صدرالحسینی در گفتوگو با ایلنا:
عدم اعطای مصونیت به ولیعهد سعودی، همان «تاکتیک مرکبِ واشنگتن» است/ جنگ حقوقی میان بنسلمان و سعد الجبری با تزریق ابهام مهندسی میشود
کارشناس مسائل منطقه گفت: ولیعهد عربستان میداند که نمیتواند در این پرونده و دعوای حقوقی که با مقام سابق اطلاعاتی این کشور راه انداخته است، برنده شود اما در آن سوی میدان، واشنگتن دو طرف را بر اساس منافع خود هدایت میکند.
«سیدرضا صدرالحسینی» کارشناس مسائل منطقه در تشریح دلایل عدم اعطای مصونیت قضایی و سیاسی از سوی ایالات متحده به محمد بن سلمان در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: موضوع اقدامات ضد انسانی ولیعهد عربستان سعودی که برگرفته از آموزههای نظام قبیلهای عربستان سعودی به حساب میآید، یک پرونده جدید محسوب نمیشود، بلکه از زمان به روی کار آمدن او تا به امروز، بارها شاهد آن بودیم که چنین اتفاقهایی در ابعاد مختلف رخ داده است. بن سلمان پس از مستقر شدن در جایگاه ولیعهدی عربستان، در فاز اول مخالفان خود را با بهانه فساد مالی و فساد سیستماتیک و حتی برچسبزنیهای امنیتی به حاشیه راند تا راه را برای تاخت و تازهای خود در ریاض هموار کند. در فاز دوم هم قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد سعودی اساساً نشان داد که او هیچ ابایی از نقض فاحش و غیرانسانی حقوق بشر، نه تنها در عربستان بلکه در سایر نقاط دنیا هم ندارد.
وی ادامه داد: حالا هم شاهد آن هستیم که مجدداً محمد بن سلمان به دنبال تهدید رقبا و حتی کارکنان و مقامات سابق و فعلی عربستان است که یکی از آنها سعد الجبری، عضو سابق کابینه و همچنین معاون ولیعهد پیشین عربستان سعودی یعنی محمد بن نایف است. سعد الجبری چند ماه پیش صراحتاً اعلام کرد که خود و خانوادهاش از سوی ولیعهد عربستان مورد تهدید امنیتی واقع شدهاند و حتی بحث ترور وی مطرح بوده است. توجه داشته باشید که سعد الجبری در گذشته رئیس سازمان اطلاعات عربستان سعودی بوده و همچنین افسر رابط سرویس اطلاعاتی عربستان با سرویس اطلاعات خارجی بریتانیا و حتی سازمان سیا به شمار میآید. او یکی از چهرههای نسبتاً میانهرو در عربستان به حساب میآید؛ چراکه وی به عنوان عضو شورای امنیت عربستان با جنگ این کشور در یمن مخالفت کرده بود و یکی از دلایل دشمنی بن سلمان با وی، همین موضوع است.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: حالا اسنادی منتشر شده که نشان میدهد سعد الجبری علیه ولیعهد عربستان به دلیل اتهام ترور و همچنین گماشتن جاسوس علیه وی، در دادگاههای آمریکا شکایت کرده است. بر همین اساس اسنادی منتشر شده که نشان میدهد محمد بن سلمان برای فائق آمدن بر این پرونده اقدام به تشدید لابیگریهای خود در خاک آمریکا کرده تا بتواند مصونیت قضایی از دولت بایدن کسب کند. توجه داشته باشید که بنسلمان چندین سال در آمریکا به عنوان یک شهروند زندگی کرده است و به نوعی میداند که ساختار لابیگری در آمریکا چگونه کار میکند. او حالا به این نتیجه رسیده که نمیتواند در پروندهای که از سوی سعد الجبری علیه وی مفتوح شده، پیروز شود و حالا شاهد تقلای ولیعهد عربستان هستیم. گفته شده که محمدبن سلمان از طریق مجاری دیپلماتیک به دنبال کسب مصونیت سیاسی و قضایی از ایالات متحده است اما مقامات ایالات متحده از اعطای چنین مصونیتی به وی خودداری کردهاند.
صدرالحسینی افزود: در این میان باید توجه کرد که بازی ایالات متحده با این دو مهره یعنی محمدبن سلمان و سعد الجبری اساساً همانند گذشته خواهد بود. آمریکاییها و به خصوص دولت جو بایدن سعی میکند تا با نگه داشتن تهدید هر دو طرف علیه یکدیگر، اوضاع را به نفع خود جلو ببرند و از هر دو طرف دعوا به نفع خود کسب منافع کنند. این سیاست را در ابتدای روی کار آمدن بایدن هم شاهد بودیم؛ به گونهای که رئیس جمهور فعلی آمریکا در همان ابتدای کار، با سختگیری و یک انقباض جدی، عربستان را در محورهای حقوق بشر و غیره مورد هدف قرار داد اما پس از آن شاهد بودیم که با ریاض کنار آمد. ایجاد چنین ابهامهایی توسط دموکراتهای آمریکا اساساً نشان میدهد که آنها در این پرونده هم سعی میکنند همانند جنگهای اطلاعاتی به نفع خود بهرهبرداری سیاسی، مالی و حتی امنیتی کنند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: واشنگتن بن سلمان را به عنوان یک مهره تحت نظارت خود در یک کفه ترازو گذاشتند و سعد الجبری را به عنوان یکی دیگر از مهرههای مورد علاقه دموکراتها و شخصی که نزدیک به ولیعهد سابق عربستان بوده را در کفه دیگر قرار دادند و حالا به دنبال ایجاد توازن میان دو طرف هستند. آمریکاییها بر اساس همین راهبرد، یک بازی دوقلو را انجام میدهند که بخشی از آن تزریق ابهام و کشمکشهای سیاسی علیه طرفین است. در نهایت معتقدم اگرچه گفته شده علیه بن سلمان پروندههایی مطرح است و قرار نیست به وی مصونیت سیاسی یا قضایی اعطا شود، اما معتقدم آمریکاییها سعی میکنند به نوعی با بن سلمان بر اساس منافع خود کنار بیایند و در همین راستا سعی میکنند با برجسته کردن تهدید وی، جناح منتسب به محمد بن نایف و سعد الجبری را به نفع خود و به عنوان یک ابزار علیه ریاض تقویت کنند. این دقیقاً همان «تاکتیک مرکب» واشنگتن است.
گفتوگو : فرشاد گلزاری