صدقیان در گفتوگو با ایلنا:
وقایع بغداد حاصل اشتباه محاسباتی صدر بود/ دود نزاعهای سیاسی صرفاً به چشم مردم عراق میرود/ تحرک صدریها، هیچ جریان سیاسی را جذب آنها نکرد
رئیس مرکز عربی مطالعات ایران گفت: در شرایط کنونی آمریکا خواهان بحران در عراق نیست، چراکه به غیر از بحث فروش نفت پروندههای مهمتری مانند اوکراین و تایوان را در دستور کار دارد.
«محمدصالح صدقیان» رئیس مرکز عربی مطالعات ایران با اشاره دلایل و پیامدهای وقایع اخیر بغداد در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: مطالباتی که مقتدی صدر از گذشته تاکنون مانند مبارزه با فساد مطرح کرده، اصولاً یک مطالبه کلی است و تمام جریانهای سیاسی عراق هم بر این موضوع تاکید داشتند؛ به گونهای که علاوه بر شیعیان، اهل تسنن و کُردها هم بر این موضوع تأکید داشتند اما اختلافاتی که در این بین وجود داشت، بحث کنترل و مبارزه با ابعاد این فساد بود. در این میان و پس از برگزاری انتخابات سراسری سال گذشته، صدر سعی کرد به هر ترتیب که شده دولت را تشکیل دهد و به همین دلیل بحث تشکیل کابینه بر اساس مؤلفههای موردنظرش را پیش کشید. صدریها به دنبال آن هستند که ارکان موردنظرشان و به خصوص پارلمان این کشور منحل شود تا در نهایت بتوانند شخصیتهای جدید به روی کار بیاورند و یک ساختار تازه را تشکیل دهند.
وی ادامه داد: واقعیت این است که چنین خواستههایی خارج از عرف و منطق قانونی است و به همین دلیل چندین ماه است که شاهد نزاعهای سیاسی میان این جریان با سایر طیفها هستیم. در این اثنا باید متوجه بود که مقتدی صدر خود را وارث پدر و خاندانی میداند که برای عراق خون داده است ولی در نهایت یک نگاه یک جانبهگرایی به وجود میآید. او از اینکه نتوانست به هر ترتیب دولت تشکیل دهد ناراحت است و یک رفتار متزلزل را که در پس آن یک بنبست سیاسی بود مشاهده کرد و به همین دلیل معتقدم که از حیث سیاسی ناامید شد. او فکر میکرد استعفای نمایندگان جریانش در پارلمان عراق میتواند برای صدریها دستاورد سیاسی به حساب بیاید و سطح چانهزنی آنها را بالا ببرد که البته اینگونه نشد و سایر جریانها بلافاصله پس از خروج نمایندگان صدر از پارلمان، صندلیهای خالی او را پر کردند.
این کارشناس مسائل سیاسی گفت: در نهایت روند به سمت اشغال پارلمان رفت و پس از آن هم بحث تحصن در مقابل شورای عالی قضایی کلید خورد و سپس اتفاقاتی افتاد که تمام دنیا طی روزهای اخیر شاهد آن بودند. این اتفاقات به علاوه رخدادهای اخیر، یک پرونده با چند بنبست را پیشِ روی صدر قرار داد و به همین دلیل معتقدم که تحرک او نتوانست هیچکدام از جریانهای سیاسی را به جناح صدر جذب کند. واقعیت این است که نه تنها شیعیان بلکه کُردها و اهل تسنن هم با او وارد ائتلاف و همکاری نشدند و حتی عشایر هم مایل به همگرایی با او نبودند. به همین جهت تنها ماندن جریان صدر آنها را در مقابل ارتش و دولت عراق قرار داد و باید بگویم که مقتدی صدر دچار یک اشتباه محاسباتی عجیب شد.
صدقیان افزود: توجه داشته باشید که در سال ۲۰۱۹ میلادی در ایالات متحده دولتی بر سر کار بود که مایک پمپئو و جان بولتون در آن حاضر بودند و تا کنار زدن عادل عبدالمهدی، نخستوزیر وقت پیش رفتند. در آن زمان تیم دونالد ترامپ به دنبال آن بودند تا نفوذ ایران در عراق را به حداقل برسانند اما در شرایط کنونی دولت بایدن در ایالات متحده خواهان ایجاد بحران در عراق نیست بلکه آنها میخواهند که بغداد در آرامش کامل غوطهور باشد؛ چراکه به غیر از بحث فروش نفت عراق، پروندههای مهمتری مانند اوکراین و تایوان را در دستور کار دارند. بر همین اساس معتقدم تنها کسانی که در این بین متضرر میشوند، مردم عراق هستند که تا دیروز معتقد بودند حق با مقتدی صدر و جریان او است اما شاید حالا دچار تزلزل شده باشند.
وی گفت: نکتهای که در این بین باید مورد اشاره قرار بگیرد این است که در انتخابات سال گذشته صرفاً ۲۰ درصد از واجدین شرایط در انتخابات شرکت کردند و مجموع آرای جریان صدر که ۷۳ کرسی را کسب کرد چیزی حدود ۸۰۰ هزار رای بود. در مقابل کسانی که به سایر جریانهای سیاسی شیعی رأی دادند چیزی حدود دو میلیون و ۴۰۰ تا دو میلیون و ۴۵۰ هزار نفر بودند. بر همین اساس رقمی بالغ بر بیش از سه میلیون رأی به جریانات حاکم بر بغداد داده شده است. لذا ممکن است کسانی که تاکنون با جریان مقتدی صدر هماهنگ بودند از این جریان کمی فاصله بگیرند.
این تحلیلگر مسائل عراق در پایان خاطرنشان کرد: بدون شک عموم مردم و حتی عراقیهایی که در خارج از کشورشان زندگی میکنند و صرفاً بستگانی در داخل عراق دارند، خواهان ثبات کشورشان هستند. به نظرم تمام جریانها و طیفهای سیاسی عراق باید خطوط قرمز را رعایت کنند تا خروجی نهایی به ضرر مردم این کشور تمام نشود. اینکه هر روز یا هر هفته پایتخت عراق تعطیل شود و کسب و کارها در شرایط اقتصادی کنونی به دلیل نزاعهای سیاسی و خیابانی تعلیق شود، بدون شک خروجی مطلوبی برای مردم عراق به بار نخواهد آورد و دود این تنشها صرفاً در چشم مردم میرود. به همین دلیل باید تمامی طرفین و جریانهای سیاسی از نزاع دوری کنند و با تعقل پای میز مذاکره بنشینند تا بتوانند در نهایت مشکلات خود را حلوفصل کنند.