زنگنه در گفت‌وگو با ایلنا:
عربستان در حال نزدیک شدن به اسرائیل از مجرای ترکیه، مصر و اردن است/ ریاض خارج شدن از حالت انجماد با آمریکا را دنبال می‌کند
کارشناس مسائل منطقه گفت: ولیعهد عربستان به دنبال آن است تا با کاهش تنش خود با ترکیه، اردن و مصر به سمت عادی‌سازی روابط با اسرائیل گام بردارد ولی هنوز هم به بازگشت رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا به قدرت دل خوش کرده است.
«صباح زنگنه» کارشناس مسائل منطقه در تشریح دلایل و ابعاد سفرهای منطقه‌ای محمدبن سلمان همزمان با پنجمین سالگرد ولیعهدی وی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: طی روزهای اخیر شاهد سفر ولیعهد سعودی به مصر، اردن و ترکیه بودیم و در این راستا باید دانست که وی به دنبال این است تا اردن را هم به جرگه کشورهای منطقه خلیج‌فارس و خاورمیانه بیاورد تا اهدافی که از به کار گرفتن اردن دارد را محقق کند. یکی از این اهداف استفاده از توان نظامی - امنیتی و همچنین نفوذ سیاسی اردن در آمریکا و بریتانیا است که ولیعهد عربستان به دنبال بهره‌برداری از این مجموعه به نفع خود خواهد بود. اردن خود را در گذشته مسئول اوقاف فلسطین و قدس معرفی کرده بود و عربستان هم به دنبال آن بود تا بتواند جایگاه ریاست موقوفات را به دست بیاورد و یک رقابت در این میان به وجود آمد.
وی ادامه داد: در مورد مصر هم باید توجه کرد که قاهره با انعقاد یک سری از پیمان‌ها، در صلح و سازش با اسرائیل قرار دارد و ولیعهد سعودی می‌خواهد از قاهره هم در همین راستا استفاده کند. در این مسیر ترکیه هم قراردادهایی را با اسرائیل دارد و یک پیمان جدید میان تل‌آویو و آنکارا به وجود آمده و تمام این موارد را باید ذیل چتر هماهنگی عربستان با سه کشور مذکور قرار داد. ریاض در این روند سعی می‌کند که نقاط مبهم روابط اسرائیل با خود و سایر کشورهای عربی و اسلامی منطقه را روشن کند و در این بین عربستان قصد دارد تا ارتباط خود با اسرائیل را هم به نوعی توجیه کند. هر سه کشوری که ولیعهد عربستان به آنها سفر کرده به صورت علنی با اسرائیل روابط دارند اما توجه داشته باشید که در مورد عربستان اوضاع به گونه دیگری است.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: ریاض سعی می‌کند از مجرای اردن، مصر و ترکیه آرام آرام به سمت اسرائیل برود و در نهایت به نظر می‌رسد که عربستان می‌خواهد گام آخر درباره عادی‌سازی روابطش با رژیم صهیونسیتی را بردارد. در این میان باید توجه داشت ترکیه و مصر در شرایط فعلی به سرمایه‌گذاری‌های عربستان نیاز دارند و سعودی‌ها هم در مقابل به دنبال استفاده از روابط این سه کشور با اسرائیل و نفوذ آنها در سطح منطقه هستند.تمام این روند از حیث شکلی قابل رویت است اما از حیث ماهوی، رفت و آمدهای مشخصی را می‌توان به چشم دید. مثلاً زمانی که ولیعهد عربستان در اردن حضور داشت مشاور امنیت ملی اسرائیل هم به این کشور سفر کرده بود و تقاطع‌گیری در این مسائل به ما نشان می‌دهد که در پشت پرده، رفت و آمد‌ها و مقدمه چینی‌ها برای ارتباط میان ریاض و تل‌آویو در حال انجام شدن است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: مجموعه سفرهای بن‌سلمان در حالی انجام شد که رئیس‌جمهوری آمریکا هم قرار است در اواخر تیرماه به عربستان و سرزمین‌های اشغالی سفر کند. بسیاری از تحلیلگران معتقدند که رویارویی بایدن و بن‌سلمان یک مسأله بزرگ سیاسی به حساب می‌آید و حتی گفته می‌شود تیم ولیعهد عربستان امید دارد که دونالد ترامپ مجدداً به صحنه سیاسی آمریکا بازگردد. در این میان فعلاً بن سلمان به دنبال کاهش و تضاد و رویارویی خود با کشورهایی مانند ترکیه، اردن و مصر است تا بتوانند اوضاع را مدیریت کند و به نوعی باید آن را در قالب خارج شدن عربستان از حالت انجماد با آمریکا دانست. به نظر می‌رسد که تلاقی این سفرهای بن سلمان با سفر بایدن به عربستان به مسائل امنیتی و سیاسی در حاشیه خلیج فارس و منطقه خاورمیانه مربوط است که در این میان امنیت اسرائیل هم مطرح خواهد بود. از سوی دیگر بحث انرژی و قطب‌بندی‌های جدید در این محور پس از جنگ اوکراین هم باید مد نظر قرار بگیرد.
