مؤمنی در گفت‌وگو با ایلنا:
روسیه با رفراندوم در شرق اوکراین به دنبال ماهیت‌سازی حقوقی برای اقداماتش است/ سربازان روسی انگیزه‌ای برای جنگ ندارند/ برگزاری همه‌پرسی، منازعه جدیدی را رقم می‌زند
کارشناس مسائل روسیه گفت: اعلام بسیج عمومی روسیه نشان می‌دهد اوکراین از فاز دفاعی به تهاجمی وارد شده و یک شکست سنگین را برای مسکو رقم می‌زند.
«قاسم مومنی» کارشناس مسائل روسیه در تشریح دلایل و پیامدهای برگزاری رفراندوم در مناطق شرقی اوکراین در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: بر خلاف انتظار مقامات روسیه که هفت ماه پیش فکر می‌کردند که طی چند هفته می‌تواند اوکراین را به صورت کامل به اشغال خود درآورند، اوضاع به گونه‌ای دیگر پیش رفت؛ به گونه‌ای که برخلاف آنچه که روس‌ها فکر می‌کردند نه تنها اشغال اوکراین به صورت کامل میسر نشد بلکه حالا شاهد پیشروی ارتش کی‌یف به سمت سایر مناطق هستیم. به نظرم شکست روس‌ها در این منازعه دو دلیل عمده دارد. نخست اینکه غرب و در رأس آن ایالات متحده با ارائه اطلاعات و داده‌های فریب توانست به نوعی روسیه را وارد یک جنگ عظیم کند و ترغیب کردن مسکو توسط واشنگتن باعث شد تا به امروز اوضاع بر پایه یک جنگ چند جانبه پیش برود که روس‌ها فعلاً متضرر اصلی این جنگ به حساب می‌آیند.
وی ادامه داد: دلیل دوم به تسلیحات و تجهیزاتی که روسیه در این جنگ مورد استفاده قرار داد برمی‌گردد. واقعیت این است که چندان نیاز که یک شخص برای تحلیل اوضاع و احوال میدانی اوکراین تخصص نظامی داشته باشد بلکه با یک نگاه و حتی آمارهایی که از سوی مسکو و سایر پایتخت‌ها منتشر می‌شود می‌توان به این جمع‌بندی رسید. واقعیت این است که روسیه در عرصه زمینی و پیاده به شدت ضعف دارد و حتی تسلیحات آنها فرسوده است اما در حوزه هوایی این‌گونه نیست. آنها در سوریه از اهرم حملات هوایی علیه تروریست‌ها استفاده کردند اما در جنگ اوکراین صراحتاً دیدیم که ارتش روسیه در محور زمینی و پیاده با مشکل جدی روبه‌رو است. تا جایی که برخی از ستون‌های زرهی تانک‌ها بنزین تمام کردند و به صورت مسکوت در جای خود ماندند که نشان می‌دهد برآورد ارتش روسیه به هیچ وجه درست نبوده است و این به معنای ضعف روس‌ها قلمداد می‌شود.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: توجه داشته باشید که اساساً سربازان روسیه انگیزه‌ای برای جنگ در اوکراین نداشته و ندارند. آنها به این موضوع فکر می‌کنند که شهروندان کشوری مانند اوکراین به زبان آنها سخن می‌گویند و اساساً همین سربازان روسیه هستند که همسر اوکراینی‌تبار دارند. این موضوع باعث شده تا خلل‌های ایدئولوژیک و روانی زیادی میان سربازان روسیه به وجود بیاید و عملاً آنها هیچ بینش عمیق ملی برای جنگیدن در نزاع ندارند و یک بی‌انگیزگی را میان آنها مشاهده می‌کنیم. به همین جهت معتقدم که توان نظامی ارتش و سربازان روسیه به هدر رفته است. این موضوع را اگر کنار وضعیت تسلیحاتی و تجهیزاتی ارتش روسیه قرار دهیم به این جمع‌بندی می‌رسیم که عملاً اوضاع و احوال برای ارتش روسیه چندان مناسب نیست. در این میان چندی پیش ما شاهد آن بودیم که روسیه اعلام بسیج عمومی کرد که نشان می‌دهد اوکراین از فاز دفاعی به تهاجمی وارد شده و یک شکست سنگین را برای روسیه رقم می‌زند.
مؤمنی افزود: بر همین اساس مسکو حالا به دنبال برگزاری رفراندوم در مناطق شرقی اوکراین است تا بتواند به اقدامات خود یک ماهیت حقوقی بدهد و چندی بعد اعلام کند که مردم این ناحیه از اوکراین خودشان خواهان پیوستن به خاک فدراسیون روسیه بوده‌اند. بدون تردید نتیجه رفراندومی که روس‌ها در شرق اوکراین برگزار خواهند کرد، هرچه که باشد مورد قبول غرب قرار نخواهد گرفت و غربی‌ها هم بدون شک بر آن خواهند تاخت. توجه داشته باشید که روسیه در شرایط کنونی نه می‌تواند عقب‌نشینی کند و نه می‌تواند به پیشروی‌های خود ادامه دهد. بر همین منوال معتقدم که ولادیمیر پوتین باید به سمت برقراری یک صلح مشخص در بازه زمانی فعلی باشد اما نکته اینجاست که ایالات متحده هم نمی‌خواهد این جنگ در وضعیت فعلی پایان یابد و به نوعی خواهان ادامه آن هستند؛ چراکه غربی‌ها تمام توان خود را بر تضعیف روسیه در جبهه اوکراین قرار داده‌اند و می‌خواهند این راه را تا آخر ادامه دهند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: معتقدم که با توجه به وضعیت فعلی رفراندوم در شرق اوکراین یک منازعه جدید را رقم خواهد زد و حتی احتمال دارد کشورهایی مانند بلاروس و چندین کشور که با روسیه متحد هستند، صرفاً از این رفراندوم استقبال کنند و آن را مورد تایید خود قرار دهند. آنچه در این میان مهم خواهد بود این است که جامعه ملل بدون شک این اقدام روسیه در شرق اوکراین را قبول نخواهد کرد و بدون شک اوضاع به سمت و سوی دیگر خواهد رفت و حتی ممکن است که جنگ در اوکراین خصوصاً از سوی غربی‌ها شدت بگیرد. در این میان باید متوجه بود که اروپا و آمریکا در وضعیت فعلی بسته‌های تحریم را برای مسکو در نظر خواهند گرفت و علاوه بر این بسته‌ها کمک‌های خودشان به کی‌یف را برای هدف قرار دادن روسیه تشدید می‌کنند. در نهایت باید متوجه بود که روسیه در زمانی دست به برگزاری رفراندوم در شرق اوکراین زده است که تمام رهبران دنیا در مجمع عمومی سازمان ملل مشغول سخنرانی هستند. روسیه با این اقدام در این بازه زمانی می‌خواهد به دنیا و تمام رهبرانش اعلام کند که هنوز در اوج قدرت است. دلیل دیگر مسکو از این رفراندوم این است که بتواند مواضعش را تثبیت کند و از سوی دیگر به شرق‌نشینان اوکراین یک قوت قلب مشخص بدهد. این در حالیست که همین اقدامات روسیه باعث شد تا دنیا پشت آمریکا بایستند.
