کاکایی در گفت‌وگو با ایلنا:
اجماع احزاب رقیب حزب عدالت و توسعه، خودشان را برای انتخابات ۲۰۲۳ آماده می‌کنند/ اعلام اردوغان درباره آخرین کاندیداتوری در انتخابات پیش‌رو، تبلیغ زودهنگام است
یک پژوهشگر و تحلیلگر مسائل ترکیه گفت: سخنان رئیسجمهوری ترکیه مبنی بر اینکه انتخابات ۲۰۲۳ آخرین حضور وی به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری خواهد بود، از چند منظر قابل بررسی است؛ نخست این اظهارنظر پیش از آنکه از نظر فنی مورد بررسی قرار بگیرد به نظر می‌رسد یک تبلیغات زودهنگام با این هدف است که بتواند تاثیرات روانی خودش را بر جامعه ترکیه بگذارد.
سیامک کاکایی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در تحلیل خبر آخرین کاندیداتوری رجب طیب اردوغان در انتخابات ۲۰۲۳ و در پاسخ به این پرسش که آیا رئیسجمهوری ترکیه حقیقتا به می‌خواهد تا حداکثر پنج سال آینده از مناصب انتخابی کنار برود، یا این خبر تنها تاکتیکی انتخاباتی است، گفت: انتخابات پارلمانی و ریاستجمهوری ترکیه در ژوئن ۲۰۲۳ یکی از مهمترین و شاید پرچالش‌ترین انتخابات‌های در این کشور قلمداد میشود چرا که نه تنها حزب حاکم به همراه حزب ائتلافی‌اش یعنی حرکت ملی این انتخابات را با حساسیت بالا تعقیب و دنبال می‌کند بلکه یک اجتماعی از احزاب رقیب و مخالف برای حضور فعالانه در این انتخابات یک ائتلاف ششگانه را که شامل دو حزب مهم جمهوری خلق به رهبری کمال قلیچدار اوغلو و حزب خوب به رهبری مرال آکشنر است را تشکیل می‌‌دهند و احزاب دیگر به خصوص حزب کُردگرای دموکراتیک خلق‌ها نیز خودشان را برای انتخابات آماده می‌کنند.
وی ادامه داد: انتخابات سال آینده ترکیه دو ویژگی دارد؛ نخست اینکه انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری همزمان انجام میشود و دوم اینکه رقبای حزب حاکم تلاش‌شان این است که این وعده را به هواداران خود بدهند که به دنبال اعمال تغییراتی در قانون اساسی خواهند بود تا سیستم سیاسی این کشور را که در همهپرسی ۲۰۱۷ از پارلمانی به ریاستی تغییر کرده بود مجددا به پارلمانی بازگردانند که این‌ها به عنوان شعارها یا راهبردهای انتخاباتی مطرح میشود.
این تحلیلگر مسائل ترکیه گفت: سخنان رجب طیب اردوغان مبنی بر اینکه انتخابات ۲۰۲۳ آخرین حضور وی به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری خواهد بود، از چند منظر قابل بررسی است؛ نخست این اظهارنظر پیش از آنکه از نظر فنی مورد بررسی قرار بگیرد به نظر می‌رسد یک تبلیغات زودهنگام با این هدف است که بتواند تاثیرات روانی خودش را بر جامعه ترکیه بگذارد که اردوغان شخصیتی سیاسی است که توانسته ۲۰ سال در این کشور تاثیرگذار باشد و این تفکر و ذهنیت را ایجاد کند که حضور وی در عرصه سیاست ایجاد ثبات خواهد کرد و این تبلیغی برای انتخابات سال آینده است.
وی ادامه داد: نکته دوم این است که اگر این سخنان از نظر فنی مورد بررسی قرار بگیرد و فرض نیز بر این گرفته شود که اردوغان در انتخابات سال آینده به پیروزی برسد، به این دلیل که در تغییر قانون اساسی، دوره ریاست جمهوری پنج ساله تعریف شده و ایشان هم تنها می‌تواند دو دوره کاندیدای این سمت باشد، در نتیجه به صورت قانونی، ایشان اجازه شرکت مجدد در انتخابات را نخواهد داشت و لازم است تا حداقل پنج سال از جایگاه ریاستجمهوری کنار بماند تا دوباره امکان کاندیداتوری داشته باشد.
وی افزود: در نکته سوم اگر فرض بر این گرفته شود که اردوغان در انتخابات شکست بخورد و دوره پنج ساله نیز به اتمام برسد، انتخابات بعدی سال ۲۰۲۸ خواهد بود، در آن وضعیت ایشان به‌صورت سیتماتیک پنج سال اجازه حضور در این سمت را نخواهد داشت و سن ایشان هم در مقیاسی نیست که بخواهد در انتخابات بعدی نقش یک رئیسجمهوری موثر را ایفا کند و از نگاه روانی این مسائل قابل تحلیل است. فرض بگیریم که اردوغان در انتخابات ۲۰۲۳، پیروز انتخابات باشد و بنابراین پس از آن هم با طی یک دوره پنج ساله وضعیت متراتب است برای ایشان و حتی خود عدالت و توسعه نیز شرایط جدیدی را تجربه می‌کند.
کاکایی گفت: نکته چهارم که شاید خیلی مهمتر باشد این است که آینده حزب عدالت و توسعه و نقشآفرینی شخص اردوغان در این حزب مساله مهمی‌ست که اکنون نیز با چالش‌هایی مواجه است؛ اینکه آیا این حزب در انتخابات آتی قادر خواهد بود تا بیشترین کرسی را به دست بیاورد، هرچند با توجه به اینکه تغییر نظام سیاسی ترکیه، رای بالا تاثیری در چینش دولت نخواهد داشت اما به هر صورت اینکه این حزب بتواند همچنان حزب مهمی در صحنه سیاسی ترکیه باشد اکنون مخالفان با تردید به آن نگاه می‌کنند که شرایط ترکیه دستخوش تغییراتی است و یکی از مسائل مهم وضعیت اقتصادی این کشور است که تبدیل به پاشنه آشیل حزب عدالت توسعه و شخص اردوغان شده است.
وی افزود: بنابراین این وضعیت در آینده نزدیک و چالش‌های موجود وجود دارد و در عین حال اردوغان اعلام نکرده از عرصه سیاست کنار میرود؛ پس رهبری حزب عدالت و توسعه و چشمانداز آینده آن بسیار مهم خواهد بود و اینکه آیا حزب دچار انشقاق نخواهد شد؟ و اینکه آیا اگر این حزب انتخابات ریاستجمهوری را از دست داده و در انتخابات پارلمانی نیز تغییر در آرایش سیاسی پارلمان ایجاد شود، در فرآیند کلی سیاسی ترکیه تأثیرگذار خواهد بود؟ که این مسأله مهمی پیش روی سیاست و حکومت در ترکیه است.
وی ادامه داد: آخرین نکته نیز اینکه سال ۲۰۲۳، برای شخص اردوغان از ۱۰ سال قبل بسیار مهم بوده چرا که این سال برابر است با یکصدمین سال تاسیس نظام جمهوری در ترکیه بنابراین این عدد برای اردوغان مهم است که هم بتواند انتخابات ریاست جمهوری را برای سومین بار که دو دوره آن تحت قانون اساسی جدید بوده کسب کند. بنابراین به طور کلی اگر نگاهی به تحولات سیاسی ترکیه بیندازیم، سال پیش رو یک سال پر چالش برای شخص اردوغان، هم از منظر انتخابات و هم از نگاه حزبی خواهد بود.
