عصمتاللهی در گفتوگو با ایلنا:
تعطیلی سفارت افغانستان در آمریکا، تلاش برای رسمیتبخشی به طالبان است/ منشأ بحران اقتصادی کابل صرفاً واشنگتن بود
تحلیلگر ارشد مسائل افغانستان گفت: اختلاف میان طالبان و آمریکا همچنان وجود دارد اما واشنگتن با تعطیل کردن سفارت افغانستان میتواند جهان را برای به رسمیت شناختن طالبان تحت فشار قرار دهد.
«محمدهاشم عصمتاللهی» تحلیلگر ارشد مسائل افغانستان در تشریح دلایل بسته شدن سفارت افغانستان در آمریکا و اولتیماتوم واشنگتن به دیپلماتهای افغان در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: اخیراً وزارت خارجه ایالات متحده با انتشار بیانیهای اعلام کرد که به زودی سفارت افغانستان در خاک آمریکا را تعطیل خواهد کرد. باید توجه داشت که آمریکا به دلیل مسدود کردن حسابهای مالی سفارت افغانستان و همچنین انسداد سایر منابع مالی کابل قصد داشته است تا به طالبان فشار بیاورد اما در نهایت واشنگتن دلیل بسته شدن سفارت افغانستان در آمریکا را مسائل مالی و عدم توان پرداخت حقوق دیپلماتهای افغانستان را مطرح کرده است. در این میان وزارت خارجه ایالات متحده اعلام کرده تا زمانی که حکومت سرپرست طالبان از سوی دولتهای منطقهای و فرامنطقهای به رسمیت شناخته نشود، آمریکا هیچ شخصی را به عنوان دیپلمات از سوی افغانستان نمیپذیرد که همین موضوع میتوان یک خلأ دیپلماتیک را به وجود آورد.
وی ادامه داد: در این میان چندین مسأله وجود دارد که اساساً نشان میدهد آمریکاییها در مورد افغانستان با یک برخورد و استراتژی دوگانه وارد میدان شدهاند. اینکه آنها اعلام میکنند که سفارت افغانستان در خاک آمریکا توان پرداخت حقوق دیپلماتهای این کشور را ندارد، عملا آدرس غلط دادن است؛ چراکه تمام حسابهای مالی و اقتصادی افغانستان و حتی بودجه و دارایی این کشور توسط آمریکا بلوکه شده و دلیل آنها هم احتمال استفاده طالبان از این بودجه علیه منافع ایالات متحده و شرکای آن در سراسر جهان است. سوال اصلی این خواهد بود که اگر آمریکاییها میدانستند طالبان قرار است از بودجه ملی افغانستان علیه کشورهای همسایه و غیرهمسایه افغانستان استفاده کنند، چرا این جریان را بر کابل مسلط کرد؟ موضوع دیگر این است که آمریکاییها در دوحه توافقی را با طالبان به امضا رساندند که هنوز بسیاری از بندهای آن پنهان است و هیچکس نمیداند که چه اتفاقی در قطر رخ داده است.
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: بر همین اساس فکر میکنم طالبان هم بیش از گذشته تحت فشار قرار خواهد گرفت و واشنگتن به دنبال تامین منافع و اخذ امتیازهای جدید خواهد بود. موضوع دیگری که در این میان باید مورد توجه قرار بگیرد این است که ایالات متحده در پرونده افغانستان دیگر همانند گذشته اقدام نمیکند. ما به وضوح خروج نظامی آمریکاییها از افغانستان را مشاهده کردیم و این روند هم اکنون ادامه دارد، اما بحث اینجاست که آمریکاییها در حال استفاده از قدرت نرمافزاری خود هستند و دیگر ما نمیتوانیم قدرت سختافزاری ایالات متحده را همانند گذشته در افغانستان مشاهده کنیم. بر همین اساس انسداد حسابهای مالی و همچنین تهدید به تعطیلی سفارت افغانستان در آمریکا و اخراج دیپلماتهای این کشور از خاک ایالات متحده، بخشی از سناریوی نرمافزاری آمریکا به حساب میآید.
عصمتاللهی افزود: اینکه وزارت خارجه ایالات متحده اعلام میکند تمامی دیپلماتهای افعغانستان که در خاک آمریکا حضور دارند باید ویزای بشردوستانه بگیرند، نشان میدهد که آمریکاییها همچنان در حال مخابره پیام اخطار در قبال طالبان هستند. بر همین اساس باز هم فشارها بر طالبان به گونهای دیگر افزایش پیدا میکند. برخی هم معتقدند اختلافهایی میان طالبان و آمریکا همچنان وجود دارد اما مسأله اینجاست که آمریکا با تعطیل کردن سفارت افغانستان میتواند جهان را برای به رسمیت شناختن طالبان تحت فشار قرار دهد. در این میان یک اصرار مهندسیشده از سوی واشنگتن نمایان میشود اما واقعیت این است که حتی همسایگان افغانستان هم حاضر به پذیرش طالبان به عنوان یک حکومت مستقر در کابل نیستند. این در حالی است که به رغم آنکه طالبان خود را مشتاق گفتوگو با دنیا نشان میدهد و در حال پیگیری دیپلماسی سبک خود است، ولی عملاً این جریان هیچ اهمیتی برای تعطیل شدن مراکز و نمایندگیهای دیپلماتیک افغانستان در آمریکا و سایر کشورهای دیگر قائل نیست.
وی در پایان خاطرنشان کرد: برای طالبان صرفاً مؤلفههای حاکمیتی مانند سرزمین، مردم، مذهب و در نهایت برقراری مجدد آنچه امارات اسلامی میخواندند، اهمیت دارد. مقامهای طالبان بارها اعلام کردند که به دنبال جغرافیای افغانستان هستند و در ظاهر بر مشروعیتهای بینالمللی هم تاکید میکنند اما در نهایت هدف آنها استقرار در کابل و سیطره بر کل افغانستان بود که در شرایط کنونی حاصل شده است. اینکه هر از چند گاهی وزیر خارجه طالبان به برخی کشورها سفر میکند صرفاً یک پروپاگاندای سیاسی و رسانهای است و بر همین اساس معتقدم که طالبان در یک سراشیبی مشخص قرار گرفته که نمیداند که چگونه باید از پس سناریوهای گوناگون آمریکا برآید. تأکید آمریکا بر به رسمیت شاختن طالبان هم در حد حرف و حدیث است و فکر نمیکنم کشوری حاضر باشد در شرایط فعلی این جریان را به رسمیت بشناسد بر همین اساس طالبان فعلا بلاتکلیف خواهد بود و اساساً تعطیلی سفارت افغانستان در آمریکا هم یک بازی سیاسی برای تحت فشار قرار دادن طالبان است.