مکی در گفتوگو با ایلنا:
صف نامزدهای رهبری حزب محافظهکار بریتانیا بسیار طولانی است/ جایگزین بوریس جانسون با مشکلات عدیدهای روبهرو خواهد بود
کارشناس مسائل اروپا گفت: در میان نامزدهای نخستوزیری بریتانیا انواع و اقسام قومیتها و تبارها را میبینیم و این به معنای پیشرفت نسبی در بلوغ سیاسی بریتانیا است.
«مرتضی مکی» کارشناس مسائل اروپا با اشاره به استعفای نخستوزیر بریتانیا و گزینههای بالقوه برای جایگزینی وی در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: در نظامهای سیاسی غربی (اعم از ریاستی و پارلمانی) اصولاً منافع ملی و سپس منافع حزبی مطرح است. این وفاداری به حزب تا جایی ادامه مییابد که طیف مربوطه ضربه نخورد و دچار آسیب نشود که در بریتانیا هم چنین اتفاقی طی دهههای گذشته رخ داده است؛ به گونهای که در زمان اجرایی کردن برگزیت شاهد آن بودیم که دیوید کامرون، نخست وزیر وقت بریتانیا قدرت را به دلیل ناکامیهای متعدد به «ترزا می» تحویل داد و او هم در نهایت نتوانست برگزیت را اجرایی کند و قدرت را به بوریس جانسون تحویل داد. در نهایت جانسون توانست برگزیت را عملی کند اما باید به یاد بیاوریم که در سال ۲۰۱۹ او با برگزاری انتخابات سراسری توانست رأی بیش از ۵۰ درصدی برای محافظهکاران به همراه بیاورد و بعد از انتخابات در نهایت برگزیت اجرا شد.
وی ادامه داد: به همین جهت او یک اقدام علنی برای اجرای برگزیت انجام داد. سپس شاهد آن بودیم که پرونده «پارتی گیت» و مسائل دیگر مطرح شد اما در نهایت نخستوزیر بریتانیا توانست رای اعتماد را به دست بیاورد ولی برخی از هم حزبیهای او در طیف محافظهکاران قبل از استعفای جانسون از کابینه و حزب محافظهکار در پارلمان جدا شده بودند که رقم آنها چیزی در حدود ۵۰ نفر شده بود و در نهایت او چارهای جز استعفا نداشت. در این بین توجه کنید که قرار است انتخابات سراسری در ژانویه ۲۰۲۵ برگزار شود و در این میان هر کسی به عنوان نامزد رهبری حزب محافظهکار وارد میدان شود در مرحله نخست باید توسط دو نفر معرفی شود و حمایت هشت نماینده دیگر را کسب کند. اگر نامزد مذکور از این مرحله عبور کند، وارد مرحله دوم میشود که در آنجا باید حمایت ۳۵ نماینده را با خود داشته باشد.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: در مرحله سوم و باقی مراحل کسانی که نامزد رهبری حزب محافظهکاران بودهاند و حمایت پایینتر را کسب کردهاند اصولاً از رقابتها برای رهبری حزب کنار میروند و در نهایت دو نفر باقی میمانند. آن دو نفر هم باید آرای حدود ۱۰۰ هزار نفر را به سمت خود جلب کنند که در برخی اوقات یکی از دو نامزد که شانس خود را پایینتر ارزیابی میکند از رقابتها کنارهگیری میکند. این در حالی است که صف نامزدهای کسب رهبری حزب محافظهکار بریتانیا بسیار طولانی شده اما ویژگی رهبران جدید این حزب که باید برای ما هم حائز اهمیت باشد تابعیت و تبار آنها است. اگر نگاهی به اسامی نامزدهای نخستوزیری بریتانیا بیاندازیم میبینیم که از هندیتبار و آسیاییتبار گرفته تا عراقیتبار و حتی آفریقاییتبار در میان اعضای کابینه و حتی نامزدهای رهبری حزب محافظه کار به چشم میخورد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: تنوع نامزدها به صورت علنی نمایانگر یک بلوغ سیاسی نسبی است ولی یک نکته مهم در این بین وجود دارد و آن هم وضعیت فعلی بریتانیا است. شرایط سیاسی و اقتصادی این کشور عادی به حساب نمیآید و روز به روز میتواند دستخوش تغییر قرار گیرد. بر این اساس اگر چهرهای مانند لیز تراس، وزیر خارجه کابینه جانسون بخواهد روی کار بیاید، بحث ضدیت با برگزیت شدت میگیرد. اگر هم قرار باشد شخصی مانند جرمی هانت روی کار بیاید بازهم شرایط متفاوت خواهد بود؛ چراکه او هم نگاه متفاوتی به برگزیت دارد. شاخصهای که محافظهکاران برای انتخاب رهبری آینده این حزب مطرح میکنند عموماً مسائلی مانند مالیات و کسری بودجه است و حرف و سخن در این رابطه طی هفتههای آتی شدت خواهد گرفت و در نهایت باید دید چه کسی میتواند با این حجم از مشکلات وارد خانه شماره ۱۰ شود.