تحلیلگر عراقی در گفتوگو با ایلنا:
برای تشکیل دولت «السودانی» باید معجزه الهی رخ دهد/ مقتدی صدرِ خارج از حکومت، خطرناکتر از صدرِ حاضر در ساختار است/ ۳ سناریو برای آینده سیاسی بغداد
تحلیلگر عراقی گفت: اختلاف از سوی کُردها ادامه دارد و نتوانستند نامزد خود را برای ریاستجمهوری معرفی کنند و به همین دلیل صرفاً نمیتوان تقصیر را بر گردن شیعیان انداخت.
«محمد الحکیم» تحلیلگر مسائل عراق در تشریح دلایل و ابعاد اعتراضات در بغداد و ورود مجدد معترضان به پارلمان این کشور در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: وضعیت فعلی عراق به صورت واضح، خروجی یک تضاد سیاسی و درگیری حزبی به حساب میآید که حالا اوضاع بیش از حد به سمت بحرانی شدن رفته است. این که عدهای فکر میکنند «محمد شیاع السودانی» میتواند به عنوان نخستوزیر عراق انتخاب شود و دولت تشکیل دهد ،به نظرم نه تنها یک تحلیل غلط به حساب میآید بلکه باید آن را چیزی شبیه به یک معجزه الهی دانست. در این میان چارچوب هماهنگی شیعیان عراق باید در همانموقع که جریان صدر و نمایندگانش در پارلمان عراق به دنبال استعفا بودند، جلوی آنها را میگرفت و مانع از این اقدام میشد. تمام تحلیلگران و حتی سیاسیون عراق میدانستند که خروج ۷۳ نماینده جریان صدر از پارلمان میتواند یک روز برای آنها تبعات جبرانناشدنی به وجود بیاورد که حالا دقیقاً این اتفاق افتاده است.
وی ادامه داد: این که در کمتر از ۷۲ ساعت پارلمان عراق دوبار توسط صدریها تسخیر میشود و خیلی راحت وارد مجلس این کشور میشوند نشان میدهد که امروز دقیقاً همان تحلیلهای چند هفته پیش به وقوع پیوسته است. این درحالی است که بسیاری از پستهای کلیدی دولتی و غیردولتی عراق در اختیار نمایندگان منتسب به جریان صدر عراق است. اما بحث اینجاست که این جریان به دنبال سهمخواهی بیشتر است. واقعیت غیرقابل انکار این است که صدرِ خارج از حکومت و ساختار دولتی، بسیار خطرناکتر از صدرِ حاضر در رأس حکومت است و به نظرم وارد شدن جریان صدر به پارلمان را باید یک سناریوی ادامهدار دانست. خروج نمایندگان این جریان از پارلمان اساساً ساختار سیاسی عراق را متزلزل کرد و حتی کُردها و اهل تسنن هم به این موضوع واکنش نشان دادند، اما در نهایت وضعیت آنگونه که با خوشبینی تحلیل میشد، پیش نرفت.
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: بزرگترین سناریویی که در شرایط کنونی احتمال دارد عملیاتی شود ابقای الکاظمی در ساختار سیاسی عراق به عنوان نخستوزیر است؛ چراکه کُردها، شیعیان و همچنین اهلتسنن با الکاظمی هماهنگ هستند و به همین دلیل معتقدم که احتمال دارد او مجدداً نخستوزیر شود. سناریوی دوم هم این است که رییس قوه قضاییه عراق یا الکاظمی دولت موقت را هدایت کنند و در نهایت سناریوی سوم یعنی انتخابات زود هنگام خواهد بود. در این راستا کشورهای منطقه مانند عربستان، امارات و ترکیه هم مایلند که نخستوزیری مصطفی الکاظمی تمدید شود و در آمریکا هم دقیقاً همین اتفاق نظر وجود دارد. بر همین اساس معتقدم احتمال ابقای او در ساختار سیاسی عراق بسیار قویتر از گذشته خواهد بود. نکتهای که در این بین باید مورد توجه قرار بگیرد این است که وضعیت فعلی عراق عملاً از سال ۲۰۱۶ تاکنون براساس یک روند مشخص سیاسی جلو رفته و در این میان سینوسهای متغیر حزبی، طیفی و جناحی را شاهد بودیم.
حکیم گفت: از گذشته اهل تسنن با هم اختلاف داشتند و حتی چهره آنها در زمان ظهور داعش مخدوش شد و کردها هم اختلافات خاص خود را تجربه میکردند و اما حالا با تمامی این تفاسیر، پای اسراییل هم در میان است. شک نکنید که تلآویو در حال حاضر نظارهگر اوضاع فعلی بغداد است و بدون شک آنها در پشتصحنه تحرک دارند. اسراییل درکنار گوش خود تجربه حزبالله لبنان را دارد و نمیخواهد عراق به دست شیعیان متمایل به حشدالشعبی و سایر جریانهای اینچنینی بیفتد. اینکه ما میبینیم دفاتر جریان منتسب به حکیم از سوی طرفداران صدر و با شعار (به دستور ملت تعطیل شد) بسته میشود، به نوعی نشان میدهد که یک اختلاف چندضلعی در عراق بهوجود آمده که ادامه آن میتواند یک پرونده لاینحل را روبهروی احزاب قرار دهد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در داخل بغداد هم شنیده شده که آیتالله سیستانی اعلام کردند احزاب نباید مشکلات خود را به مردم و خیابانها سرایت دهند و به نظرم آیتالله سیستانی میتواند فصلالخطاب این مساله باشد. حال باید دید که ایشان برای آرام اوضاع کردن کشور به این مساله ورود میکنند یا خیر. از منظر دیگر طرفین خارجی هم به دنبال آن هستند تا بتواند با ادامه این روند، صدر و طرفداران او را مقابل نیروهای نظامی و امنیتی قرار دهند اما به نظرم باید منتظر یک ایده و میانجی جدید باشیم تا مشکلات حل شود، وگرنه تَر و خشک با هم میسوزند. البته اختلاف از سوی کُردها هم همچنان ادامه دارد و در این میان آنها هم نتوانستند نامزد خود را برای ریاستجمهوری معرفی کنند و به همین دلیل صرفاً نمیتوان تقصیر را بر گردن شیعیان انداخت.