چراغی در گفت‌وگو با ایلنا:
عربستان، روسیه و اسرائیل به دنبال تغییر روند سیاسی آمریکا هستند/ ریاض در حال خلق گزاره‌های شرطی توسط رسانه‌های خود است/ تندروی ترامپ مانع ایجاد موج قرمز شد
کارشناس مسائل سیاسی منطقه گفت: خروجی انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا و کنست اسرائیل به علاوه رفتارهای سیاسی و رسانه‌ای ریاض نشان از همگرایی این دو به همراه روسیه برای روی کارآمدن جمهوری‌خواهان دارد.
«جلال چراغی» کارشناس مسائل سیاسی منطقه با اشاره به نتایج انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا بر در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: پیش‌بینی‌ها حاکی از این بود که جمهوری‌خواهان با رأی بسیار بالایی پیروز انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا می‌شوند و دلایلی هم که برای این موضوع ذکر می‌شد عمدتاً به مسائل اقتصادی و معیشتی ایالات متحده و عملکرد جو بایدن مربوط بود. در نهایت آنچه که در واشنگتن به وقوع پیوست باعث شد تا بسیاری از کارشناسان غافلگیر شوند و دلیلش این بود که جمهوری‌خواهان به‌رغم تبلیغات گسترده نتوانستند موج قرمز به راه بیندازند. آنچه به عنوان آخرین آمار منتشر شده نشان می‌دهد جمهوری‌خواهان در مجلس نمایندگان آمریکا ۲۱۸ کرسی به دست آوردند و فاصله دموکرات‌ها با آنها هفت رأی کمتر یعنی ۲۱۱ کرسی است. برخی محافل تحلیلی آمریکا تندروی ترامپ و جمهوری‌خواهان را مانع ایجاد موج قرمز اعلام کردند و به همین جهت است که ما می‌بینیم سنای آمریکا هم در دست دموکرات‌ها باقی ماند و به همین جهت باید گفت که محافظه‌کاران واشنگتن نتیجه مدنظرشان را کسب نکردند.
وی ادامه داد: همین روند را اگر در اسرائیل و در انتخابات کنست رژیم صهیونیستی بررسی کنیم به خوبی می‌بینیم که بنیامین نتانیاهو توانست بار دیگر به نمایندگی از تندروهای تل‌آویو اکثریت مطلق را کسب کند اما بسیاری معتقدند که کابینه تحت فرمان او را نمی‌توان غیرشکننده دانست؛ چراکه مشخص نیست جناح‌های عربی اسرائیل و مابقی احزاب چگونه قرار است با او همکاری کنند یا اینکه نتانیاهو چه سهمی برای آنها در نظر گرفته است. به هر ترتیب در داخل سرزمین‌های اشغالی خیلی از صهیونیست‌ها از آمدن نتانیاهو خوشحال نیستند؛ چراکه آمدن نتانیاهو هم می‌تواند معادلات داخلی و خارجی را به هم بریزد.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل گفت: به موازات این روند جریان‌های مقاومت فلسطین هم به دنبال تشدید مقابله با اسرائیل هستند. این دو رویداد مهم سیاسی (انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا و کنست اسرائیل) را به این دلیل در کنار هم قرار می‌دهیم که اخیراً دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری پیشین ایالات متحده هم برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا اعلام نامزدی کرده است. اینکه او در انتخابات دو سال آینده پیروز شود یا خیر یک موضوع کاملاً جدا از بحث ما است، آنچه که در این بین مهم به نظر می‌آید این است که نتانیاهو در یک مقطعی از وجودِ ترامپ استفاده کرد و با کشورهای منطقه‌ای وارد یک روابط عادی و علنی شد. روسیه هم در آنموقع و در فضای به وجود آمده در آن دوران سعی کرد یک موضع میانی از خود نشان دهد اما در نهایت این یائیر لاپید بود که سعی کرد برای تطهیر چهره اسرائیل یک راه میانه را در پیش بگیرد.
وی افزود: حالا اگر در فضای کنونی به سراغ عربستان سعودی برویم به وضوح می‌بینیم که رسانه‌های این کشور در طول دو ماه اخیر تماماً در جهت پیروزی جمهوری‌خواهان و به خصوص نامزدهای مورد حمایت ترامپ در انتخابات میان دوره‌ای تبلیغ کردند و به نوعی باید گفت که رسانه‌های عربستان در این مدت تریبون محافظه‌کاران واشنگتن بودند. در همین راستا بسیاری معتقدند که کاهش تولید روزانه ۲ میلیون بشکه نفت از سوی اوپک پلاس، یک سناریوی هماهنگ‌شده میان ریاض با مسکو و حتی برخی از افراد تیم ترامپ و جمهوری‌خواهان آمریکا بود تا بتوانند در این مسیر بایدن را تحت فشار بگذارند و نتایج انتخابات میان دوره‌ای را به نفع خود تغییر دهند. این اقدام باعث شد عربستان بیش از حد به روسیه نزدیک شود و تمام این روند نشان می‌دهد سعودی‌ها به دنبال بازگشت مجدد جمهوری‌خواهان و به خصوص تیم ترامپ در آمریکا هستند.
چراغی تصریح کرد: در مورد ایران و هم باید دانست که ریاض دوست دارد به تهران نزدیک شود و از زمان آتش‌بس در یمن این کشور علیه ایران موضع نگرفت. حتی چند هفته پیش، وزیر خارجه عربستان در گفت‌وگو با العربیه هیچ موضعی درباره مسائل داخلی ایران اتخاذ نکرد و صرفاً بحث مذاکره با تهران را مورد اشاره قرار داد. عربستان سعی کرده در این مدت در فاز سیاسی از در صلح با تهران وارد شود اما در فاز رسانه‌ای این مسئله ۱۸۰ درجه فرق می‌کند. در رسانه‌های منطقه‌ای عربستان یک روند مشخص قابل مشاهده است؛ به گونه‌ای که ریاض در حال اعتبار‌سازی برای دو رسانه اصلی خود یعنی «العربیه» و «الحدث» است. سعودی‌ها سعی دارند این دو رسانه (خصوصاً الحدث) را برای مخاطبان خود و به خصوص در محور تحولات ایران در سطح منطقه برجسته کنند. آنچه از رفتار رسانه‌ای عربستان سعودی بر می‌آید نشان‌دهنده این است که ریاض در حال مرجع‌سازی برای رسانه‌های تحت پوشش خود است و این به لحاظ عملیات روانی نه تنها در قبال ایران بلکه برای پیش بردن یک سری از روندهای منطقه‌ای اهمیت بسیار زیادی دارد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: از حیث سیاسی هم باید متوجه بود که عربستان از طریق رسانه‌هایش به دنبال خلق گزاره‌های شرطی برای مذاکرات سیاسی آینده با ایران است؛ به صورتی که ریاض سعی می‌کند در نهایت برای چانه‌زنی در مذاکرات سیاسی از این مؤلفه‌ها استفاده کند. در این میان سیاست‌های روسیه در قبال ایالات متحده هم قابل فهم و درک است. همانطور که تحولات امنیتی در فلسطین برای به روی کار آمدن نتانیاهو مفید بود ممکن است سیاست‌های آتی روسیه همانند همگرایی عربستان با مسکو در بحث کاهش تولید نفت هم اوضاع را به نفع جمهوری‌خواهان در انتخابات ۲۰۲۴ تغییر دهد. بر این اساس به عنوان جمع‌بندی باید بگویم مجموعه این تحولات که بدان اشاره شد می‌تواند تغییراتی را در سطح کلان و سپس در سطح منطقه‌ای به وجود بیاورد که چشم‌انداز امروزِ آن صراحتاً نشان می‌دهد عربستان، روسیه و اسرائیل با سیاست‌های دولت دموکرات آمریکا به نتیجه دلخواه خود نرسیده‌اند و حالا به دنبال اعمال نفوذ و قدرت برای تغییر این روند هستند.
