ظهره‌وند در گفت‌وگو با ایلنا:
اسلام‌آباد نگران کنترلش بر تحریک طالبان است/ منظومه معرفتی طالبان پاکستان و افغانستان یکی است/ آمریکا اراده‌ای برای ریشه‌کنی طالبان ندارد
سفیر پیشین ایران در افغانستان گفت: بدون اغراق باید گفت که طالبان برای آمریکا یک اهرم فشار در افغانستان و پاکستان به حساب می‌آید تا بتواند مدیریت بحران را در دست داشته باشد.
«ابوالفضل ظهره‌وند» سفیر پیشین ایران در افغانستان در تشریح ابعاد و خروجی مذاکرات طالبان پاکستان با اسلام‌آباد در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: ریشه مذاکرات طالبانِ پاکستان و دولت مستقر در اسلام‌آباد به بعد از روی کار آمدن طالبان در افغانستان برمی‌گردد. توجه داشته باشید که اساساً در دهه ۹۰ میلادی و زمانی که افغانستان در دست طالبان بود، هر دو جناح یعنی طالبانِ افغانستان و طالبانِ پاکستان به صورت یکپارچه به حساب می‌آمدند و هرکدام از این جریان‌ها در کابل و اسلام‌آباد مشغول فعالیت خود بودند. همچنین سازمان اطلاعات پاکستان از همان موقع هر دو جناح را به صورت یک‌جا هدایت می‌کرد ولی حالا که آمریکایی‌ها از افغانستان خارج شده‌اند اساساً ما شاهد دو جناح مجزا هستیم. طالبانِ پاکستان در شرایط کنونی و از سال‌ها قبل به دنبال تغییر سیاست اسلام‌آباد بوده و حتی به یاد داریم که درگیری‌هایی هم میان آنها و ارتش پاکستان صورت گرفت.
وی ادامه داد: حالا که کابل در دست طالبان است، این رویکرد و اوضاع تا حدود زیادی تفاوت پیدا کرده است. بر اساس اسنادی که چند روز پیش منتشر شد، گفته می‌شود که طالبانِ افغانستان به عنوان میانجی به این سمت رفته تا طالبانِ پاکستان و دولت اسلام‌آباد با یکدیگر مذاکره کنند اما ارتش پاکستان به صورت رسمی این مذاکرات را تایید نکرده است. دلیل این امر هم ایجاد یک فضای ابهام در بحث مذاکرات تحریک طالبانِ پاکستان با اسلام‌آباد بوده ولی در نهایت کابل این مذاکرات را تایید کرده است. این در حالی است که به موازات مذاکرات مذکور گفته می‌شود حملاتی انجام شده که دو تن از ارتش پاکستان کشته شده‌اند و این موضوع می‌تواند ایجاد انحراف در مذاکرات به حساب بیاید. نکته‌ای که در این میان باید به آن توجه شود این است که منظومه معرفتی طالبان چه در پاکستان و چه در افغانستان یکی به حساب می‌آید و این در حالی است که طالبان افغانستان هم به صورت یکدست عمل نمی‌کند.
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: به عنوان مثال شبکه حقانی که حالا در کابل حضور دارد با سرویس اطلاعاتی پاکستان هماهنگ است اما طیف سنتی طالبانِ افغانستان که در قندهار مستقر هستند به دنبال روابط مستقل‌تر با دنیا می‌گردد. در مجموع هر دو طیف طالبان در افغانستان و پاکستان را باید در یک زمره دانست اما به نظر می‌آید که طالبانِ پاکستان یک اهرم فشار بر اسلام‌آباد به حساب می‌آید؛ چراکه قدرت چانه‌زنی آنها در حال تشدید است و از سوی دیگر اسلام‌آباد هم صرفاً به دنبال تامین منافع خود از طریق تمامیت طالبان در پاکستان و افغانستان بوده است. مذاکرات اخیر تحریک طالبان با اسلام‌آباد در زمان عمران خان کلید خورده بود اما حالا با آمدن طیف «شهباز شریف» به اسلام‌آباد، شاهد آن هستیم که این روند وارد فاز جدیدی شده است. دولت جدید یک نگاه ابزاری به طالبانِ پاکستان خواهد داشت و این در حالی است که ساختار کلان این کشور و سیاست‌های بالادستی آن عملاً یک رگه غربی به خود دارد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: اینکه طالبانِ پاکستان در مذاکرات فعلی چه امتیازاتی می‌گیرند و چه امتیازاتی خواهند داد فعلاً مشخص نیست اما مسأله اینجاست که پاکستان نگران آن است که تحریک طالبان یک‌باره افسار پاره کند و اوضاع از دست آنها خارج شود. در افغانستان هم واقعیت برآمده از خروج آمریکا نشان می‌دهد که آنها به نتیجه مورد نظر خود نرسیدند و در نهایت کشور را ترک کردند، اما بدون اغراق باید گفت که طالبان برای آمریکا یک اهرم فشار در افغانستان و پاکستان به حساب می‌آید و عملاً هیچ اراده‌ای از سوی آمریکا در مورد ریشه‌کنی این جریان وجود ندارد. ایالات متحده، طالبان را به نفع خود هدایت می‌کند و به دنبال آن است تا مدیریت بحران در منطقه را در دست بگیرد. به عبارتی دیگر قرار نیست این روند به صورت کلی تغییر شکل بدهد بلکه غرب نمی‌گذارد طالبان در پاکستان و افغانستان حکومت اسلامی تشکیل بدهد؛ چراکه از این ناحیه هم احساس خطر می‌کند. این روند می‌تواند پاکستان را هم با مشکل رو به رو کند که در نهایت متمایل شدن اسلام‌آباد به سوی غرب را خواهیم دید.
