بیگدلی در گفتوگو با ایلنا بررسی کرد:
دلایل و پیامدهای پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو/ سناریوی احتمالی روسیه برای پاسخ نظامی و سیاسی جدید غرب
کارشناس مسائل آمریکا گفت: اگر سوئد و فنلاند عضو ناتو شوند، روسها استقرار موشک با قابلیت حمل کلاهک هستهای در مرز خود با اروپا را کلید میزنند که میتواند امنیت بینالملل را دچار دگرگونی کند.
«علی بیگدلی» کارشناس مسائل آمریکا در تشریح دلایل و پیامدهای پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تاکنون سه دهه میگذرد و در هر یک از مقاطع، روسیه تحت رهبری ولادیمیر پوتین سعی داشته تا یک بازسازی نسبی در ساختار کلان خود انجام دهد. مسکو طی این سه دهه تلاش کرده تا بتواند در محور اقتصادی، سیاسی و همچنین نظامی خود را بازسازی کند و به نظر میرسد که حالا در دهه آخر، کرملین با دو چالش اصلی روبهرو شده است. چالش اول، پیوستن کشورهای اروپایی پس از اتحاد جماهیر شوروی به اتحادیه اروپا بود که به نوعی باید آن را گسترش اتحادیه اروپا دانست و چالش دوم گسترش ناتو بود که برای روسیه یک خطر بزرگ به حساب میآید. بر همین اساس مسکو خود را در مجادله با این دو چالش میبیند و حالا هم مجموع این دو عامل باعث شد تا ۲۴ فوریه شاهد لشگرکشی روسها به اوکراین باشیم.
وی ادامه داد: در سوی مقابل، ایالات متحده هم فکر میکند که تحت تاثیر قدرت گرفتن چین و همگرایی این کشور با روسیه قرار گرفته و در حال تضعیف است. به همین دلیل ما میبینیم که از زمان شروع جنگ اوکراین، نه تنها اتحادیه اروپا بلکه ایالات متحده به صورت کاملاً علنی، میلیاردها دلار تسلیحات روانه کییف کرده است. از سوی دیگر باید توجه داشت که این اقدام آمریکا در قبال اوکراین اگرچه به نفع واشنگتن در عرصه سیاست خارجی و نظامی میتواند تمام شود، اما همین اقدام فضای داخلی اتحادیه اروپا را هم تغییر داده که یکی از آنها میتواند وضعیت فعلی در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه باشد. اینکه شخصی مانند مارین لوپن در فرانسه تا به این حد رشد میکند و فاصله آرای او با امانوئل ماکرون چندان زیاد نیست، نشان میدهد احتمالاً در اتحادیه اروپا و کشورهای تاثیرگذار مانند فرانسه و آلمان مشکلاتی به وجود خواهد آمد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در این میان طی روزهای اخیر شاهد آن بودیم که سوئد و فنلاند اعلام کردند به دنبال عضویت در ناتو هستند. همین موضوع باعث شده تا روسها به تندی پاسخ هلسینکی و استکهلم را بدهند و حتی دمیتری مدودف، معاون رئیس شورای امنیت روسیه علناً این اقدام را دشمنتراشی برای روسیه دانست. روسها به صورت کاملاً آشکار پیوستن سوئد و فنلاند به پیمان سازمان آتلانتیک شمالی را یک خطر جدی برای خود میدانند و بدون تردید اگر هر دو کشور عضو ناتو شوند ما شاهد یک تقابل تسلیحاتی و سیاسی میان روسیه با جبهه غرب خواهیم بود. به موازات این وقایع، شاهد آن هستیم که وضعیت فعلی در دنیا کماکان ملتهب است. فارغ از پرونده اوکراین و مجادله روسیه با غرب، نظارهگر آن هستیم که تایوان توسط چین تهدید میشود و از سوی دیگر مانورهای نظامی آمریکا با متحدانش در حال گسترش است که این موضوع میتواند پیام خطرناکی به دنیا مخابره کند که طبعات آن نه تنها اقتصاد بلکه امنیت بینالملل و امنیت منطقهای را با چالش روبهرو خواهد کرد.
بیگدلی افزود: بدون شک اگر سوئد و فنلاند عضو ناتو شوند، روسها استقرار موشک با قابلیت حمل کلاهک هستهای در مرز خود با فنلاند و سایر کشورهای اروپا را کلید میزنند؛ این در حالی است که بسیاری معتقدند پوتین دست خالی از پرونده اوکراین خارج خواهد شد که به نظرم این درست نیست. از منظر مبانی سیاسی- نظامی، پوتین مطلقاً دست خالی از هرگونه مذاکره با اوکراین و غرب به مسکو بازنمیگردد؛ چراکه او نمیخواهد به سرنوشت نیکیتا خروشچف مبتلا شود. باید توجه داشت که هرچه میگذرد تحلیلها در سطح کلان به این سمت میرود که پوتین و روسیه در یک دام سیاسی- امنیتی افتاده است که به نظر، طرح آن با آمریکا بوده اما هیچکس نمیداند که کرملین قرار است از منظر نظامی دست به چه اقدامی طی هفتههای آینده بزند. نکته مهم این است که آمریکاییها با این اقدام به حمایت از اوکراین و بسیج کردن اتحادیه اروپا علیه روسیه پرداختند و در نهایت به دنبال مخابره پیام غیرمستقیم به چین هستند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: پرسش این است که تا چه زمانی قرار است به اوکراین سلاح و مهمات ارسال شود و روند مخاصمات سیاسی و نظامی ادامه پیدا کند؟ پاسخ به این پرسش واقعاً دشوار است؛ چراکه هر روز شاهد اخبار جدیدی از ارسال تسلیحات به اوکراین هستیم و بستههای تحریمی علیه مسکو روز به روز تشدید و عمیقتر میشود. بر این اساس اگر سوئد و فنلاند به ناتو بپیوندند اتحادیه اروپا بیش از گذشته خود را در مقابل روسیه قرار خواهد داد و همین موضوع نشان میدهد که اعمال فشار سراسری علیه مسکو در دستور کار است. اینکه چنین فشارهایی چه زمانی میتواند روسیه را از پای در بیاورد، موضوعی است که فعلاً نامفهوم میماند، اما نکته بسیار مهم این است که ادامه این روند شاید بتواند روسیه را عصبانی کند و آنگاه غرب با چالشهای عجیب و غریب روبهرو خواهد شد؛ تا جایی که ممکن است حمله به همسایگان اوکراین در دستور کار روسیه قرار بگیرد.