه در بسیاری از مقاطع زبانزد عام و خاص بود؛ به گونهای که بسیاری از کشورها زیستن دو کشور در کنار یکدیگر را به یک مدل جهانی و مثالزدنی تشبیه میکردند. این روند ادامه داشت تا اینکه پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین همه چیز به هم ریخت و شاهد آن بودیم که بحث پیوستن فنلاند به ناتو مطرح شد. تا همین چند روز پیش مشخص نبود که فنلاند چه زمانی قرار است عضو ناتو شود اما دو روز قبل منابع خبری اعلام کردند که این کشور با امضای اوراق مربوط به عضویت در ناتو رسماً به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی پیوست.
وی ادامه داد: توجه داشته باشید که بسیاری از نخبگان و سیاستمداران فنلاند از این موضوع ترس داشتند که مبادا آنها هم به سرنوشت اوکراین دچار شوند و به همین جهت بحث پیوستن به ناتو را در دستور کار قرار دادند که البته در این میان ترکیه هم مخالفتهایی از خود نشان داد. اصل قضیه این بود که ترکیه در مورد عضویت فنلاند در ناتو مخالفت ضمنی از خود نشان داد اما در نهایت این موضوع حل و فصل شد و فنلاند به عنوان سی و یکمین عضو، وارد ناتو شد ولی در مورد عضویت سوئد در ناتو دقیقاً شاهد یک مسئله متفاوت هستیم. ترکیه فعالیت گروههای مخالف خود به خصوص عناصر پ.ک.ک در خاک سوئد را علیه منافع و امنیت ملی خود قلمداد کرد و به همین جهت خواستار آن بود دولت حاکم بر استکهلم این عناصر را تحویل آنکارا دهد و همین موضوع به یک مسأله اختلافی تبدیل شد.
این استاد ژئوپلیتیک تصریح کرد: اینکه سوئد چه زمانی همانند فنلاند به ناتو میپیوندد مشخص نیست اما در نهایت باید گفت که حالا نزدیک به ۱۴۰۰ کیلومتر مرز مشترک فنلاند و روسیه تحت سلطه ناتو قرار دارد که این میزان را باید به مرز کشورهای بالتیک اضافه کنیم که نشان میدهد حالا مرزهای غربی روسیه به نوعی شاهد حضور ناتو و گسترش این نهاد غربی است. واقعیت این است که حتی اگر همین امروز جنگ اوکراین پایان یابد بدون شک خصومت جدی میان روسیه با فنلاند پایان نخواهد یافت. به یاد داریم که در زمان صدراعظمی آنگلا مرکل، کشور آلمان سعی داشت تنش با روسیه را کم کند و به نوعی اروپا را از درگیر شدن با مسکو در تمامی ابعاد حفظ کند اما بریتانیا و آمریکا این دشمنیها را تشدید کردند و توانستند کشورهای مانند لهستان را با تفکر خود و علیه مسکو هماهنگ کنند.
وی افزود: در شرایط فعلی روسیه در یک نقطه ضعف مشخص از حیث سیاسی و اقتصادی و حتی نظامی قرار گرفته است. ممکن است عدهای بگویند که شهر باخموت در اوکراین تحت تصرف روسیه قرار دارد که این نشان پیروزی نسبی در عرصه نظامی است اما واقعیت این است که این مدل از پیشروی نظامی، آنهم از سوی قدرتی مانند روسیه دقیقاً خارج از برآوردهای مسکو بوده و اوضاع به سمتی رفت که این کشور مجبور شد از برخی متحدان خود سلاح خریداری کند. به همین جهت روسیه در مقام مخابره کننده پیام تهدید، پیوستن فنلاند به ناتو را برجسته میکند اما فعلاً معلوم نیست که روسها از حیث نظامی قرار است چه اقدامی علیه هلسینکی انجام دهند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی با اشاره به مشکلات اقتصادی روسیه گفت: نکتهای که در اینجا باید به آن اشاره شود موانع و چالشهای مربوط به اقتصاد روسیه است. ذخیره ارزی این کشور قبل از شروع جنگ اوکراین چیزی در حدود ۷۰۰ میلیارد دلار بود و در این راستا حدود ۳۵۰۰ شرکت که در روسیه سرمایهگذاری کرده بودند به دلیل شروع جنگ اوکراین از این کشور خارج شدند. به موازات این وضعیت شاهد ادامه تحریمها علیه روسها هستیم و مجموع این مولفههای تجاری و اقتصادی به خوبی نشان میدهد که روسها برای تخصیص بیش از حد بودجه برای ارتش کشورشان و در نهایت ضربه به فنلاند با مشکلات عدیدهای روبرو هستند. نکته نهایی این است که در شرایط کنونی، فنلاند به لهستان دوم برای روسیه تبدیل شده است؛ چراکه بارها دیدهایم لهستان برای روسها بیشترین مزاحمت را ایجاد کرده و از اوکراین به صورت تمام قد حمایت کرده بود و در مقابل مسکو نتوانست علیه لهستان دست به اقدام عملی بزند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: معتقدم حتی اگر توافق صلح میان روسیه و اوکراین هم امضا شود، باز هم مسکو نمیتواند علیه هلسینکی دست به اقدام عملی بزند. لذا معتقدم در نهایت روسیه برای زهر چشم گرفتن از فنلاند ممکن است چندین موشک تاکتیکی هستهای در مرز خود با این کشور مستقر کنند اما مهمتر آن است که فنلاند بزرگترین توپخانه نظامی قاره اروپا را در دست دارد. این توپخانه از زمان جنگ جهانی و پس از آن جنگ سرد در این کشور وجود داشته و پیوستن آن به ناتو به معنای تقویت این سازمان از حیث رزمی علیه روسیه به حساب میآید.