نیکنامی در گفتوگو با ایلنا:
کمک به کییف در باب حفظ حیثیت اروپا و آمریکا انجام شد/ غربیها جنگ اوکراین را مخاصمه میان «اقتدارگرایی و دموکراسی» میدانند/ برخورد مستقیم ناتو و روسیه دور از ذهن است
تحلیلگر مسائل اروپا گفت: روند جنگ همانند گذشته ادامه خواهد داشت مگر آنکه روسها دست به یک اقدام انفعالی و سلبی بزنند و آنموقع کار به جایی بکشد که مسکو وارد درگیری با ناتو شود.
«رکسانا نیکنامی» تحلیلگر مسائل اروپا در تشریح دلایل و ابعاد برگزاری نشست آلمان برای اوکراین با حضور وزیر دفاع آمریکا، در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: نشست آلمان برای اوکراین را میتوان یک نشست با محوریت کشورهای غربی در قالب ناتو دانست که در گذشته هم برگزار میشد. حالا هم این نشست و شرکتکنندگان آن در حال چنگ و دندان نشان دادن به روسیه هستند. اینکه ناتو بخواهد یکتنه وارد چالش با روسیه شود، بدون تردید منتفی است اما دستگاه دیپلماسی اروپا حالا وارد یک فعالیت مشخص شده است و معتقدم که آنها از دایره برخوردهای احساسی خارج شدند. به عنوان مثال آلمان تحریمهای علنی و قطعی علیه روسیه اعمال کرده است که بسیار مهم قلمداد میشود و تأثیر عمیقی بر مسکو داشته است. در این میان باید توجه کرد که اوکراین عضو ناتو نبوده ولی در سال ۲۰۱۶ قرار بر این شد تا بسته کمکهای همهجانبه به این کشور اعطا شود.
وی ادامه داد: همچنین در سال ۲۰۱۷ میلادی هم اوکراین و ناتو توافقی را امضا کردند که بر اساس آن این کشور به عنوان عضو نیروهای پیشرفته ناتو پذیرفته شد اما به هر ترتیب عضویت مطرح نبود و در قالب بسته کمکهای همه جانبه تحت حمایت ناتو قرار گرفت. این کمکها از ارسال تسلیحات گرفته تا کمک در بستر امنیت انرژی را تشکیل میدهد و بر همین اساس اوکراین در تمرینهای نظامی ناتو شرکت داشته است. از سوی دیگر فنلاند و سوئد هم به عنوان اعضای نیروهای پیشرفته ناتو به این پیمان اجازه دادند تا در خاک خود پایگاههایی از سوی ناتو افتتاح شود؛ تا جایی که ناتو در خاک اوکراین هم یک پایگاه نظامی داشت. به هر ترتیب این کشور عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی نیست به همین جهت شاهد آن بودیم که در ابتدای حمله روسها به اوکراین، آنها اصل چهارم منشور ناتو را اجرایی کردند و اساساً فرماندهی بالتیک ناتو، کمکهای زیادی طی این مدت به اوکراین کرده است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: اینکه دیده میشود ارتش اوکراین اهداف روسیه را مورد هدف قرار میدهند، دقیقاً همان کمکی است که از سوی فرماندهی بالتیک ناتو به کییف اعطا میشود؛ چراکه اوکراین عملاً ساختار ماهوارهای و یا نظامی قوی و منسجم برای هدف قرار دادن روسها در اختیار ندارد. در این میان اما باید توجه کرد که بسیاری از دادهها نشان میدهد جنگ به سمت درگیری ناتو و روسیه به صورت مستقیم نخواهد رفت. واقعیت این است که جنگ فعلی بین روسیه و اوکراین نیست، بلکه این جنگ بین مجموعه ناتو (آمریکا و اروپا) با روسیه انجام شده است و صرفاً زمین بازی آن اوکراین به حساب میآید. در این بین ایده بازگشت به شوروی از سوی کرملین باعث شد تا اشتباهات و محاسبات زیادی غلط از آب دربیایند. به یاد داریم که در زمان صدراعظمی آنگلا مرکل در سال ۲۰۱۴ که قرار بود اجلاس گروه ۲۰ برگزار شود، ولادیمیر پوتین اعلام کرد که قرار نیست در این اجلاس حضور داشته باشد.
نیکنامی افزود: در آن زمان صدراعظم آلمان به مسکو رفت و شخصاً پوتین را با اجلاس گروه ۲۰ دعوت کرد که نشان میداد یک شکاف میان کشورهای اتحادیه اروپا در قبال روسیه وجود دارد، اما حالا اینگونه نیست. در قضیه اوکراین کشورهایی که روزی به عنوان حوزه نفوذ سنتی روسیه از آنها یاد میشد هم علیه مسکو موضع گرفتند و اقدام میکنند. این روند نشان میدهد اردوگاه غرب به یک اتحاد منسجم علیه روسیه رسیدند. به همین دلیل معتقدم کمکهای نظامی ادامه خواهد داشت و این روندِ جنگ میتواند تا سال ۲۰۲۳ میلادی ادامه داشته باشد. به نظر میرسد که این روند همانند گذشته ادامه خواهد داشت مگر آنکه روسها دست به یک اقدام انفعالی و سلبی بزنند و آنموقع کار به جایی بکشد که مسکو وارد درگیری با ناتو شود. دلیل ادامه کمکهای غرب به اوکراین و استفاده آنها علیه روسیه این است که پرونده مذکور و منازعه فعلی در کییف، به یک موضوع حیثیتی تبدیل شده است و فراتر از جنگ دو طرفه قلمداد میشود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: مجموعه غرب اعم از اروپا و آمریکا، جنگ میان اوکراین و روسیه را به نوعی یک مخاصمه میان «اقتدارگرایی و دموکراسی» میدانند. آنها معتقدند که تفکرات ملیگرایانه پوتین باعث این جنگ شده است و حتی میگویند که روسها سقوط شوروی را اشتباه میدانند و معتقدند که آن روند یعنی حیات شوروی باید ادامه پیدا میکرد تا همان ارزشها حفظ شوند. غرب معتقد است پرده آهنین فرو افتاده اما پرده مخملین همچنان وجود دارد. بر همین اساس پیروزی روسیه در پرونده اوکراین از منظر غربیها یعنی پیروزی اقتدارگرایی بر دموکراسی. غرب معتقد است که اگر روسیه در پرونده اوکراین پیروز شود، دیری نمیگذرد که چین به تایوان حمله خواهد کرد و حتی ممکن از هند بخواهد دست به یک اقدام انفعالی در مورد محیط پیرامونی خود بزند که در نهایت غربیها آن را نشأت گرفته از تفکر تزاری پوتین میدانند. لذا دو شقه شدن دنیا باز هم در حال نمایان شدن است و کمکهای غرب به اوکراین هم در باب حفظ حیثیت اروپا و آمریکا در این منازعه ادامه خواهد داشت.