تحلیلگر سیاسی مصر:
کودتا در سودان، خروجی تبانی دولت با رژیم صهیونیستی بود/ تلاش‌های بین المللی برای تحقق حاکمیت دموکراسی در لیبی نافرجام ماند/ الجزایر و تنش‌های هویتی با فرانسه
استاد دانشگاه و تحلیلگر مصری تاکید کرد که کشورهای عربی شمال آفریقا در سال ۲۰۲۱ تحولات و چالش‌های فراوانی را پشت سر گذاشتند که نتایج و پیامدهای آن همچنان مشهود است.
«محمد سید احمد» استاد دانشگاه و تحللیگر مصری در تشریح پرونده آفریقا در سالی که گذشت، در گفت وگو با خبر نگار ایلنا گفت: برخی از کشورهای عربی شاهد وقایع مهمی در سال گذشته بودند. شاید برجسته‌ترین وقایع در صحنه سودان اقدام شورای نظامی به انحلال دولت موقت متشکل از یک ائتلاف مدنی- نظامی بود که به تبع آن، ارتش کنترل دولت را به دست گرفت.
سید احمد گفت: در پی این کودتای نظامی تظاهرات، اعتراض ها و تحصن های متعددی در سراسر کشور برگزار شد تا تاکید کند که این واقعه صرفا یک کودتای نظامی بوده است نه خواست مردمی.
وی افزود: جامعه بین‌المللی با محکوم کردن کودتای نظامی سودان، خواستار بازگشت غیرنظامیانی شد که نتوانسته بودند کشور را اداره کنند و صرفا با امضای توافقنامه ادعایی صلح با دشمن صهیونیستی، دستور کار آمریکا را به طور کامل اجرا می کردند و در مقابل نیز آمریکا تحریم سودان را لغو و نام آن را از فهرست تروریسم خارج کرده بود. اما با وجود چنین به اصطلاح حمایتی، شهروندان سودانی هیچ بهبودی در شرایط اقتصادی و اجتماعی خود احساس نکردند. به رغم همه فشارها، اعتراض ها، تحص ها و تهدیدهای بین‌المللی، ارتش سودان تسلیم نشد و بر موضع خود با این عنوان که از امنیت ملی کشور دفاع می‌کند، باقی ماند.
این تحللیگر مصری در ادامه گفت: صحنه تونس نیز در سال ۲۰۲۱ شاهد تحولات چشمگیر ناگهانی بود، زیرا «قیس سعید» رئیس جمهوری این کشور گروه اخوان المسلمین را که بر پارلمان تسلط داشت، از صحنه سیاسی تونس حذف و «راشد الغنوشی» رئیس پارلمان و همراهانش را برکنار کرد. حامیان هر دو جبهه به خیابان‌ها آمدند و گروه‌های حامی جریان ملی از تصمیم‌های اتخاذ شده توسط قیس سعید اعلام حمایت کردند. در این میان، فشارهای خارجی زیادی وجود داشت، اما رئیس‌جمهوری توانست بر این مانع غلبه کند و از داخل تونس که به دلیل سیاست های شکست‌خورده اخوان المسلمین در اداره امور اجتماعی و اقتصادی به مرحله انفجار رسیده بود، حمایت فراوانی کسب کند.
سید احمد تصریح کرد: عرصه سیاسی الجزایر نیز در سال ۲۰۲۱ شاهد تحولات بزرگی در سطح سیاست خارجی به ویژه در مواجهه با فرانسه و بازگشت مجدد الجزایر به درگیری در بسیاری از مسائل منطقه بوده است.
وی افزود: یکی از تحولات مهم پیش روی الجزایر در سال آینده میزبانی نشست بعدی کشورهای عربی خواهد بود که تلاش می‌شود سوریه نیز به آن بپیوندد و از طریق آن انسجام اعراب در مواجهه با پروژه‌های هژمونی غرب احیا شود.
این تحلیلگر مصری در ادامه گفت: البته عرصه لیبی داغ‌ترین صحنه در سال گذشته بود. این کشور شاهد اتفاق‌ها و رویدادهای فراوانی بود که مهمترین آن تحولات مرتبط با انتخابات ریاست‌جمهوری بود که قرار بود در تاریخ ۲۴ دسامبر برگزار شود. اما به محض اینکه ثبت نام نامزدها آغاز و ۹۸ نفر از جمله «سیف الاسلام قذافی»، «خلیفه حفتر» و «عبدالحمید دبیبه» نامزد شدند، و البته بلافصله هر سه نفر به چالش کشیده شدند و در پی آن صحنه رقابت را ترک کردند، اما دوباره از طریق سکوی قضایی به میدان کارزار انتخاباتی بازگشتند، عناصر مسلح تروریستی، کمیساریای عالی انتخابات را محاصره و تهدید کردند که اگر انتخابات برگزار شود، صحنه خونینی رقم خواهد خورد.
وی تاکید کرد که در واقع همه تلاش‌های جامعه جهانی برای برگزاری به موقع انتخابات شکست خورد و برگزاری انتخابات به تعویق افتاد.
سید احمد در پایان افزود: معتقد هستیم که راه حل بحران لیبی از آشتی ملی فراگیر و به دنبال آن تشکیل ارتش ملی یکپارچه برای مبارزه و نبرد آزادسازی لیبی از دست عناصر مسلح خارجی می‌گذرد و آخرین گام در مسیر حل بحران این کشور تهیه قانون اساسی و برگزاری انتخابات پارلمانی و ریاست‌جمهوری است. این همان اقدامی است که انتظار می‌رود همه احزاب لیبی و گروه‌های عربی و در صدر آنها مصر، تونس، الجزایر و مراکش که امنیت ملی آنها به دلیل ادامه بحران در لیبی در خطر است، در سال آینده عملی کنند.
گفت‌وگو: سمیه ماستری فراهانی
