جهان در سالی که گذشت؛ پرونده ششم: آمریکای لاتین
موج چپگرایی جدید در آمریکای لاتین آغاز شده است/ از تغییر استراتژیک قدرت در کلمبیا تا بازگشت امید به مردم برزیل
یک تحلیلگر مسائل آمریکای لاتین گفت: موج چپگرایی جدیدی در برخی کشورهای آمریکای لاتین به وقوع پیوسته است که محور اصلی اقداماتشان مرتبط با مباحث تقسیم ثروت و عدالت است.
هادی اعلمی فریمان در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، با مرور و تحلیل مهمترین تحولات سیاسی آمریکای لاتین در سال ۲۰۲۲ و چالشهایی که کشورهای آمریکای مرکزی و جنوبی در سال ۲۰۲۳ با آنها مواجه خواهند بود، گفت: ما دو مسأله مهم را در این بخش از جهان داریم که یکی پایان پاندمی کووید- ۱۹ است که بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین به ویژه برزیل را تحت تأثیر قرار داد چرا رئیس جمهورش اساسا اعتقادی به قرنطینه نداشت و خیلی مخالفت میکرد. همچنین این پاندمی رشد اقتصادی را به تعویق انداخت و بسیاری از کشورها فشارهای زیادی را تحمل کردند. مسأله بعدی نیز موج چپگرایی جدیدی است که در برخی کشورهای آمریکای لاتین به وقوع پیوسته است. در هندوراس، شیلی، کلمبیا و برزیل در سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ انتخابات برگزار و موجب شد تا رؤسای جمهور چپگرایی در این کشورها بر سر کار بیایند که محور اصلی آن نیز مباحث تقسیم ثروت و عدالت است.
وی ادامه داد: همچنین در ماههای پایانی سال تحولات جدیدی در کشور ونزوئلا اتفاق افتاده که ناشی از بحران اوکراین است. تقریبا دو سال است که بعد از جریانات مرتبط با شناسایی خوان گوایدو ما این بحث را داشتیم که ۴۵ کشور وی را به رسمیت شناختند و این امر موجب بروز مشکلاتی در این کشور و البته گستردهتر شدن تحریمهای آمریکا شد. پس از این تحول شاهد این بودیم دولت مادورو که ابتدا تفاهم نامهای را با اپوزیسیون بست و مذاکراتی را با میانجیگری نروژ آغاز کردند که در ابتدا شکست خورد و مجددا در اوایل ماه می و آوریل به این سمت شروع شد و آمریکاییها هم به دلیل اینکه موضوع انرژی را به شدت دنبال میکردند ترجیح دادند با ونزوئلا وارد بحث شوند و ظاهرا مذاکرات محرمانهای آغاز شد و در جریان این مذاکرات تعدادی زندانی مبادله شدند و آمریکا یک فرصت شش ماهه را به شرکت نفتی «شورون» داد و شرکت نفتی «رپسول» نیز تمایل داشت که بدهیهای خود را صاف کند و این فرصت موجب شد تا برای دولت مادورو فرصت تنفسی ایجاد شود و به نظر میرسد که این مساله دورنمای روشنی نیز داشته باشد.
این تحلیلگر مسائل آمریکای لاتین در خصوص چالشهای پیش روی رهبران چپگرای آمریکای لاتین در سال ۲۰۲۳ گفت: ما یک مدل رهبرانی را در آمریکای لاتین به ویژه در شیلی و کلمبیا داریم که رهبران جوان چپ هستند که دیدگاههای به مراتب مدرنتری را نسبت به رهبران قدیمی دارند. شیلی در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ شاهد برگزاری تظاهراتها و اعتراضات سنگینی بود و جنبش سراسری که میتوان آن را شبهانقلاب نامید در واکنش به وضع موجود و سیاست راست گرایان شکل گرفت که در نهایت موجب شد تا در انتخابات سال ۲۰۲۱ میلادی، گابریل بوریک به ریاستجمهوری برسد و یک جنبش مدنی سراسری در کشور ایجاد کند که خیلی مورد استقبال نسل جوان قرار گرفت چرا که سیاستهایی را دنبال میکند که در حوزه چپگرایی مدرن است. معتقدم این تحول مهم و قابل تأملی در شیلی بود هرچند بعدا با چالشهایی مواجه شد و مردم از تغییر قانون اساسی بصورت رادیکال استقبال نکردند و این به معنای پایان داستان چپگرایی جدید نیست و این چپ جدید احتمالا تحول زیادی را در این کشور رقم خواهند زد.
وی افزود: یک بحثی هم در این راستا در کلمبیا داریم که گوستاوو پترو یک تغییر استراتژیک در جابهجایی قدرت است که با این عنوان که کلمبیا سالها پایگاه سنتی جناح راست بوده و آمریکا در آنجا پایگاههای نظامی متعددی داشته خیلی تحول جدی در این کشور ایجاد کرده است. بحثی هم در برزیل داریم که لولا داسیلوا مجددا روی کار خواهد آمد که مردم به لحاظ اینکه یک نوستالژی خوبی از دوران وی در حوزه فقرزدایی دارند، بسیار نسبت به آینده امیدوار هستند.